Sekswerkers over een erotisch centrum in Amsterdam: ‘We hebben al zo vaak nee gezegd’

De gemeente Amsterdam heeft plannen voor een erotisch centrum aan de rand van de stad om het toerisme te verminderen en de veiligheid te verbeteren. Maar hoe denken sekswerkers en raamverhuurders hierover? Hun inzichten worden vaak over het hoofd gezien, ondanks hun expertise. Is een 'megabordeel' volgens hen een goed idee?

De Amsterdamse Wallen of het Red Light District, wereldberoemd door de vele coffeeshops, kroegen en natuurlijk de sekswerkers achter de ramen, zorgt dagelijks voor veel overlast en massadrukte. Toeristen zuipen zich lam, gedragen zich onbeschoft en laten veel troep achter. Burgemeester Femke Halsema is er klaar mee. Het is volgens haar tijd voor een veilige plek, bedoeld om de overlast op de Wallen terug te dringen. Dat is het idee achter het aangekondigde erotisch centrum. Afgelopen jaar maakt Halsema bekend dat ze haar plannen om dit megabordeel te laten bouwen aan de Europaboulevard in Amsterdam-Zuid graag wil doorzetten. Maar daar is lang niet iedereen blij mee. Iedereen heeft er wat over te zeggen, maar met name de sekswerkers zelf blijven ongehoord in dit debat.

‘Op de Wallen heb je autonomie en keuze in wat voor soort kamers je wil huren’, vertelt sekswerker Celeste in Roos Inside. ‘Alles heeft een bepaalde charme en die charme zal helemaal verdwijnen in zo’n klinisch, steriel gebouw. Een megabordeel, weggestopt aan de rand van de stad.’ Dat de Amsterdamse Wallen een bepaalde charme hebben, is dan ook niet het probleem, maar issues met veiligheid en drukte wel. Kan het ‘wegstoppen aan de rand van de stad’ daar een oplossing voor bieden?

‘Het is vooraf betalen en daarna de service’, zegt raamverhuurder Pim van Burk terwijl hij een grote beveiligde kluis aanwijst. Roos is op bezoek in één van de veertig kamers die Van Burk op de Wallen verhuurt. De kamers zijn goed beveiligd. Naast het bed in de kamer zit een knop. ‘Als de sekswerker zich onveilig voelt, dan wordt er op de knop gedrukt en dan is er binnen één of twee minuten al beveiliging. Meestal lossen we het zelf op en als de politie nodig is, dan hebben we daar ook directe hulplijnen voor’, legt Van Burk uit.

Naast raamverhuurders en sekswerkers zitten de Wallen ook vol met mensen die zich inzetten voor de rechten van sekswerkers. Zo ook Karin; zij draait al jaren mee als medewerkster van het Prostitution Information Center. ‘Ik zou niet weten hoe je meer controle en veiligheid kan hebben dan hier, op de Wallen’, begint Karin. En dat heeft volgens haar te maken met de drukte. ‘Zoals je ziet, zijn er altijd mensen hier en dat zorgt voor veiligheid.’ Maar die drukte is ook de voornaamste reden waarom Halsema elders een erotisch centrum wil bouwen.

‘De overlast wordt niet veroorzaakt door de sekswerkers en de klanten, maar door de feesttoerist’, begint Karin. ‘Het zijn de wildplassers en de straatpizza’s die het probleem vormen.’ Pis en kots dus. Het zijn sporen van de bezopen toestanden op de Wallen. Maar of hier ook een einde aan gemaakt wordt, is nog maar de vraag. ‘Ik heb bijvoorbeeld nog geen plannen gehoord om de horeca hier te verminderen’, zegt Karin. ‘Toeristen blijven toch wel komen’, vult Celeste aan. ‘De Wallen staat niet alleen bekend om sekswerkers, maar ook om de coffeeshops, de partyscene en de cafés.’

• Voor 21 procent van de toeristen zijn de coffeeshops de hoofdreden om naar de Wallen te komen.
• Als de coffeeshops worden gesloten, zegt 11 procent van de toeristen niet meer naar Amsterdam te komen.
• Minder dan 1 procent van de bezoekers op de Wallen komt voor de raamprostitutie.

Om toch actie te ondernemen heeft de gemeente Amsterdam door de jaren heen al wat ramen gesloten. Maar zonder succes. ‘In plaats van dat de toeristen zich verspreiden over de Wallen, is het juist alleen maar drukker en voller geworden aan de grootste gracht. Het heeft dus het tegenovergestelde effect gehad’, zegt Celeste. En Celeste kan het weten, want uiteindelijk is zij degene die dagelijks op de Wallen aan het werk is. Het lijkt dan ook alsof de gemeente Amsterdam een belangrijke vraag vergeet te stellen: wat willen de sekswerkers zelf?

 ‘Als er iemand iets over consent weet, dan zijn het sekswerkers’, zegt Celeste. ‘En we hebben al zo vaak nee gezegd.’ Toch lijkt de gemeente Amsterdam zich maar weinig van die harde nee aan te trekken. Halsema zet haar plannen door en blijft pleiten voor een erotisch centrum aan de rand van de stad. ‘Het is verdrietig dat de overheid weet wat we willen en hoe we willen werken, maar dat zij toch zeggen: ‘’Maar jullie zijn slachtoffers.’’ En: ‘’Jullie weten niet hoe jullie voor jezelf moeten zorgen." Het is denigrerend, neerbuigend en het is totaal niet empowering voor sekswerkers. Ik ben gek op mijn werk hier op de Wallen en ik zou geen plezier meer hebben in mijn werk als ik in een groot gebouw moet werken aan de rand van de stad.’