Achter het masker van Piraat

Uit het niets was daar de video ‘Vluchteling’ van Piraat. Het was niet duidelijk wie hij was, maar de track had veel impact. In de vorm van veel views maar ook veel kritiek doordat criminaliteit en de vluchtelingenproblematiek gekoppeld werden. 'Hoe durft hij het beeld van vluchtelingen zo negatief te beïnvloeden terwijl het de afgelopen tijd al een beladen onderwerp is?' Wat veel mensen niet begrijpen is dat Piraat het niet heeft over vluchtelingen, maar over zijn verhaal als vluchteling, waar criminaliteit en gevangenschap een deel van uitmaakt. Wat je in die video ziet, is hoe zijn leven is verlopen.

‘Ik probeer niemand in het beeld van vluchtelingen te betrekken. Dit is mijn verhaal en dat hoor je terug in mijn tracks als je goed luistert. In het refrein van ‘Vluchteling’ hoor je ‘Ze stopten mij in laag onderwijs’, en dat soort dingen gebeuren continu. Er komt een vluchteling binnen en het maakt niet uit of je slim bent of niet. Ze kijken hoe je je opstelt en gedraagt. Ik zeg je eerlijk; als je een luxeleven hebt gehad, van plek naar plek bent gegaan en je komt opeens naar Nederland, daar is het open en vrij... dat doet heel veel met een kind. Ik vind dat je niet naar het gedrag moet kijken maar naar wat je met dat kind kan doen. Hoe je ‘m op een goed pad kan krijgen, ook al is hij al het foute pad op gegaan, want het was nog haalbaar voor sommige mensen. Maar ze stopten mij gewoon ergens en ik weet dat veel anderen dat ook gehad hebben. Maar toch, iedere vluchteling heeft zijn eigen leven. Mijn leven wil ik laten horen in m'n muziek.’

De Somalische roots van Piraat komen van beide ouders. Samen met zijn broertje zijn ze van land naar land getrokken waarbij ze meerdere malen alles kwijt zijn geraakt. In zijn teksten hoor je ’ 15 jaar geleden was m’n leven een mooi paradijs ’. Piraat’s vader had een goede baan in Irak en verschafte daarmee een goed leven voor zijn familie. Toen de oorlog uitbrak moesten ze vluchten.  ‘ In Irak had ik een heel goed leven, snap je? Je gaat van een luxeleven naar op straat wonen. Iedereen werd opgeruimd in Irak, kinderen werden weggestuurd, dus je gaat het land uit zonder geld, zonder iets. Je laat alles achter en begint opnieuw . ’ In Jordanië ging het al snel mis en Piraat belandde in de gevangenis. Als jongen van twaalf zat hij twee maanden in volwassen detentie. Na vijf jaar in Jordanië te hebben gewoond, kon hij met zijn broertje en moeder via de UN naar Nederland komen. Wéér opnieuw beginnen. Piraat was toen dertien. Na een aantal maanden kwamen ze in Alkmaar te wonen. Dat is sindsdien niet meer veranderd en dat zie je ook terug aan alle AZ Alkmaar shirtjes die worden gedragen in de video’s van Piraat. Opgroeiend in Nederland had hij een bewogen leven. In en uit de gevangenis en een innerlijke strijd tussen straatleven en geloof. ‘Ik sta 100% achter m’n geloof maar ik doe niet alles volgens de regels. Muziek maken mag niet, dus ik begin al fout. Je wil de weg van je geloof volgen maar je moet ook verdienen. Je wil je geloof niet laten vallen. Als ik iets slechts heb gedaan, probeer ik het goed te maken met een gift. Zo werkt het niet, maar de intentie is voor mij belangrijker . ’

Nu is Piraat midden in de twintig en klaar om zijn verhaal met de wereld te delen. Wat meteen opvalt bij zijn muziek is zijn taalvaardigheid en de verhalende wijze waarop hij spit. Je leert hem track voor track beter kennen. ‘Het leven van de straat spreekt veel mensen aan. Drugs pushen, dit dat, ‘t is allemaal leuk, dat begrijp ik allemaal. Maar om indruk te maken moet je met iets vernieuwends komen. Je moet met een nieuwe sound komen, met een nieuwe stem, dat probeer ik ’ . Dat is aardig gelukt met ‘Vluchteling’. De track kwam volledig uit het niets, en de naam Piraat ook. Normaal gesproken vind je van artiesten vaak oude tracks op YouTube, misschien onder een andere naam. Dat is hier niet het geval. Toch was dit niet het begin van zijn muzikale carrière.

‘Ik was 16 toen ik echt begon met schrijven, schrijven en nog eens schrijven. Mensen zeiden vaak dat ik talent had maar ik was pas een aantal jaar in Nederland. Ik dacht: ik kan toch geen talent hebben terwijl ik de taal niet eens zo goed beheers. Toch hoorden ze dat er iets gemaakt kon worden. Dat er een flow aanwezig was en dus potentie. Ik dacht bij mezelf, ik moet me ontwikkelen. Ik kan wel talent hebben maar als ik geen leven heb gehad, kan ik nog nergens over rappen. Dus ik heb het eerst geleefd en nu kan ik het vertellen.’

