Nationale discussieEn precies dat vormt al jarenlang een nationale discussie. Volgens cultureel psycholoog en columnist Keyvan Shahbazi moet de herdenking op 4 mei zich beperken tot de Holocaustslachtoffers. Ook burgerslachtoffers en andere (Tweede Wereld-) oorlogsslachtoffers zouden hierbuiten gehouden moeten worden, zo pleit hij. ‘Door steeds maar de herdenking op 4 mei te verbreden, daar verliezen we de verdieping mee uit het oog. De slachtoffers van de Holocaust waren geen toevallige slachtoffers. Deze mensen werden systematisch en planmatig ontmenselijkt en geïsoleerd, (…) gedeporteerd en vergast. Dat heeft een bepaalde verdieping die we nooit uit het oog mogen verliezen.’ Onterecht volgens Gerdi Verbeet. De laatste zondag van januari worden namelijk de Holocaustslachtoffers herdacht.
RituelenLos van de vraag wie er herdacht zouden moeten worden, staat het feit dát er herdacht moet worden buiten kijf. Ook de jongere generaties lijken het belangrijk te vinden, zo merkt ook Verbeet op. ‘Je merkt dat ze hechten aan de rituelen. Die hebben ze van jongs af aan van huis uit meegekregen. Dat vinden ze ontzettend belangrijk. De vlag halfstok, het Wilhelmus zingen, twee minuten stil; dat vinden ze eigenlijk het allerbelangrijkste.’ En dat blijkt ook uit onderzoek. ‘Het hoeft niet leuk, zeggen ze tegen ons. We willen gewoon dat het inhoudelijk is, dat we het verhaal horen’, aldus Verbeet in
Pauw. En dat ziet ook politica Khadija Arib. ‘Ik zie bij elke herdenking steeds meer jongeren. Dat geeft toch ook weer hoop. Dat er ook weer een generatie is die zich de impact van zo’n oorlog realiseert en daar ook bij stilstaat’, vertelt ze bij
Op1.
Heel belangrijk, volgens Shahbazi. ‘De Holocaust is een spiegel waar iedere generatie opnieuw in moet kijken om zijn eigen positie in de samenleving te bepalen en voor zichzelf uit te maken in wat voor samenleving hij zou willen leven.’