Transcriptie - Status vermist

00.00.15

[caption]

Zus Danaë

Dat ze weg is, ik, het kan er niet in.

voice-over

Sinds januari dit jaar vermist in Indonesië. Danaë Moons, 29 jaar.

Moeder Danaë

Ze is vermist. Ze is niet dood. Maar eigenlijk leeft ze ook niet meer.

voice-over

De familie Moons is verbijsterd over het gebrek aan steun van de Nederlandse overheid.  In Indonesië gaan ze zelf op onderzoek.

Zus Danaë

Ik vind niet dat het zo mag zijn dat de overheid z’n handen compleet van je af trekt.

voice-over

De vader van Inger de Vries is van de ene op de andere dag spoorloos.

Inger

Ja dat heeft acht maanden geduurd. Dus dat is een totale nachtmerrie waar je dan in terecht komt.

Stem

… blijf kijken, hou die concentratie!

voice-over

Terwijl zoek acties in volle gang zijn, raakt de familie de Vries in financiële nood door regels van instanties en bedrijven.

Inger

Je bent nog niet eens over de klap heen. En dn kom je ook nog eens in een situatie recht dat je niet eens meer boodschappen kan doen om een boterham te kunnen eten.

Vrouw

We hadden hier een hypotheek op het huis met een levens verzekering. Maar die keert niet uit want hij is niet dood.

Inger

Hoi Inger. Hoi Inger…

voice-over

Daarom pleit Inger de Vries in de Tweede Kamer voor een speciale ‘status vermist’.

Inger

Waardoor achterblijvers praktische zaken en financiële zaken makkelijker kunnen regelen.  

voice-over

Jaarlijks raken zo’n achthonderd Nederlanders langer dan drie weken vermist. In binnen- en buitenland. Zembla onderzoekt wat de overheid doet voor de achterblijvers.

00.01.50

[caption]

Moeder Danaë

Lag dit nou op elkaar?

Zus Danaë

Ja.

Moeder Danaë

Ja.  Ja. Prachtig.

Moeder Danaë

Danaë is een hele warme, betrokken jonge vrouw.

Zus Danaë

Ze maakt sculpturen met video installaties. Prachtige tekeningen.

Moeder Danaë

Het thema is toch steeds de elementen, de natuur en ja, ze geeft er op een hele eigen wijze vorm aan.

voice-over

Danaë Moons. Nog geen 30 is ze als ze in januari dit jaar afreist naar Kalimantan, het Indonesische deel van het eiland Borneo. Samen met een lokale gids wil ze een boottocht maken over de Mahakam rivier, om diep in de jungle inspiratie op te doen.

[caption]

Zus Danaë

Ja ze had er heel veel zin in. Ze was ook wel gespannen en ze vond het ook eng. Maar ze had, ze was ook heel nieuwsgierig vooral denk ik naar wat ze daar zou aantreffen.

[Caption]

Moeder Danaë

Het laatste wat ik gehoord heb is een berichtje wat ze gestuurd heeft vlak voordat ze op de boot stapte. Nou ik ga nu op die boot, vanaf nu zal ik geen bereik meer hebben. Je hoort van mij vrijdag uiterlijk zaterdag weer iets. Twee dagen later kregen we dus het bericht te horen dat de boot verongelukt was, waarop Danaë zat en dat ze vermist werd.

00.03.25

voice-over

Het slechte nieuws komt van het hotel waar Danaë verbleef voordat ze op de boot ging. Op Indonesië nu.nl staat dan ook al een bericht over het ongeluk. Het bericht is een dag oud en Danaë wordt al met naam genoemd. De familie Moons brengt zelf het ministerie van Buitenlandse Zaken op de hoogte van het ongeluk. Daar weet men nog van niets. En als later vanuit Indonesië het verzoek komt om gebitsgegevens en vingerafdrukken van Danaë op te sturen voor mogelijke identificatie, dan moet de familie daar zelf achteraan.

[caption]

Moeder Danaë

Ze zeggen niet van oké, wij gaan even dat voor u uitzoeken van wat nu het makkelijkst is zodat u zo snel mogelijk bijvoorbeeld die vingerafdrukken krijgt of die gebitsgegevens. We hebben dat allemaal zelf moeten doen.

