Een eerlijk gelijkwaardig Nederland. Wij zijn voor. Jij ook?
Is er iets veranderd in de wereld van de kindervloggers?
•
695 keer bekeken
• 
Jaylinn, haar vader Andy en documentairemaker Doortje Smithuijsen
© De Wereld Draait Door
Moet de overheid ingrijpen bij ouders die hun kinderen op YouTube zetten? Die vraag bleef hangen na uitzending van Mijn dochter de vlogger. Een halfjaar later vragen we ons af: is er iets veranderd?
Jaydie (3) gaat regenboogslijm maken. Ze houdt de Poopsie Cutie Tooties Surprise omhoog naar de camera. Achter die camera, haar moeder Patricia: ‘En met de andere hand je duimpje omhoog.’ Jaydie doet het, met van gretigheid haar voortandjes op haar onderlip. ‘Denk aan je kin.’ Weg voortanden, daar verschijnt een soort lach. ‘Gezicht! Yes, iets lager. Perfect. Even zo houden.’ Batterij van de camera leeg. Nog een keer dus. En daarna nog een keer, want er klonken vrachtwagens op de achtergrond. Patricia heeft een slok Redbull nodig, zegt ze. Ze krijgt het warm. Langzaam raakt het geduld van Jaydie op.
Jaydie (3) gaat regenboogslijm maken. Ze houdt de Poopsie Cutie Tooties Surprise omhoog naar de camera. Achter die camera, haar moeder Patricia: ‘En met de andere hand je duimpje omhoog.’ Jaydie doet het, met van gretigheid haar voortandjes op haar onderlip. ‘Denk aan je kin.’ Weg voortanden, daar verschijnt een soort lach. ‘Gezicht! Yes, iets lager. Perfect. Even zo houden.’ Batterij van de camera leeg. Nog een keer dus. En daarna nog een keer, want er klonken vrachtwagens op de achtergrond. Patricia heeft een slok Redbull nodig, zegt ze. Ze krijgt het warm. Langzaam raakt het geduld van Jaydie op.
Wereld van de kindervloggers
Het is maar één van de scènes uit Mijn dochter de vlogger die de kijker in verbijstering achterlaat. In oktober vorig jaar werd de documentaire van Joep van Osch en Doortje Smithuijsen uitgezonden. Voor veel kijkers was het een eerste kennismaking met de wereld van kindervloggers; een enorme wereld, een intrigerende wereld, een schurende wereld. Eentje die veel vragen oproept – daarover zo meer.
Ietsje meer dan een krantenwijk
Eerst nog even over die documentaire, voor wie hem nog niet zag of er niks over las. Kindervloggers dus, minderjarigen die een YouTube-kanaal bestieren waar ze regelmatig filmpjes posten met zichzelf in de hoofdrol. Slijm maken, speelgoed uitpakken en uitproberen, of – bij de iets oudere kinderen – opmaaksessies, kleding passen, vakantieverslagen. Een soort dagboek, ogenschijnlijk spontaan, maar de waarheid is anders. Achter die kinderen zitten ouders, die meedenken over de vlogs en de organisatie voor hun rekening nemen. Het zijn vaders en moeders die de dromen van hun kinderen delen. Dromen over likes, volgers, aandacht – want daar gaat het om. En die likes, volgers en aandacht, die leveren geld op in de vorm van sponsors of per view. Dat kan oplopen tot wel vier euro per duizend views, aldus de Kamer van Koophandel, en dát komt dan weer neer op soms wel meer dan een ton per jaar. Ietsje meer dan een krantenwijk, zeg maar.
Het is maar één van de scènes uit Mijn dochter de vlogger die de kijker in verbijstering achterlaat. In oktober vorig jaar werd de documentaire van Joep van Osch en Doortje Smithuijsen uitgezonden. Voor veel kijkers was het een eerste kennismaking met de wereld van kindervloggers; een enorme wereld, een intrigerende wereld, een schurende wereld. Eentje die veel vragen oproept – daarover zo meer.
Ietsje meer dan een krantenwijk
Eerst nog even over die documentaire, voor wie hem nog niet zag of er niks over las. Kindervloggers dus, minderjarigen die een YouTube-kanaal bestieren waar ze regelmatig filmpjes posten met zichzelf in de hoofdrol. Slijm maken, speelgoed uitpakken en uitproberen, of – bij de iets oudere kinderen – opmaaksessies, kleding passen, vakantieverslagen. Een soort dagboek, ogenschijnlijk spontaan, maar de waarheid is anders. Achter die kinderen zitten ouders, die meedenken over de vlogs en de organisatie voor hun rekening nemen. Het zijn vaders en moeders die de dromen van hun kinderen delen. Dromen over likes, volgers, aandacht – want daar gaat het om. En die likes, volgers en aandacht, die leveren geld op in de vorm van sponsors of per view. Dat kan oplopen tot wel vier euro per duizend views, aldus de Kamer van Koophandel, en dát komt dan weer neer op soms wel meer dan een ton per jaar. Ietsje meer dan een krantenwijk, zeg maar.
