Totempalen, ceremonies en mythische verhalen: maak kennis met de Haida

Eerst even wat informatie: De Haida Gwaii eilanden, voorheen bekend als de Queen Charlotte-eilanden, liggen voor de kust van Brits-Columbia. Deze archipel van meer dan tweehonderd eilanden bestaat uit ruige bergtoppen, diepe baaien en regenwouden vol oude Red Cedar-bomen.

Van de vijfduizend eilandbewoners woont het grootste deel op Graham Island, waar veel leden van de Haida zich bevinden. De bekendste Haidadorpen zijn Old Massett in het noorden en Skidegate in het zuiden. Traditionele longhouses, totempalen en ateliers met houtsnijwerk en sieraden maken deel uit van het straatbeeld. De rest van de eilanden is dunbevolkt, met kleine gemeenschappen en uitgestrekte natuurgebieden.

Het Haidasysteem bestaat uit twee hoofdclans, de Raaf en de Adelaar, ook wel moieties genoemd. Leden van dezelfde moiety mogen niet met elkaar trouwen; een Raaf trouwt met een Adelaar en andersom. Dit versterkt de onderlinge banden en voorkomt inteelt. De gemeenschap is traditioneel georganiseerd in een ‘matrilineair systeem’. Dit wil zeggen dat een dochter of zoon lid wordt van de clan van hun moeder. Dit systeem vormt de basis van de sociale structuur, een structuur die vandaag de dag nog steeds in gebruik is.

De Raaf staat voor creatie en verandering, terwijl de Adelaar (soms ook de Wolf genoemd) symbool staat voor kracht, leiderschap en spiritualiteit. Deze symbolen weerspiegelen hun rol in de gemeenschap. Hoe dit er in de praktijk uitzag? De Raaf was bijvoorbeeld vooral verantwoordelijk voor het doorgeven van kennis en tradities aan de volgende generaties. De Adelaar-clan daarentegen nam de leiding in ceremonies en rituelen.