Int.

Dus u moest zelf een tandarts op gaan sporen in het weekend.

Moeder Danaë

Ja. Ja en dat lukte dus niet en wij dachten van nou als je de politie belt en even uitlegt van goh, kunt u dan het adres en het telefoonnummer van de tandarts opzoeken dan kan dat ook niet.

voice-over

Volgens de familie worden ze door het Ministerie van Buitenlandse Zaken mondjesmaat op de hoogte gehouden van de zoekacties.

Moeder Danaë

Ik heb niet ervaren dat zij met nieuwe informatie kwamen.

voice-over

Dan besluiten de vader en broer van Danaë zelf af te reizen naar Kalimantan. Ter plekke zien ze dat er nog steeds gezocht wordt, maar dat gebeurt met uiterst primitieve middelen. Nu, tien maanden later, is Danaë nog steeds vermist.

Int.

Denkt u dat ze misschien nog in leven is?

Moeder Danaë

 Soms denk ik dat ja. Of hoop ik dat. We hebben niets, dus….   ik kan, ik kan ook mijn eigen dochter niet dood verklaren. Dat kan ik niet, dat kun je niet als moeder. Ze is vermist. Ze is niet dood. Maar eigenlijk leeft ze ook niet meer. Ofschoon ze volgens de wet natuurlijk wel nog leeft.

voice-over

Augustus 2015. Hier in [Lombakung], een regionaal centrum in Oost Kalimantan, gaan Medea en José Moons zelf op onderzoek. Want te veel vragen rond het ongeluk zijn nog onbeantwoord.

Zus Danaë

We willen gewoon weten wat er met Danaë is gebeurd. En waarom heeft zij het niet gered en zeventien anderen wel? Waarom lukte het har niet om die kant daar te bereiken? En dat is wat we echt willen proberen te achterhalen want ja op dit moment hebben we helemaal niets. Ze is nooit gevonden, we hebben haar bagage niet.

00.06.20

voice-over

Medea Moons. In het dagelijks leven mode ontwerpster. Ze werkt in Italië. Haar moeder José is docent tekenen in Den Haag. Twee vrouwen op expeditie in een afgelegen en onherbergzaam gebied, aan de andere kant van de wereld.

Zus Danaë

Het was uw boot, nietwaar?

Bestuurder

Ja

Tolk

Dit is de bestuurder. En dit is Danaë. 

voice-over

De familie Moons heeft nooit een officieel rapport over het ongeluk gekregen. Niet van de Indonesische autoriteiten en ook niet van de Nederlandse ambassade.

Zus Danaë

Heeft hij Danaë om hulp horen roepen toen ze in het water lag?

Tolk

Je hoorde niks?

Bestuurder

Nee

voice-over

Hier, op het politiebureau van Lombakung spreekt Medea de mensen die op de boot zaten en die het wel overleefden.

Zus Danaë

Raakte de boot een rots?

Bestuurder

Volgens mij niet.

Tolk

Hij heeft niet gevoeld dat hij ergens tegenaan voer.

Bestuurder

Hij is gebroken.

Tolk

Hij heeft niks geraakt.

Zus Danaë

Oké.

Tolk

Dus je had geen controle meer?

Bestuurder

Het stuur knalde tegen mijn  borst.

Tolk

Tegen je borst?

Bestuurder

Ja en toen zonken we.

00.07.42

voice-over

De bestuurder van de boot vertelt dat passagiers door de klap naar voren vliegen. Er is paniek. Danaë zit op dat moment naast hem.

Bestuurder

Dit deel van de boot gaat zinken, dan wil iedereen naar de andere kant. Er wordt geduwd en getrokken. We gingen samen naar beneden. Ik weet niet meer of ze gegild heeft.

Zus Danaë

De enige manier voor ons om informatie te krijgen, is om er zelf achteraan te gaan.

Zus Danaë

Er was meteen water in de boot.

Moeder Danaë

Ja ik vind dat de wereld op z’n kop. Medea heeft gewoon politiewerk gedaan, naar mijn idee, of werk wat de ambassade of Buitenlandse Zaken, ik weet eigenlijk niet wie dat had moeten doen. Maar niet Medea. Niet Medea had dat moeten doen.

voice-over

Over de Mahakam rivier gaan Medea en José verder het binnenland in. Richting de plek van het ongeluk. Aan boord ook mensen die destijds betrokken waren bij de zoekacties naar Danaë en de vier andere vermisten.

