Denkt de politiek nog aan de zwaksten in de samenleving?
Willemijn Veenhoven, Jan Terlouw en Jan Pronk
© Spijkers met Koppen
Met het uitkomen van het rapport over de toeslagenaffaire wordt duidelijk hoe ingrijpend de gevolgen van een falend systeem kunnen zijn voor het individu. Het kabinet doet wat van hen wordt verwacht en treedt af. Maar doen ze met een demissionair kabinet en het aanblijvend lijsttrekkerschap van bijvoorbeeld Mark Rutte en Wopke Hoekstra genoeg?
Den Uyl
Volgens oud-minister voor de Partij van de Arbeid Jan Pronk niet. ‘Ik heb geleerd van Joop den Uyl dat je altijd als je een beslissing neemt over de gevolgen voor de zwaksten in de samenleving nadenkt. Dat heeft hij ons ingeprent, ingehamerd. En dat hebben mensen als Marcel van Dam, Jan Schaefer en anderen die rond hem stonden altijd begrepen, maar dat is op een gegeven moment verloren gegaan’, aldus Pronk in Spijkers met Koppen. ‘Er werd niet meer gedacht vanuit de mensen en al helemaal niet vanuit de zwakste mensen. Dat moet terug’, vindt Pronk.
Afbrokkelen
Ook oud-minister voor D66 Jan Terlouw sluit zich daarbij aan. ‘We hebben dat internationaal zien gebeuren: het afbrokkelen van de welvaartsstaat, het niet zorgen voor de mensen die het het slechtste hebben. Internationaal heeft het socialisme enorm ingeboet de laatste twintig jaar.’ Terlouw vraagt zichzelf af hoe dat komt: ‘Hoe komt het dat mensen het niet meer belangrijk vinden om voor de zwaksten op te komen? Ik begrijp dat niet.’
Volgens Terlouw ligt de oorsprong hiervan in de tijd van president van de Verenigde Staten Ronald Reagan (1981-1989) en premier van het Verenigd Koninkrijk Margaret Thatcher (1979-1990). ‘Dan zie je een enorme tweedeling en een enorme toename van voordelen die naar het kapitaal gaan en niet naar de factor arbeid. Ik begrijp niet dat mensen zo verblind zijn geraakt. Ik begrijp ook niet dat heel veel mensen daarin berusten en niet opstaan’, aldus Terlouw.
Populisme
Daar komt de opleving van het populisme bovenop. ‘Zou het kunnen zijn dat het populisme doet alsof ze een antwoord hebben, namelijk: de schuld van de armoede en de sociale ongelijkheid bij bepaalde groepen leggen? Dat werkt wel en het verhaal van links werkt niet?’, vraagt Dolf Jansen zich af. ‘Nou, de schuld ligt natuurlijk ook wel bij bepaalde groepen’, volgens Pronk. Maar die groepen worden niet genoemd, volgens Dolf. ‘Nee, dat zijn de groepen met macht, de machtigen in de samenleving. Er is ongelijkheid en die ongelijkheid is er ten gevolge van beleid dat bepaald wordt door machtsgroepen en wordt steeds verder vergroot’, aldus Pronk. Deze groeiende ongelijkheid wordt volgens hem onvoldoende gezien.
Jan Terlouw en Jan Pronk
© Spijkers met Koppen
Pronk erkent dat de tijden van de paarse kabinetten (Kok I en Kok II, 1994-2002), waar hij zelf ook onderdeel van was, daaraan hebben bijgedragen. ‘Begrippen als gerechtigheid en solidariteit werden nog steeds van belang gevonden, maar het moest wel altijd op een efficiënte manier gebeuren. Efficiëntie en kostenverlaging kwamen boven alles te staan. (…) Dat is doorgejakkerd door managers. Eigenlijk is politiek vervangen door management, en dat moet weer veranderen’, aldus Pronk. Daar sluit ook Terlouw zich bij aan. ‘Ik vind dat er heel veel verkeerd gaat. Die paarse kabinetten, mijn partij deed er ook aan mee, zijn enorm gaan geloven in het marktdenken. De hele wereld gelooft in de markt, terwijl echte vrije markten niet bestaan. Zo gauw als een markt echt vrij is wordt het een oligarchie, dan wint de sterkste en die gaat zo’n markt domineren. Dus dat hele geloof in markten dat moet op de helling, want daardoor gaan er een heleboel dingen verkeerd.’
De enige manier waarop dit weer kan veranderen is volgens hem het opstaan van nieuwe, jonge generaties. ‘Er hoeft geen verzet te komen, maar ze moeten het overnemen. Daarop moeten oudere generaties een stap terugzetten om de nieuwe generaties de kans te geven het opnieuw op te bouwen.'
Door Carolien Ronde
Praat mee
Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.
