De VoorHoede: Nanoah Struik – “Ik ben ook gewoon mens”

In de online rubriek De VoorHoede spreken we activisten, voorlopers en/of wereldverbeteraars. Waarom doen ze wat ze doen? Waar strijden ze voor? Wat drijft hen? En wat kunnen we van ze leren?

(In dit artikel worden de voornaamwoorden 'die/hen' gebruikt in plaats van hij of zij. Dit heeft te maken met de persoonlijke voorkeur van de geïnterviewde.)

In de eerste editie spreken we Nanoah Struik. Je kan hen kennen van diens podcast 'genderkwiebus', als deelnemer aan het programma 'Hij is een Zij' of als tweede Nederlandse persoon die een 'X' op diens documenten kreeg in plaats van een 'M' of 'V'. Nanoah zet zich in voor de zichtbaarheid van non-binaire personen en het verbreden van onze genderkennis.

Daar kwam ik achter toen ik nog best jong was. Ik dacht oké ik ben dan geboren in een vrouwelijk lichaam (zoals wij dat in de maatschappij een vrouwelijk lichaam noemen), maar ik voelde daar niet zo veel voor. Ik merkte dat ik mij anders voelde dan klasgenoten die zich wel identificeerden als meisje of vrouw. De andere optie was jongen zijn, maar ik merkte al snel genoeg dat dit het ook niet was. Toen ben ik gaan googlen en kwam ik uit op ‘non-binair’, klinkt niet per se lekker, maar het past wel het best. Non-binair is een koepelterm, maar in mijn geval betekent het dat ik geen man én geen vrouw ben.

Het is héél belangrijk, omdat ik zelf jaren heb moeten zoeken naar mijn identiteit. Als jongere, en vooral als puber, ben je gewoon op zoek naar erkenning en herkenning. Als je televisiekijkt en je kan je niet herkennen in iemand, dan kun je gaan denken dat je niet normaal bent. Ook is het veel moeilijker om uit te vinden hoe je jezelf dan wél identificeert.
Als google er niet was geweest had ik het ook niet geweten en had ik mij lang raar en gek gevoeld. Het is voor mij nu belangrijk dat ik anderen die paar jaar aan zoeken bespaar en die herkenning voor een ander kan zijn.

Ik reageerde op Facebook op een man die onder een artikel over studieschuld aan het haten was. Ik vroeg hem ‘moet dat nou zo?’ en dat vond hij blijkbaar vervelend. Hij herkende mij van een optreden bij De Wereld Draait Door en toen noemde hij mij ‘die rare genderkwiebus van televisie’. Ik moest sowieso lachen om het woordje ‘kwiebus’, wat dus dwaas betekent. Ik vond dat ik daar iets educatiefs, iets positiefs, van moest maken. Hoe grappig is het dan, dat ik van iets wat als haat bedoeld is, mijn werk ga maken.

De drie G’s: geslacht, genderidentiteit en genderexpressie. Je geslacht zit letterlijk fysiek tussen je benen, je genderidentiteit zit in je hoofd en gaat over hoe je je voelt over je gender, en genderexpressie is hoe je je uit naar de buitenwereld. Wat we nu hebben is dat als iemand wordt geboren met een vagina dan is jouw genderidentiteit is automatisch vrouw, maar dat is fout. Dat zijn écht twee andere dingen. Als je dat al weet, dan begrijp je al zo veel. Genderexpressie staat daar ook weer los van. We denken nu bijvoorbeeld dat vrouwen lang haar moeten hebben, maar hoe jij je uit naar de buitenwereld hoeft dus niks te maken te hebben met hoe je je voelt over jezelf of jouw geslachtsdeel. Ik zou willen dat iedereen dat begrijpt en die dingen los van elkaar kan zien.

Sowieso begint verandering bij jezelf, dat vind ik  echt. Dus als je jezelf eerst dingen aanleert, dan kun jij je kennis weer verspreiden bij de mensen om jou heen. Als je het alleen gaat doen dan is het teveel en als je het met z'n allen bespreekbaar maakt en elkaar dingen leert is het een stuk overzichtelijker, minder heftig, minder overweldigend, minder saai en minder droog. Het wordt dan een soort collectieve blijdschap en collectieve educatie. En ik denk dat dat gewoon leuker is.

Dat doet heel veel met mij, want ik vind dit het minimale wat je voor iemand kan doen. Ik vind het gewoon een gebrek aan respect als je iemand niet aanspreekt op de juiste manier. Ik ben niet meer verbaasd als het niet gebeurt, maar ben gewoon standaard teleurgesteld en dat is gewoon zonde eigenlijk. Het geeft me wel strijdlust, omdat ik denk dat het moet veranderen.

Ik ben ook gewoon mens. Ik ben niet alleen maar non-binair of alleen maar activist. Realiseer je dat iemand allereerst gewoon mens is, voordat je er een labeltje op plakt en je iemand uitsluit. We zijn allemaal mens, en dat verbindt ons, of je nou wil of niet.