De VoorHoede: Saskia Olivieira

In de online rubriek De VoorHoede spreken we activisten, voorlopers en/of wereldverbeteraars. Waarom doen ze wat ze doen? Waar strijden ze voor? Wat drijft hen? En wat kunnen we van ze leren?

Deze keer: Saskia Olivieira a.k.a. The Curvy Chapter. Saskia is body positivity-activist en maakt zich op sociale media hard voor de positie van gemarginaliseerde groepen. Dit doet ze door bijvoorbeeld bedrijven en media aan te spreken als zij iets stigmatiserends doen, maar ook door op haar Instagram zichzelf en haar fashionstijl te laten zien. Zo hoopt ze andere vrouwen te inspireren een leven te leiden zonder zich geremd te voelen door de norm.

Als je body confident bent, word je door de maatschappij nog wel geaccepteerd, maar ben je zelf niet onzeker over je lichaam. Body positivity gaat echt om de gemarginaliseerde groep mensen die niet binnen het schoonheidsideaal valt en dus compleet wordt buitengesloten. De maatschappij bedient deze mensen gewoon niet. Body confidence gaat meer om je persoonlijke onzekerheden overkomen. Ondanks dat je binnen de norm valt was je zelf onzeker, maar heb je inmiddels geen enkel probleem meer met je lichaam. Als je in deze groep valt betekent dat dat je nog wel een panty kunt kopen bij de HEMA en je maat kunt vinden bij de ZARA. Het is vanzelfsprekend dat je een winkel in kan lopen en kleding kan vinden die bij je past. Body positivity gaat om mensen die afwijken van de norm, mensen die niet of nauwelijks een panty in hun maat kunnen vinden. Dat is het grote verschil tussen body confidence en body positivity.

Daarbij komt nog dat de body positivity-groep ook vaak wordt gepest en vaak geen goede medische hulp krijgt. Body positivity heeft veel meer diepgang dan alleen een vetrol laten zien. Deze groep mensen vecht voor hun vrijheid en gelijkwaardigheid in de wereld.

Als je body confident bent dan je wordt door de maatschappij nog wel geaccepteerd, maar jij bent zelf niet meer onzeker over je eigen lichaam. Body positivity gaat echt om de gemarginaliseerde groep mensen die niet binnen het schoonheidsideaal vallen en dus worden buitengesloten. De maatschappij serveert deze mensen niet. Body confidence gaat meer om je persoonlijke onzekerheden overkomen. Dat betekent dat je nog wel een panty kunt kopen bij de HEMA en je maat vinden van de ZARA. Beter gezegd het is vanzelfsprekend dat je een winkel in kan lopen en kleding kan vinden die bij je past. Als je wat dikker bent moet je daar wel over nadenken en kan een goede panty vinden al een probleem zijn. Dat is het grote verschil tussen body condidence en body positivity. Daarbij komt nog dat die laatste groep ook vaak wordt gepest en vaak krijgen zij geen goede medische hulp. Body positivity heeft veel meer diepgang dan alleen een vetrol laten zien. Deze groep mensen vecht voor hun vrijheid en gelijkwaardigheid in de wereld. Het is jammer dat deze termen door elkaar worden gehaald en mensen die body confidence bedoelen de ruimte van de body positivity movement innemen.

Vanuit de geschiedenis kan je zien dat de dik/slank-tegenstelling een bedachte theorie is om bepaalde groepen te onderdrukken. Er is een heel mooi boek hierover; Fear of the Black Body. Het idee is: slank is beter en slanke mensen hebben meer discipline. Als je dik bent, ben je lui en dom. Dat idee is gedurende de geschiedenis bepaald en kan je terughalen tot 1700. Dit werd ingezet om zwarte mensen te dehumaniseren. Zij hadden van nature een andere bouw dan Europeanen en werden toen zelfs als circusattracties gebruikt om hun lichaam (bijvoorbeeld Saartjie Baartman). Het onderscheid tussen dik en dun was dus vooral bedoeld om de superioriteit te laten zien van het slanke ‘gedisciplineerde’ Europese volk. Het schoonheidsideaal is sindsdien altijd wit en slank gebleven, maar inmiddels zie je wel verandering. De dikke billen en dikke lippen van zwarte vrouwen zijn nu juist ook een schoonheidsideaal geworden.