Jaydie
© Mijn dochter de vlogger
‘Narcistische ouders kweken narcistische kinderen’
Mijn dochter de vlogger legde het fenomeen bloot, tot schrik van velen. Te beginnen op Twitter, de thermometer van het gemoed der samenleving. ‘Ach, ach, wat triest die kinderen. Slachtoffer van een stel ambitieuze ouders die zelf ooit droomden aandacht te krijgen en hun verloren droom op hun dochters botvieren’, aldus Carola Boek. ‘Narcistische ouders kweken narcistische kinderen’, vindt Anne-Marie van der Gouw. En Romy: ‘Er groeit een hele generatie kinderen op die compleet gefixeerd is op materialistische zaken, uiterlijk vertoon en likes. De ouders uit deze documentaire gaan hierin mee alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Ik word hier heel boos en verdrietig van.’
Die boosheid en dat verdriet werden niet bepaald minder na het optreden van Jaylinn (9) en haar vader in DWDD. ‘Ik ben er vooral mee bezig, mijn dochter niet zo,’ zegt hij. ‘Ik zit veel te denken waarover het filmpje moet gaan. Wat zijn de nieuwste LOL Surprise ballen? Het nieuwste speelgoed?’ Hij komt in een discussie terecht met tafelheer Özcan Akyol, over of dit niet schadelijk is. Jaylinn zelf zit er beteuterd bij.
Mijn dochter de vlogger legde het fenomeen bloot, tot schrik van velen. Te beginnen op Twitter, de thermometer van het gemoed der samenleving. ‘Ach, ach, wat triest die kinderen. Slachtoffer van een stel ambitieuze ouders die zelf ooit droomden aandacht te krijgen en hun verloren droom op hun dochters botvieren’, aldus Carola Boek. ‘Narcistische ouders kweken narcistische kinderen’, vindt Anne-Marie van der Gouw. En Romy: ‘Er groeit een hele generatie kinderen op die compleet gefixeerd is op materialistische zaken, uiterlijk vertoon en likes. De ouders uit deze documentaire gaan hierin mee alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Ik word hier heel boos en verdrietig van.’
Die boosheid en dat verdriet werden niet bepaald minder na het optreden van Jaylinn (9) en haar vader in DWDD. ‘Ik ben er vooral mee bezig, mijn dochter niet zo,’ zegt hij. ‘Ik zit veel te denken waarover het filmpje moet gaan. Wat zijn de nieuwste LOL Surprise ballen? Het nieuwste speelgoed?’ Hij komt in een discussie terecht met tafelheer Özcan Akyol, over of dit niet schadelijk is. Jaylinn zelf zit er beteuterd bij.
Stressverhogende effecten
Er wordt een uitzending aan gewijd door #BOOS. Neuropsycholoog Erik Scherder waarschuwt voor de stressverhogende effecten van het streven naar likes en de hang naar bevestiging: ‘Als je het gevoel hebt dat je geliked moet worden door de hele wereld en dat wordt steeds meer en meer, dan verlangen de hersenen daarnaar. Maar wat gebeurt er als het kind dat niet krijgt? Hoe groot is dan de teleurstelling?’
Het beste voor het kind
Uitgebreide verhandelingen verschijnen in elke serieuze krant. De algemene tendens is: glad ijs, oppassen hiermee, dit kan louter schadelijk zijn voor die arme kinderen. Nuance komt er vooral van de documentairemakers zelf. In Trouw: ‘Eigenlijk is het een oud verhaal in een nieuwe wereld,’ ligt Van Osch toe. Ouders willen altijd het beste voor hun kroost, of dat nou gaat over bijles, hockey of pianoles. Deze kinderen willen beroemde vloggers worden en hun ouders geven hen volledige steun omdat ze geloven dat YouTube hun kinderen een gouden toekomst kan bieden.’
Meningencircus
In een door Smithuijsen zelf geschreven stuk in de Volkskrant vraagt ze zich af in hoeverre likes en abonnees die ‘waarde’ aan kinderen te geven nu eigenlijk verschillen van de uitslag van de Cito-toets. En verder, hoe weinig we eigenlijk nog kunnen weten over hoe het voor kinderen van nu zal zijn om straks hun jeugd online terug te vinden in de vorm van vlogs: we vinden daar al van alles van, maar feiten zijn er nog niet. Of we deze ontwikkelingen eens ‘onbevooroordeeld gade willen slaan,’ roept ze toe op.
Maar het meningencircus is dan allang op drift. En daarbinnen is er één vraag die steeds komt bovendrijven: is dit geen kinderarbeid?