Man

Er is nog een slachtoffer gevonden na vijf dagen.

Zus Danaë

Aan deze kant?

Man

Ja, aan deze kant. We hebben aan deze kant kinderen gevonden. Hier ongeveer.

Zus Danaë

Hoe ver is dit van het ongeluk?

Man

Ongeveer 30 minuten met de boot.

Zus Danaë

30 minuten.

voice-over

Medea en José stoppen bij een restaurantje aan de rivier omdat Danaë hier, vlak voor het ongeluk, nog wat gegeten heeft.

Zus Danaë

Zag ze er ontspannen , gelukkig uit? OF was ze misschien bang voor de rivier?

Vrouw

Ze was heel ontspannen. Ze maakte grapjes met ons, na het eten.

Zus Danaë

Gelukkig. En waar zat ze?

[caption]

Zus Danaë

Wij waren heel bang dat ze toch onderweg al bang was en dat ze met die angst ook het ongeluk in ging. Het is dus wel heel fijn om te horen, en dat hebben we nu van meerdere mensen gehoord, dat ze heel relaxed leek en heel erg blij en heel geïnspireerd en dat is, ja wel heel erg fijn om te horen. Ja.

Zus Danaë

Dank u.

Zus Danaë

Dit ging over Danaë. Het ging niet over de boot of hoe die brak, het ging over wat ze als laatste gegeten had. En over hoe ze daar zat. En ja, dan komt alles toch wel weer heel erg emotioneel dichtbij.

Vrouw

Ik begrijp niet wat ze zegt.

00.10.35

voice-over

Het basiskam van een bedrijf dat hout wint in het regenwoud. Vanuit hier werd de search and rescue operatie na het ongeluk georganiseerd. Hier verbleven ook de vader en broer van Danaë tijdens de zoekacties. De Nederlandse ambassade in Jakarta stuurde geen mensen naar het kamp.

Zus Danaë

Niemand is naar het rampgebied afgereisd. Sterker nog, in de periode dat mijn vader en mijn broer daar waren, is er geen enkel contact vanuit de Nederlandse ambassade met hun gelegd aldaar.

Int.

Wat vindt u daarvan?

Zus Danaë

Ik vind het shockerend en onmenselijk. Ik vind ze hadden op z’n minst kunnen informeren hoe het met hun ging.

voice-over

De vader en broer van Danaë zagen met eigen ogen dat er met veel inzet maar met beperkte middelen werd gezocht naar de vermisten. Zelfs een verrekijker was niet voorhanden.

Zus Danaë

Ik heb geprobeerd zowel bij Buitenlandse Zaken als bij de politie hulp te krijgen. De Nederlandse overheid heeft helemaal niets gedaan. Zij zeiden, dat is de verantwoordelijkheid van de lokale autoriteiten.

Zus Danaë

Je hebt gekeken?

Man

Ja. Je hebt gekeken met je ogen?

Zus Danaë

Ik snap het niet. Ik kan er niet bij dat, dat er gewoon…  dat mensen helemaal niest doen. Geen enkele poging ook om te helpen.  Of om bijstand te verlenen. Helemaal niets. Geen interesse. .. niets.

00.12.04

voice-over

Piet Koster is bij Slachtofferhulp Nederland gespecialiseerd in vermissingszaken. De afgelopen twee jaar begeleidde hij er meer dan dertig. Tien dagen na het ongeluk kwam hij in contact met de familie Moons. Hij kent het dossier goed.

[caption]

Koster

Als je kijkt naar wat er bij de familie Moons, als je dat hele proces door gaat, ja daar is bijna alles mis gegaan wat er mis kon gaan.  Het is afschuwelijk als je, als je weet dat je dochter op reis is in Indonesië, dat je hoort dat ze op een boot zit die verongelukt is, dat zij niet gevonden is bij degenen die gered zijn. Ja ik denk dat je wereld instort.

Int.

En dan verwacht je ook wel…

Koster

En dan verwacht je hulp.

Int.

En dat krijg je dan niet.

