Hike of the Two Seas: Een wandelroute door de ongerepte ría’s van Musandam

Kleine kanttekening alvast: nee, in Oman vind je officieel geen fjorden, aangezien een fjord altijd hand in hand gaat met glaciale activiteit – en met een temperatuur van rond de veertig graden in de zomer is een gletsjer hier nagenoeg onmogelijk. Maar we moeten het ze nageven; het landschap van de Omaanse exclave Musandam heeft er veel van weg. Perfect gebied dus voor wandelaars die van een uitdaging houden en in december wel een extra dosis vitamine D kunnen gebruiken.

Maar voor we de wandelschoenen aantrekken, eerst even wat over het gebied. Want als dit geen fjorden zijn, wat zijn het dan wel? Het landschap dat zo lijkt op dat van de fjorden wordt gevormd door uitlopers van de rivieren. In dit geval een zogeheten ‘ría’. Dit is een uitgesleten rivierdal dat uitmondt in de zee en gedeeltelijk overstroomd wordt. Een ría ontstaat soms door een gestegen zeespiegel, maar kan ook ontstaan door de verzakking van een gebergte.

De ‘fjorden’ van Musandam hebben alles te maken met dat laatste. Het gebied bestaat uit oude gesteenteformaties van wel 100 tot 250 miljoen jaar oud. Ongeveer 100 miljoen jaar geleden kwam een deel van het Arabisch Schiereiland boven zeeniveau aan de oostkant van Musandam, terwijl aan de westkant de ondergrond werd beïnvloed door zoutlagen. Daarna trok het Arabisch Schiereiland terug, waardoor er een nieuw gebied ontstond waar sediment zich ophoopte. Musandam werd daardoor een bekken waar sediment uit de omliggende gebieden begonnen samen te komen. Tijdens deze periode, die miljoenen jaren duurde, werd het land samengedrukt van oost naar west. Dat leidde tot de vorming van ruggen en diepe dalen. Dit proces bleef doorgaan tot ongeveer 23 miljoen jaar geleden en heeft diepe sporen achtergelaten, want dat is waarom het gebied er nu zo uitziet.

Dat ruige landschap en de bijzondere ligging hebben ervoor gezorgd dat het tot een belangrijk gebied behoort voor zeevarende handelsroutes. De kust van Musandam is dan ook al bewoond sinds de oudheid. Archeologische vondsten wijzen op handelsbetrekkingen met zelfs Mesopotamië en het oude Perzië. Tegenwoordig vind je in de regio nog steeds traditionele dorpen, waar het leven grotendeels onveranderd is gebleven. De Perzen hebben hun sporen nagelaten, want rond de stad Kumzar wordt een zuidwest-Iraanse taal gesproken. Dat is niet zo vreemd, aangezien de Iraanse kust slechts 54 kilometer verderop aan de overkant van de Straat van Hormuz ligt. Het stuk land is omringd door de Arabische Emiraten en is daarmee dus een exclave van Oman.

Dat dit stuk bij Oman hoort en niet bij de Arabische Emiraten, mag het sultanaat Groot-Brittannië voor bedanken. Zij bemoeiden zich in 1970 met de hoogopgelopen spanningen in de regio en lieten hun protectoraat, de voorganger van de Arabische Emiraten en Oman, los. Dat hield in dat de afzonderlijke staten zich verenigden en de Arabische Emiraten oprichtten. Helaas voor de emiraten voegde niet iedere afzonderlijke staat zich bij deze verzameling aan staten. Oman zag zo zijn kans schoon om dit gebied te claimen. Maar onder de conservatieve sultan was Oman in verval geraakt.

Daarom steunden de Britse geheime diensten een coup om het land een progressievere richting in te duwen. Wie de macht over moest nemen? De 29-jarige zoon van de sultan, gerekruteerd op een universiteit in het Verenigd Koninkrijk: Qaboos bin Said. Onder zijn leiding werd Oman een redelijk stabiel land vergeleken met de omliggende landen in de regio. Tot aan zijn dood in 2020 bleef hij aan de macht, waarmee hij de langstzittende Sultan van het Arabisch Schiereiland ooit is.