Ik zie absoluut vooruitgang. Ik ben acht jaar geleden begonnen en toen was er eigenlijk nog vrijwel niets aan body positivity online. Het is een soort trend geworden, terwijl body positivity helemaal geen trend is. Je ziet dat steeds meer mensen zich erbij aansluiten en bedrijven zien ook wat het doet. Steeds meer mensen gaan begrijpen wat er werkelijk speelt en willen ook de verhalen erachter weten. Voordat sociale media er waren kon je niet zo makkelijk ergens tussenkomen en je stem laten horen. Nu kan je je eigen platform bouwen.

Ik vind dat de media het verhaal altijd eenzijdig vertellen. Nu het weer warmer word, zie je bijvoorbeeld weer magazines met de boodschap: dat buikje moet weg! Ze zouden vaker verschillende soorten buiken moeten tonen, zodat je niet zo’n eenzijdig verhaal krijgt. Er is niet maar een soort buik, dus waarom de diversiteit in buiken niet laten zien?

En als er dan aandacht voor de gemarginaliseerde groep is in de media, staan daaronder vaak allemaal haatreacties. Dit zou eigenlijk een teken moeten zijn dat dit soort beelden vaker getoond moeten worden. Want als je het vaker laat zien, dan wordt het normaal, wordt het meer geaccepteerd. En tuurlijk, die haatberichten zullen er altijd wel zijn, maar hopelijk wordt het dan minder.

Bij een dik persoon beginnen mensen altijd over gezondheid, maar bij een slank persoon beginnen ze daar niet over. Terwijl deze persoon misschien wel veel minder gezond is dan de dikke persoon. Maar omdat de slanke persoon binnen de norm valt, wordt daar niet over gesproken. Bij een dik persoon is het zichtbaar en word je er meteen op afgerekend, wat natuurlijk super oneerlijk is en wat ook gewoon niet klopt. Bedenk maar eens dat iemand tegen je zegt; ‘je bent dik geworden, zou je niet eens afvallen.’ Wat denk je dat zo’n opmerking met iemand doet? Denk je écht dat zo’n opmerking werkt? Als je iemand verdrietig maakt met zo’n opmerking, kan iemand juist meer gaan eten of juist de andere kant op gaan en niet eten, wat weer tot een eetstoornis kan leiden. Die mentale gezondheid is ook heel belangrijk en ik denk dat we ons daar wat vaker op mogen richten.

Het is belangrijk dat gemarginaliseerde groepen aan het woord komen en dat we niet blijven zeggen dat slank het enige schoonheidsideaal is. Het laten zien van verschillende mensen geeft de jeugd rolmodellen die nodig zijn voor hun eigenwaarde.

Vergelijk jezelf niet met een ander, jouw lichaam is mooi, bijzonder en uniek. Het helpt als je iemand ziet waarvan je denkt ‘oh zij heeft ook een buikje, net als ik.’ Nu wordt er maar één beeld getoond en zitten we allemaal op een blaadje sla te kauwen, waardoor we soms op de lange termijn dikker worden. En al die diëten, daar zit natuurlijk een biljoen dollar business achter, want als al die middeltjes die nu op de markt zijn zouden werken dan zouden we toch al lang allemaal slank moeten zijn? En de bedrijven spelen ook in op de onzekerheid van de vrouw. Als het niet werkt dan leggen die bedrijven de schuld bij jou: ‘Jij hebt geen discipline en jij hebt het niet goed volgehouden’. Uiteindelijk is het een grote farce. Het schoonheidsideaal is gewoon één grote mindfuck. Waar we graag naar toe zouden willen is dat iedereen gezien wordt en iedereen zijn verhaal kan vertellen zonder dat we elkaar constant bekritiseren.