Koster

Nee. Nee dat krijg je dan niet. En dat is natuurlijk vreselijk. Help die mensen.

voice-over

Het Ministerie van Buitenlandse Zaken wil niet ingaan op individuele gevallen zoals de vermissing van Danaë Moons. Maar toch willen we uitleg van directeur Consulaire Zaken Willem van Ee.

Int.

De mensen die wij gesproken hebben, die zijn diep teleurgesteld in wat het Ministerie van Buitenlandse Zaken voor hun gedaan heeft.

[caption]

Van Ee

Nou ik begrijp dat natuurlijk wel. Als je iemand kwijt bent, als een geliefde is vermist, dan wil je er alles aan doen om die geliefde terug te krijgen. En wat we zien is dat de verwachtingen die men heeft van ons, van het Ministerie van Buitenlandse Zaken heel hooggespannen zijn. En soms ook te hoog.

Int.

Je bent in een totale panieksituatie, je geliefde is kwijt. En als je dan merkt dat er geen enkele hulp geboden wordt, dat is toch frustrerend?

Van Ee

Nou, ik herken dat beeld ook helemaal niet. Het is niet zo dat wij helemaal niks doen. Maar ik zie wel dat er een verschil is tussen wat men van ons verwacht en datgene wat wij kunnen doen. Nou, en dat betekent dat we nog beter moeten uitleggen wat we wel en wat we niet kunnen.

00.13.58

voice-over

Na de gesprekken op het politiebureau zijn Medea en haar moeder er van overtuigd dat Danaë nog in de boot zat toen die naar de bodem van de rivier verdween. Vandaag willen ze ter plekke metingen doen. Maar door de lage waterstand is het laatste stuk niet bevaarbaar.

[caption]

Zus Danaë

De plek van het ongeluk is normaal gesproken zo’n tien, vijftien minuten varen maar we moeten de rest nu over de rotsen lopen.

Int.

Lastig he.

Zus Danaë

Ja. Vooral voor mijn moeder die al niet lekker is. En ’t is heet.

Moeder Danaë

Oh wat ben ik beroerd.

Zus Danaë

Wat zeg je?

Moeder Danaë

Ik ben zo beroerd

voice-over

José is aan het eind van haar latijn, ze kan niet verder.

Zus Danaë

Ja weet je het zeker?

Moeder Danaë

Ja nee ik ga dit niet doen want dit eh.. dit gaat niet goed komen. Nou, ga gauw.

00.14.55

Zus Danaë

We zijn dus nu op weg naar de derde rots daarachter want daar eh…  ja… zou de boot eh verongelukt zijn. 

Zus Danaë

Als we een vlinder in de tuin zagen, dan zei ze altijd, oh dat is oma…..   misschien was het Danaë wel. Ik kan het niet bevatten , ik, het idee ook dat hier een boot in het water ligt dat kan ik niet bevatten. Dat ze weg is, ik….  ‘t, ’t kan er niet in.  Ik zit ook constant te kijken of er misschien niet iets van haar ligt hier. Iets.

Zus Danaë

We willen de diepte meten om zo te kijken of we eventueel later nog toch met apparatuur vanuit Nederland kunnen zoeken, maar niemand heeft een idee hoe diep het is. Ze hebben tijdens het ongeluk geprobeerd te meten met een bamboestok van 20 meter maar die raakte niet. Dus we weten dat het in ieder geval meer dan twintig meter is.

Zus Danaë

Dus je zit op de bodem?

Man

Ja. oké.

Man

32 meter.

Zus Danaë

Ja. Moet ik m’n algebra gaan ophalen, want het is natuurlijk de schuine zijde van de driehoek… 

00.16.36

Moeder Danaë

Ha Medea. Hoe was het? Hoe was het.

voice-over

Jaarlijks raken zo’n 800 Nederlanders langer dan drie weken vermist. In binnen- of buitenland. In tien tot vijftien gevallen duurt de vermissing langer dan een jaar. Hier in Utrecht is een monument voor de vermisten en de achterblijvers.