Er wordt een uitzending aan gewijd door #BOOS. Neuropsycholoog Erik Scherder waarschuwt voor de stressverhogende effecten van het streven naar likes en de hang naar bevestiging: ‘Als je het gevoel hebt dat je geliked moet worden door de hele wereld en dat wordt steeds meer en meer, dan verlangen de hersenen daarnaar. Maar wat gebeurt er als het kind dat niet krijgt? Hoe groot is dan de teleurstelling?’
Het beste voor het kind
Uitgebreide verhandelingen verschijnen in elke serieuze krant. De algemene tendens is: glad ijs, oppassen hiermee, dit kan louter schadelijk zijn voor die arme kinderen. Nuance komt er vooral van de documentairemakers zelf. In Trouw: ‘Eigenlijk is het een oud verhaal in een nieuwe wereld,’ ligt Van Osch toe. Ouders willen altijd het beste voor hun kroost, of dat nou gaat over bijles, hockey of pianoles. Deze kinderen willen beroemde vloggers worden en hun ouders geven hen volledige steun omdat ze geloven dat YouTube hun kinderen een gouden toekomst kan bieden.’
Meningencircus
In een door Smithuijsen zelf geschreven stuk in de Volkskrant vraagt ze zich af in hoeverre likes en abonnees die ‘waarde’ aan kinderen te geven nu eigenlijk verschillen van de uitslag van de Cito-toets. En verder, hoe weinig we eigenlijk nog kunnen weten over hoe het voor kinderen van nu zal zijn om straks hun jeugd online terug te vinden in de vorm van vlogs: we vinden daar al van alles van, maar feiten zijn er nog niet. Of we deze ontwikkelingen eens ‘onbevooroordeeld gade willen slaan,’ roept ze toe op.
Maar het meningencircus is dan allang op drift. En daarbinnen is er één vraag die steeds komt bovendrijven: is dit geen kinderarbeid?
Kamervragen
In #BOOS vraagt Hofman het op de man af in de Haagse wandelgangen aan politici. Ingewikkeld is het, daar is iedereen het over eens. Alleen Peter Kwint van de SP kan er enigszins chocolade van maken. Hij belooft Kamervragen.
Lastige materie
En even later volgen antwoorden, of nou ja, iets wat daarop lijkt: de Inspectie SZW heeft een hoop woorden nodig om uit te leggen dat het lastige materie is, dat ze er later dit jaar op terugkomen. Misschien, verklaren ze eind februari tegen RTL-Nieuws, gaan ze erop handhaven. Maar het blijft een grijs gebied, want waarin verschilt een enthousiaste minderjarige vlogger die elke dag oefent op de viool van de jongere die in de jeugd van een professionele voetbalclub speelt? Voor nu geldt: de verantwoordelijkheid ligt bij de ouders.
Onvermoeibaar verder
Hoe het ook afloopt, het staat op de agenda. En dat is exact waarop je hoopt als je een documentaire maakt. Dat het iets verandert, dat erover gesproken wordt. Allemaal gebeurd, maar het blee voor de makers en vooral de hoofdrolspelers íets te veel van het goede. Met elkaar spraken ze af om pers en interviews verder af te houden. Van de drie gevolgde vloggers is Nina Schotpoort de enige die onvermoeibaar verder vlogt.
In #BOOS vraagt Hofman het op de man af in de Haagse wandelgangen aan politici. Ingewikkeld is het, daar is iedereen het over eens. Alleen Peter Kwint van de SP kan er enigszins chocolade van maken. Hij belooft Kamervragen.
Lastige materie
En even later volgen antwoorden, of nou ja, iets wat daarop lijkt: de Inspectie SZW heeft een hoop woorden nodig om uit te leggen dat het lastige materie is, dat ze er later dit jaar op terugkomen. Misschien, verklaren ze eind februari tegen RTL-Nieuws, gaan ze erop handhaven. Maar het blijft een grijs gebied, want waarin verschilt een enthousiaste minderjarige vlogger die elke dag oefent op de viool van de jongere die in de jeugd van een professionele voetbalclub speelt? Voor nu geldt: de verantwoordelijkheid ligt bij de ouders.
Onvermoeibaar verder
Hoe het ook afloopt, het staat op de agenda. En dat is exact waarop je hoopt als je een documentaire maakt. Dat het iets verandert, dat erover gesproken wordt. Allemaal gebeurd, maar het blee voor de makers en vooral de hoofdrolspelers íets te veel van het goede. Met elkaar spraken ze af om pers en interviews verder af te houden. Van de drie gevolgde vloggers is Nina Schotpoort de enige die onvermoeibaar verder vlogt.
Praat mee
0/1500
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Meld je snel en gratis aan voor de BNNVARA nieuwsbrief!
