Hoe kunnen de rijken het klimaatprobleem oplossen?

In Scheefgroei diepen Jeroen Pauw en journalist Sander Heijne de ongelijkheid in onze maatschappij uit. Deze keer: de toekomst. Hoe dichten we de kloof voor de generaties na ons? 

Wat is het probleem?

We weten allemaal dat er een klimaatcrisis op ons staat te wachten en dat zolang wij niks doen om dit tegen te gaan de gevolgen groter zullen zijn en sneller zullen komen. Ook in het klimaat is er sprake van scheefgroei: ‘om te beginnen tussen alle mensen die nu leven, en de mensen die over vijftig jaar, nog geboren worden. Wij profiteren nu van de rijkdom die het verbruik van fossiele brandstoffen oplevert, en zij zitten straks met een veel warmere aarde’, legt Sander Heijne uit.

In 2015 is er in het Klimaatakkoord van Parijs afgesproken de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad. Om dat doel te halen mogen we in 2030 niet meer dan 2,3 ton CO2 uitstoten. ‘Dit komt neer op zo’n 10.000 kilometer rijden in een gemiddelde personenauto.’ Op dit moment stoot de gemiddelde wereldburger ongeveer het dubbele uit: 4,5 ton CO2 per jaar. We zullen onze uitstoot dus moeten halveren. Of eigenlijk: de gemiddelde mens zou zijn uitstoot moeten halveren. ‘Maar niemand is gemiddeld.’ 

Voor wie is het een probleem?

De armste helft van de wereldbevolking - dat zijn 3,5 miljard mensen - stoot maar een paar honderd kilo CO2 uit per jaar. ‘Zij zouden in theorie dus best nog iets meer mogen uitstoten.’ Hoe rijker de mensen worden des te vervuilender ze worden. Zo stoot deze middenklassen nu het dubbele uit van wat ze in 2030 maximaal mogen verbruiken. Het probleem wordt groter in de volgende groep - de rijken. De tien procent rijkste aardbewoners stoot gemiddeld negen keer meer CO2 uit dan de klimaatdoelen hen voor 2030 toestaan. ‘De laatste groep - de rijkste 1 procent - maakt het opnieuw het bontst’, volgens Sander. Zij stoten namelijk dertig keer hun klimaatbudget voor 2030 uit. 

Maar laat je niet in de luren leggen, ‘vergeet niet dat wij, ondanks alle scheefgroei die wij in Nederland hebben, een van de rijkste landen van de wereld zijn. Een Nederlands gezin met twee partners die allebei zo’n 40.000 euro per jaar verdienen, behoren al tot de rijkste 10 procent op aarde. Om bij de rijkste 1 procent te horen, moet een werkend stel samen zo’n 2 ton per jaar verdienen’.