Gaan we nu dan eindelijk wandelen? Bijna! Musandam staat, behalve de ongerepte wandelpaden, bekend om de vele snorkelplekken en je kan op een authentiek, Arabisch schip, een dhow, varen tussen de ría’s. Dolfijnen gegarandeerd. Niet gek dus dat de toeristische industrie hier langzaamaan op gang aan het komen is.

En ja, er zijn ook al resorts. Om die en andere drommen toeristen te vermijden, gooien we het daarom over een andere boeg. We wandelen The Hike of the Two Seas, een route van maar liefst veertig kilometer lang die dwars door dit gebied gaat. Met aan de ene kant van de nauwe landbrug de Golf van Oman en aan de andere kant de Perzische Golf. De route gaat van de hoofdstad Khasab via Midah en Shishah naar Kumzar met twee tot drie overnachtingsmogelijkheden onderweg.

Maar eerst een paar praktische tips. Ga in december, want anders raak je oververhit. De Omaanse winters geven temperaturen van rond de 25 °C overdag en 10 °C ’s nachts. Vanwege de grote temperatuurverschillen is het dus handig om zowel zomer- als winterkleding in te pakken.

Neem daarnaast voldoende water en voedsel mee, want deze route wandel je niet in één dag. Ook heb je een tent met slaapspullen nodig om in ieder geval je eerste nacht te slapen. En hoewel we het over winter hebben, kan je alsnog uitdrogen of oververhit raken bij temperaturen van rond de 25 °C. En ben je in het bezit van een GPS? Doe ‘m voor de zekerheid in de tas, want niet alles is zo goed aangegeven op de route.

Verder is het goed om te weten dat deze wandeling echt uitsluitend voor ervaren wandelaars bedoeld is. Vooral het eerste deel, van Khasab naar het uitzichtpunt ‘The Two Seas’, is een straffe tocht. Je wandelt dan vanaf de buitenste rand van Khasab op de eerste dag van de wandeling al achttien kilometer. Trek voor deze route zeker vier á vijf uur uit. De eerste twee kilometer zijn meteen tekenend voor hoe zwaar de wandeling is, want je stijgt dan al bijna zevenhonderd meter. Hou verder rekening met hoge bergkammen met veel hoogteverschillen; de enorme rotsblokken, hoge kliffen en losliggend terrein maken dit deel best lastig.

Bij het uitzichtpunt ‘The Two Seas’ kan je je tent opzetten. Kijk je vanuit je tent naar links, zie je de Golf van Oman. Kijk je naar rechts, zie je de Perzische Golf. Onderaan het uitzichtpunt is een zigzagtrap naar een klein dorpje met een haven. Hier meren geregeld dhows of andere kleine boten aan die je mee kunnen nemen naar de havenstad Midah. Vraag even of de schipper kan stoppen bij het eiland Seebi, waar je je voedselvoorraad kan bijvullen en goed kan snorkelen. Wil je hier langer blijven hangen? Het is verboden te kamperen midden op het eiland, maar op de stranden mag dat wel.

Eenmaal in Midah aangekomen is het nog twaalf kilometer tot de afgelegen havenstad Kumzar. Mocht je deze tocht willen opbreken, kan je na acht kilometer je tent opzetten op kampeerplaats Galil Zaid (غليل زيد) tussen de bergen. Dat kan interessant zijn als je het charmante kustdorp Shishah, gelegen in een mooie baai, wil bezoeken. Het is een mooi voorproefje van wat je kan verwachten van het net iets grotere Kumzar. Eenmaal hier, kan je de omheen liggende stranden bezoeken en klifwandelingen maken ten oosten van het dorp. Ook is het mogelijk om hier in de buurt duiken naar koraalriffen bij de eilanden die voor de kust liggen. Alles gezien? Vanaf Kumzar kan je een boot terug nemen naar Kasab, waar je weer terug in de bewoonde wereld bent.

Wil je je nog beter voorbereiden op je wandeling in de bergen? Lees hier hoe je voorbereid op pad gaat .