[caption]

Koster

Zo’n plek heb je denk ik als achterblijver ook nodig.  En sommige mensen doen dat thuis of op plekken waar hij of zij vermist is geraakt. Ik vind het mooi dat we hier midden in Utrecht, midden in onze samenleving, zo’n plek hebben weten te creëren.

voice-over

Henk Langerak, van de vereniging van achterblijvers, vindt dat het Ministerie van Buitenlandse Zaken regelmatig tekortschiet.

Langerak

Wij vinden dat het ondersteunen van de achterblijver onvoldoende gebeurt. Wij snappen als vereniging ook heel goed, dat Nederland niet een half leger kan sturen om een vermiste te zoeken. Dat begrijpen we heel goed. Maar je kunt wel die achterblijver ondersteunen met de middelen die je hebt.

[caption]

Moeder Danaë

En waarom bij ons niet en bij anderen wel? Ook die vraag komt natuurlijk heel schrijnend naar boven.

[caption]

Van Ee

W. van Ee, Buitenlandse Zaken
Wij worden beperkt door de omstandigheden van een vermissing. En we worden beperkt door de ruimte die wij krijgen van de overheid van het land waar die vermissing plaatsvindt. In het ene land is het wel toegestaan dat je daar met een drone gaat vliegen, in het andere land willen ze dat niet hebben of is het ook helemaal niet zinvol. En dat wordt dus echt heel zorgvuldig aan het begin van een vermissingszaak afgewogen.

Langerak

Wat je vaak terug hoort is dat je afhankelijk bent van de persoon die jij treft, in die ambassade of bij Buitenlandse Zaken.

[caption]

Langerak

En daarvan zeggen wij als vereniging ,dat moet eigenlijk niet kunnen. Als je als achterblijver van een vermiste met een vermissing wordt geconfronteerd, heb je allemaal dezelfde hulp nodig.

[caption]

Van Ee

Als er verschillen optreden heeft dat te maken met de zaak zelf, dat heeft niets te maken met de mensen die er bij Buitenlandse Zaken en op de ambassades aan werken. Het heeft alles te maken met de bijzondere omstandigheden van iedere zaak. En de ene collega kan in ene bepaald land wel alle ruimte pakken en in een ander land kan ‘ie dat niet.

00.18.46

Mw Wilderom

Jacco, in een fietstaxi. En Marcel, ook in de fietstaxi.

voice-over

Twee broers. Eind 2002 op vakantie in de Filippijnen.

Mw Wilderom

Hier, op weg naar een markt. In [Malatapai]

voice-over

Vermist na een boottocht, samen met een andere Nederlander en twee Filipijnse vissers. De familie in Nederland is voor informatie over de zoekacties afhankelijk van het Ministerie.

[caption]

Mw Wilderom

Als ik zelf niet belde, dan hoorde ik niks. Want het was iedere keer, ja er wordt gezocht maar er is geen nieuws.

Int.

Maar ze belden niet uit zichzelf.

Mw Wilderom

Nee. Ze hebben nooit uit zichzelf gebeld.

voice-over

Vrienden organiseren zelf een zoekactie in de Filippijnen. Op het Ministerie is dan inmiddels een vaste contactpersoon, maar de relatie blijft moeizaam.

Mw Wilderom

Je moet veel, heel veel geduld hebben. Ze was of in vergadering of ze was gaan lunchen of…. ja.  Ze was er niet. Probeert u morgen nog maar een keer. En ja.. .wat ik toen dacht. Ja dat moet je er dan maar uit knippen. Dan dacht ik, als ’t Balkenende z’n dochter geweest was, dan zouden jullie wel harder lopen.

[caption]

Nieuwslezer

‘Er is nog altijd geen spoor van de twee Nederlandse vrouwen die in Panama al een week worden vermist.’

[caption]

Nieuwslezer

‘Alles wijst erop dat ze zijn verdwaald, ergens in het gebied hier achter mij.’

[caption]

Bessems

Mooie wandelpaden maar volgens kenners kan je hier gemakkelijk de weg kwijt raken.

[caption]

Kremers

Toen heeft de ambassade actie ondernomen richting autoriteiten in Panama en zijn ze ook al vrij snel, eh is de ambassadeur zelf naar Boquette gegaan.

[caption]

De Boer

Wij zijn ook heel tevreden over de samenwerking met de Panamezen, ze zijn er van het begin af aan met heel veel mensen in gevlogen.

Kremers

We zijn er al vrij snel zelf naartoe gegaan en hebben toen ook wel steun gehad van de ambassade. Er is iemand met ons mee gestuurd die Spaans kende. Dus in die eerst week zeg maar dat wij daar ook waren hebben we alle medewerking gehad. Ja daarna hield het een beetje op.

00.20.56

[caption]

Nieuwslezer

‘Zojuist maakten de hulpdiensten bekend dat ze de zoektocht naar de twee vermiste  Nederlandse vrouwen Kris Kremers en Lisanne Froon voorlopig opgeven.’

[caption]

Kremers

‘Maar we zijn er wel van overtuigd dat als er een spoor zou zijn in de bergen, deze mannen en vrouwen die gevonden zouden hebben.’

Kremers

Wij waren steeds de motor zeg maar voor hernieuwd onderzoek of voor opnieuw een helikopter inzetten of weet ik veel wat.

Int.

Als jullie dat zelf niet hadden gedaan, wat dan?

Kremers

Nou als we zelf niets hadden gedaan dan was zeg maar na die eerste tien dagen zoeken was het gestopt.

[caption]

Stem

‘Lieve vrienden in Nederland, dit is een bericht van de families van Kris Kremers en Lisanne Froon. Met uw hulp kan het speurwerk doorgaan naar zij die ons het liefst zijn. Bezoek LisanneKris.com of ga naar Facebook en vind Kris en Lisanne.

[caption]

Kremers

Ja toen stroomde het binnen. Kijk, het geld op zich was heel fijn omdat we daardoor konden doen wat we dachten wat nodig was. Aan de andere kant is het heel fijn dat zoveel mensen met je meeleven.

[caption]

Nieuwslezer

‘Voor de allerlaatste keer speurt een Nederlands team in Panama naar stoffelijke resten van de omgekomen meisjes.’

Kremers

Nou ja het was ons vrij snel duidelijk dat we van de Nederlandse overheid niet zo heel veel hoefden te verwachten. ’t Was eigenlijk vooral gericht op van, stop er nu  maar mee. Ze zijn verdwaald en daarmee aan hun einde gekomen ergens.  Hou nou alsjeblieft op. Wij vonden dat vreselijk. En zijn daar ook wel behoorlijk pissig om geworden en we zijn ook doorgegaan.

[caption]

Koster

Het gevoel wat er bij vermissingen speelt, dat is een bijna uiterste in gevoelens. Aan de ene kant is het het gevoel van iemand leeft nog en misschien komt ‘ie wel terug. En aan de andere kant het gevoel van ja misschien moet ik ook wel afscheid nemen. En dat is niet te combineren. Dus je wilt, je wilt die twee gevoelens die heel intens zijn, daar wil je op een of andere manier inhoud aan geven en je kunt er alleen maar inhoud aan geven door het zodanig aan te pakken dat je terugkijkend kunt zeggen van nou ja, oké. Als ik dan moet accepteren dat iemand er niet meer is en overleden is dan heb ik in ieder geval alles gedaan.

Int.

Is er voldoende begrip dat het zo belangrijk is voor deze mensen?

Koster

Nee.

Vrouw

Als je mijn boot tegenkomt… 

Zus Danaë

In elk bootje zit een boodschap van familie en vrienden voor Danaë.

Man

Prachtig, zijn het er 200?

Moeder Danaë

We hebben ze niet geteld. Papa dacht 150 of zo?

Zus Danaë

Mijn vader dacht 150.

Moeder Danaë

Dus de familiebootjes gaan samen?

Zus Danaë

Hier is er een van Leander.

Moeder Danaë

Danaë is hier ergens dus dit is ene boodschap voor Danaë. Het is jammer dat het niet op de plek zelf kan gebeuren. Maar misschien is ze ook wel hier want we weten niet waar ze is.

Zus Danaë

Het is hele mooi. Ja, maar het is ook heel confronterend vind ik. Toch?

Moeder Danaë

Ja. Nog een dikke zoen erbij.

Zus Danaë

Ja. …. Nou Danaë, voor jou.  

Kijk die daar? Wow…. Net een speedboot.

Moeder Danaë

Speedboot. … je bent helemaal aan het trillen he.

