Dave Chappelle: Sticks & Stones: flauw en haatdragend

‘Jij klikt op mijn gezicht’, verzucht komiek Dave Chappelle ergens aan het begin van zijn nieuwe voorstelling. Hij adresseert sommigen van de Netflix-kijkers, die na het zien van Chappelle’s nieuwe comedy special, Sticks & Stones, zich wellicht online kritisch zullen uitlaten. Bijvoorbeeld over de vele homofobe grappen waarmee het uur aan controversiële humor is gevuld. Want de stand-up veteraan windt er geen doekjes om, zoals hij op een gegeven moment stelt: ‘Ik kan niet stoppen met het vertellen van grappen’ [over de LHBTI-gemeenschap, red.].

Aan het begin van de show, in een theater in Atlanta gefilmd, lijken Chappelle’s observaties nog ironisch: maakt hij een grap over de zelfmoord van Anthony Bourdain (de komiek doet alsof hij niet begrijpt waarom succesvolle mensen zich van hun leven beroven) om aan te geven dat depressie iedereen kan treffen? Als vergelijking rept hij over een oud-vriend, die jong van zijn vrouw scheidde: ‘Hij had niets, en nu had die bitch daarvan de helft.’ Maar, zo betoogt Chappelle, ‘zelfmoord kwam niet in hem op’.

Al snel blijkt echter dat Chappelle het inderdaad niet begrijpt: waarom Bourdain er niet meer is; wat depressie met je kan doen; dat flauwe grappen over trans mensen niet meer salonfähig zijn.

Een evidente hint is dat Chappelle niet gelooft dat Michael Jackson een kindermisbruiker was. En over de van seks met minderjarigen beschuldigde R. Kelly zegt hij (ten aanzien van de verschenen sekstapes waarin de artiest de revue passeert): ‘Hij is de DJ Khaled van de sekstapes.’

Zo weet Chappelle met veel vernuft beschuldigingen van pedofilie om te buigen tot een smakeloos gebbetje. En, zeker in het begin, denk je: is dit pure provocatie? Maar nee. Chappelle bewijst met Sticks & Stones (een verwijzing naar 'sticks and stones may break my bones, but words can never harm me') eens te meer een homofobe proleet te zijn. En woorden kunnen, in tegenstelling tot wat Chappelle beweert, wel degelijk impact hebben.

Gelukkig is de komiek onderdeel van een uitstervend ras van grappenmakers die vooral dwepen met het verleden, toen je ‘alles kon zeggen’ – terwijl ze dondersgoed weten dat zo’n glorieus verleden, waarin alles was geoorloofd, je reinste geschiedvervalsing is.