‘Kijk, ik ga je heel eerlijk zeggen. Ik hoorde in de tussentijd al die rapmuziek en dacht: dit kan ik ook. Veel rappers zeggen; ik rap omdat ik het leuk vind, of voor the culture . Ik zeg; als er niks te verdienen zou zijn, dan was het fuck rap. Ookal vind ik het leuk. Dan heb je ook geen tijd om erin te stoppen want je moet ergens anders je geld vandaan halen, snap je? Ik zou nog wel schrijven, maar gewoon voor mezelf. Op een gegeven moment merkte ik dat je er echt van kon leven en besloot ik om het te proberen. Waarom niet?’

Twee jaar geleden begon Piraat zich echt te focussen op het maken van muziek. Voorafgaand aan de release van Vluchteling heeft hij minder dan tien tracks opgenomen. ‘De track 'Vluchteling' heeft meer gedaan dan ik had verwacht. Het sloeg gewoon aan. Toch betekent mijn naam nog niet zo veel. Ik moet eerst singles droppen om bekendheid en een naam te krijgen. Dat is het belangrijkste nu. Ik schrijf een 16 op een beat die ik binnen krijg. Bevalt het niet, dan gooi ik de 16 met de beat weg. Zo werk ik constant tot ik denk van, dit is écht nice. Dus ik tape veel en zoek alleen het beste uit. Ik heb ook een andere werkwijze. Mensen moeten totaal niet bij m'n muziek aan een andere rapper denken. Niet Duits of Amerikaans, niks! Als dat zo is dan gooi ik 't ook weg. Ik ben trouwens ook niet zo’n type rapper die bij iemand in de studio gaat zitten, een verse schrijft en spit. Ik hou ervan om het te bestuderen. Flex-pokoes zijn simpel, maar als je storytelling wilt doen dan moet je gestructureerd werken.’

Bij die andere werkwijze hoort ook zijn plan van aanpak. ‘Ik wil tracks maken met een verhaal erin verwerkt. Je hoort een verse, dan zie je in de clip een verhaal gebaseerd op de eerste verse. ik probeer jou iets te laten weten, ik probeer een message te geven. In de tweede verse is het precies hetzelfde. Op die manier wil ik een soort serie maken, in de vorm van clips. ‘Vluchteling’ is het eerste deel van de serie en is ook gebaseerd op mijn leven. In een serie-vorm wordt het spannend, daardoor gaan de tracks hard.’

De clip is geüpload op het kanaal van Wilde Westen maar Piraat is daar niet getekend. Die connectie heeft hij te danken aan clipmaker Wescur. Hij komt ook uit Alkmaar en nadat de video voor ‘Vluchteling’ af was, realiseerde hij zich dat dit niet zomaar een clip was. Hij benaderde Piraat omdat hij zijn visie, concept en plan bijzonder vond. Wescur liet weten dat het mogelijk was om de video op het Wilde Westen kanaal te zetten. Een goede deal voor Piraat, het levert een naam op voor hem en WW houdt er views aan over, win-win dus. Labelbaas Mo was onder de indruk en regelde meteen een 101barz sessie. Ook collega rapper Boef respecteerde Piraat’s movement en aangezien hij eveneens uit Alkmaar komt, boodt hij ook zijn kanaal aan, voor de track ‘Phantom Sessie’. Zo weet Piraat op slimme wijze zijn doelgroep en fanbase te vergroten. ‘Weet je wat het is, eerst dachten mensen WW, daarna Boef. Het wekt vragen op, ook dan krijg je weer meer bekendheid .’

Wat opvalt in de video’s van Piraat is de bivakmuts die hij draagt. Het lijkt een trend te zijn in de Nederlandse scene en het wordt lang niet door iedereen als iets positiefs gezien. Het kan origineel zijn maar omdat het veel gebeurd, wordt je meteen gezien als bivakrapper. Waarom zou je er als artiest nog voor kiezen om een bivak te dragen? ‘Er stond veel op het spel, ik heb het over vluchtelingen, dat is een gevoelig onderwerp. Stel vluchtelingen zouden afgeslacht worden, dat is overdreven, maar dan zou het door mij komen. Het was een groot risico en dat wilde ik niet nemen. Daarnaast komen m’n jongens die elke dag aan het werk zijn opeens in beeld. Ik zeg dingen die hen en mijzelf negatief kunnen beïnvloeden. Als ik herkenbaar in beeld kwam en niks zou bereiken, zet ik mezelf in de media voor niks. De andere mensen die in beeld komen, moet je meer zien als acteurs, daarom hebben ze rollen in m’n clips. ’

De oplossing om zijn anonimiteit te garanderen was dus de bivakmuts. Het was in eerste instantie helemaal niet de bedoeling om de rapgame in stappen met een bivak. ‘Heel veel mensen zeggen ook in de comments; wèèr een bivak rapper, ik word in een hoekje gestopt, maar fuck dat. Ik wilde eerst gewoon zekerheid. Uiteindelijk als je de laatste video van die serie ziet, dan snap je waarom ik die bivak op heb gedaan. Dan ga je me meer begrijpen. ‘

Toch is zijn anonimiteit niet helemaal waterdicht. In Alkmaar weet iedereen wie Piraat is, maar ze twijfelen tussen hem en z’n broertjes. Het zijn allemaal piraten, ze hebben die bijnaam sinds ze in Nederland zijn. ‘Ik had de naam Piraat al voordat ik begon met rappen, ik ben Somaliër, iedereen op straat noemt me zo, heel Alkmaar weet ervan. We worden zelfs door junkies Piraat genoemd. ’ Als je het verhaal van Piraat blijft volgen, zou het goed kunnen dat je er achter komt wie hij is.

Piraat bij ons in de studio: