Wat voor gevolgen heeft het coronavirus voor de cultuursector?

De nieuwe maatregelen die afgelopen donderdag werden afgekondigd betekent voor veel mensen dat ze vanaf nu vanuit huis zullen gaan werken. Maar voor sommigen betekent dat dat ze even helemaal geen werk meer hebben. Staat de culturele sector onder druk?

Alle evenementen met meer dan honderd personen worden afgeblazen. Dat betekent voor de meeste theatermakers, artiesten en muzikanten dat ze hun shows moeten annuleren. En geen shows betekent geen inkomsten.
                       
Eigen oplossingen
In De Wereld Draait Door stelt Stef Bos dat mensen best wat meer eigen verantwoordelijkheid mogen nemen om zelf met een oplossing te komen. ‘De overheid hoeft niet alles te regelen.’ Hij refereert aan het probleem dat door Mark Rutte werd geschetst, namelijk: als we de scholen sluiten kunnen ouders niet meer naar hun werk. Volgens Bos is het misschien zelfs heel fijn om wat meer tijd samen te spenderen, in plaats van de kinderen ‘in de crèche te parkeren, of op school’.

Geld verdienen
Een romantische gedachte maar totaal niet haalbaar volgens Özcan Akyol. ‘Er moet natuurlijk wel gewerkt worden en geld verdiend worden. Wij, ik, Ali ook, jijzelf ook, lopen inkomsten mis.’ Dat kan ook Bos beamen. Hij stelde al aan zijn band voor om ergens op een plein voor 99 mensen te spelen. ‘Ook om een keer te laten zien dat we niet direct bij de pakken neer moeten gaan zitten.’

Financiën
Ali B ziet het minder rooskleurig in. ‘Mijn vrouw begon als eerste over de financiën. Voor mij betekent dit heel veel.’ Naast dat de optredens van Ali zelf niet door kunnen gaan, is hij ook de dupe van het annuleren van optredens van artiesten die hij managet. ‘Ronnie Flex, Boef, Famke Louise, een heleboel. Dus het gaat om heel veel geld.’ Hij geeft aan het persoonlijk niet direct erg te vinden omdat hij zich beseft dat artiesten tot een vaak overbetaalde doelgroep behoren. Maar het stopt natuurlijk niet bij hem. ‘Ik moet ook alle mensen die voor ons werken betalen. Dat zou op een gegeven moment in gevaar kunnen komen.’ Nou horen de risico’s bij het vak van een onderneming, maar een crisis zo groot als deze had Ali niet aan zien komen. ‘Het overvalt ons allemaal.’ Toch zet de situatie Ali aan het denken. Hij vraagt zichzelf af hoe hij erin staat en komt dan tot de conclusie dat zijn hoofddoel is om mensen te inspireren en te laten lachen. ‘Dat deed ik tegen betaling, maar in principe kan ik ook als ik geen geld meer krijg nog steeds mensen inspireren, laten lachen en verbinden.’ Hij zegt niet veel nodig te hebben om te doen wat hij doet. ‘Een beetje eten en een beetje zingen.’ Maar zo denkt de rest van de sector er volgens hem niet over. ‘De branche is behoorlijk in paniek.’ Maar ook voor Ali zullen de gevolgen groot zijn, mocht het virus een tijd aanhouden. In drie maanden kan hij failliet zijn.

Doneren
Daarom roepen verschillende mensen uit de sector op Twitter het publiek op nog eens goed na te denken voor zij het geld van hun kaartje terugvragen, zo meldt Joop. Dat kan namelijk funest zijn voor de sector. ‘Overweeg om het geld te doneren aan het theater’, zo schrijft Saskia Noort op Instagram. ‘Je geld terugvragen kan kunstorganisaties te gronde richten.’

Harde klap
‘Een harde klap voor de culturele instellingen en makers’, noemt de Raad voor Cultuur het. Voornamelijk het feit dat kunstinstellingen vaak niet verzekerd zijn voor dit soort calamiteiten maakt de situatie extra ingewikkeld. ‘We zullen zelf voor de kosten moeten opdraaien’, aldus Walter Ligthart, directeur van Theater Rotterdam. Hij hoopt, net als in Duitsland al gebeurt, steun te ontvangen van de overheid.

Motie steunpakket
Onder anderen fractievoorzitters Rob Jetten (D66) en Jesse Klaver (GroenLinks) bieden virtuele steun aan de culturele sector. Jetten schrijft het Kabinet te vragen naar een steunpakket voor de sector en ook Klaver sluit zich daarbij aan. De beide partijen dienden gezamenlijk een motie in. Vannacht kreeg deze een meerderheid in de Tweede Kamer.

Podium van de gedeelde smart
Om de individuen uit de culturele sector een hart onder de riem te steken organiseert De Wereld Draait Door de komende twee weken ‘Het podium van de gedeelde smart’, waar artiesten, sprekers, kunstenaars en anderen uit de branche een voorproefje uit hun geannuleerde show mogen opvoeren. Om het leed te delen. Afgelopen vrijdag trapte ‘onze man uit Teheran’ Thomas Erdbrink af met een stukje uit zijn college over zijn werk in Iran. De komende weken zullen andere gedupeerden volgen.