Reacties (2)
Gelukkig ben ik niet van fraude beschuldigd!! Maar ik ben wel heel vaak tegen muren aangelopen. Bij de Bijstand, en bij het zogenaamde 'gezellige buurtteam' die ook alleen maar regels volgt en geen maatwerk levert. Sinds zij bestaan, ben ik minder geholpen dan ooit. En ik wil ook niets meer met ze van doen hebben. (het zal vast per gemeente verschillen). Allerlei procedures met mega invullijsten of ontmoedigende gesprekken waar je je niet gehoord voelt. Vaak tegengestelde Info+eisen, bij PGB en ook bij gemeente subsidies. Waar je bijna onmogelijk nog aan kunt voldoen.. Iig geen maatwerk!!! Je moet in het hokje van hun aanbod passen. En ze geven liever duizenden euros uit aan een stompzinnig programma waarvan jij weet dat je er niets mee kan, dan te luisteren naar waar jij behoefte aan hebt, wat jij nodig hebt. Ik wil zo graag groeien en me verder ontwikkelen. Maar heb echt efficiënte hulp op maat nodig in een richting waarin mijn hooggevoeligheid en spirituele-zijn begrepen wordt als een deel van wie ik ben. Je kan mij als rond balletje gewoon niet in een 4-kant gat stoppen. Dat werkt niet. Jarenlang Wajong en nu daarboven op 2 x burnout. En ik wil zo graag verder komen en me ontwikkelen! Geen makkelijke weg. Maar geen hulp helpt ook niet. Ik heb de financiën niet om zelf goede coaching te betalen.. Ja er zijn veel subsidies, maar je komt er alleen nooit meer voor in aanmerking!! ;-) Er zijn nog een paar gemeentelijke subsidies die wel easy en efficiënt gaan, gelukkig! Maar deze zijn wel tot de helft gereduceerd. En vele zijn afgeschaft. De nieuwe eisen om in aanmerking te komen voor een subsidie, bijzondere bijstand bij eenmalig hoge kosten of een PGB, leveren zoveel frustratie op dat ik er maar geen beroep meer op doe! Om mezelf een hoop ellende en boosheid te besparen. 😢 Ik herkende veel in de film "I Daniel Blake". Erbij gehuild. Deze film zou verplichte kost moeten zijn en nabesproken moeten worden bij alle politici en uitvoerende personen bij de gemeente en andere (overheids) instanties. De situatie mag anders zijn dan in Engeland, maar het mens onvriendelijke systeem van de laatste 20 jaar, hier in Nederland, komt schrikbarend overeen. Je voelt het pas als je ermee te maken krijgt! Je wordt werkelijk gezien als.ding, als nummer. Niet als een mens, een persoon met een verhaal en gevoelens. Ik geloof dat veel uitvoerende mensen niet eens doorhebben hoeveel minachting er in hun houding en toepassing vh beleid zit verweven. Het is normaal geworden om niet meer werkelijk betrokken te zijn en vooral emotioneel afstand te houden. Voorbeeld: Ik heb heb vorig jaar heel toevallig 2 reacties gehad op de zelfde bijzondere bijstand aanvraag ivm vergoeding/bijdrage voor een wortelkanaalbehandeling en kroon die daardoor was gesneuveld. De eerste reactie liep ter uitzondering een keer intern, via een vriendin die bij de gemeente werkt. Ik was verbaast en verrast over de warme en vriendelijke toon in het antwoord van de brief, die ik via haar als antwoord kreeg. Kon mn ogen niet geloven! Ze kunnen het dus wel, menselijk reageren, dacht ik nog. Het zijn blijkbaar toch mensen!! Vervolgens kreeg ik een reactie volgens de "officiële weg". Nu herkende ik de koele zakelijke, ontmoedigende toon weer. Waarbij ik mij direct een object/nummer voelde. Ik moest mn kies maar laten trekken, want dat was de goedkoopste oplossing!!" Zo koud! Je voelt je werkelijk niet behandeld als mens! En qua politiek beleid de Participatie wet doorvoeren bij arbeidsongeschikten en jeugdgehandicapten. Bij de zwaksten. Hoe verzin je het! Alleen om te bezuinigen en het ons moeilijker te maken dan het al was. (het ging ze niet werkelijk om werkvermogen. Dat werd zelf gezegd bij het UWV. Geef nou maar toe dat je wel wat kunt, je hoeft niet te werken. (Enkel op papier, zodat het uwv netjes 'de regels afgehandeld heeft, die ze van de Overheid opgedragen hebben gekregen!) Enkel om extra geld van je uitkering af te kunnen knibbelen. Daarbij lijkt wel of de uitvoerende praktijken te bang zijn geworden om zelf na te denken en een menselijke maatstaf te hanteren. Ze zijn doodsbang om door de overheid op de vingers getikt te worden dat ze het opgedragen beleid niet goed uitvoeren, dat ze dat proberen te doen ten koste van alles! Ten koste van de hoofden van mensen!!! Een mega hoog eigen risicio, marktwerking in de zorg is een schande. Mensen stellen daardoor behandelingen uit! Hoop dat er mensvriendelijkere tijden aankomen..
De hele toeslagen-affaire is nog maar het topje van de ijsberg. Ook ik ben in 2015 (ivm PGB ouders 2008-2014) als fraudeur bestempeld door de Belastingdienst. Voor gesprekken met belasting moest ik meerdere keren naar Doetinchem terwijl ik in Utrecht woon (met invalidevervoer want zelf ook chronisch ziek met meerdere beperkingen) Advocaat ingehuurd en rechtszaken gevoerd. Achternagezeten door dwangbevelen en incassobedrijven. Erna kwam het CAK en daarna UWV, ben eraan failliet gegaan maar vooral psychisch gebroken door het onrecht. "Onze" overheid is een troep wilde wolven geworden ipv in dienst van de belasting betalende burger die zij moeten beschermen..........