Moeder Danaë

We zijn er nog lang niet klaar mee denk ik. Toch?

Zus Danaë

Moeder Danaë

Nee he. Nee.

Zus Danaë

Het is geen afscheid.

00.24.49

voice-over

Danaë is nu tien maanden vermist. Instanties als gemeente, belastingdienst en verzekeringen zijn op de hoogte gebracht. Maar vermist is niet overleden en daar weten instanties zich geen raad mee.

[caption]

Vader Danaë

21 oktober kreeg ik een dwangbevel in naam van de koning. Ja dat vond ik toch wel te gek worden en ik dacht van ja voor je het weet staat er een deurwaarder voor de deur en doet mijn vrouw open en die kan er beslist niet mee omgaan.

voice-over

De belastingdienst, bekend met de situatie, stuurt aanmaningen omdat Danaë haar BTW aangifte niet op tijd doet. Uiteindelijk komt er zelfs een dwangbevel en als de heer Moons de ziektekostenverzekering stopzet dan wil de zorgautoriteit dat niet accepteren.

Vader Danaë

De zorgautoriteit Nederland constateerde dat ze dus kennelijk onverzekerd rondloopt en ja dat mag niet van de wet dus er kwamen allerlei procedures en ook daarom een eerste brief om de situatie uit te leggen en begrip te vragen. Daar hadden ze niks mee te maken want wet is wet en er moest… eh…. voldaan worden aan de wet.

voice-over

Achterblijvers komen bij vermissing in een web van administratieve problemen met vaak grote financiële gevolgen die alleen met ingewikkelde juridische procedures kunnen worden opgelost.

Int.

Vindt u dat mensen die met een vermissing geconfronteerd worden voldoende geholpen worden door de overheid?

V Gorkum

Nou nee, gewoon niet. Gewoon helemaal niks.

voice-over

Karin en Rob van Gorcum. Getrouwd, twee kinderen.

V Gorkum

Nou dit is Rob tijdens onze laatste vakantie, met onze jongste zoon.

voice-over

Zomervakantie aan het Gardameer in Italië. Rob gaat aan het eind van de middag nog even zwemmen. Sindsdien is hij vermist. Een intensieve zoektocht levert niets op.

V Gorkum

De politie daar had al gezegd, als ‘ie niet na een paar dagen boven komt drijven, dan zit ‘ie dus ergens klem en dan kan die volgende week losschieten, volgend jaar of nooit.

[caption]

V Gorkum

En toen heb ik voor mezelf maar bedacht dat het nooit zou worden omdat ik anders gewoon, dan zit je de rest van je leven alleen maar te wachten van bij ieder telefoontje van hebben ze ‘m nu gevonden. We zijn ene jaar later nog eens teruggegaan en hebben daar in de steen waar zijn handdoek tegenaan lag, hebben we zijn naam gegraveerd en we hebben gezegd van het is een heel groot graf, het is een heel groot meer. Maar het is een graf en hij ligt hier mooi en laat ‘m nu ook maar liggen. Ja. Nu hoeft hij niet meer gevonden te worden.

00.27.12

voice-over

Maar officieel is Rob niet overleden, hij is vermist. In een emotioneel zeer moeilijke periode begint voor Karin ook een bureaucratische nachtmerrie.

V Gorkum

Hij werkt niet meer. Dus je krijgt uiteindelijk geen loon meer. Maar voor de wet ben je niet overleden. We hadden hier een hypotheek op het huis met een levensverzekering, maar die keert niet uit want hij is niet dood. Maar je blijft wel die premies betalen, dus dat is, dan krijg je al heel snel dat je financieel in de problemen komt.

voice-over

De levensverzekering wil pas uitbetalen als er een zogeheten rechtsvermoeden van overlijden is. Na ene jaar mag Karin beginnen met de procedure.

V Gorkum

En ik dan na een jaar, omdat je aannemelijk kan maken van kijk, waarschijnlijk is hij inderdaad zo overleden, als je helemaal niet weet wat er is gebeurd, he, dus iemand gaat op vakantie en komt niet terug, je hebt geen idee dan kan dat pas na vijf jaar.

voice-over

Karin start een procedure bij de rechtbank in Den Haag maar de wachttijd is negen maanden en daarna moeten er advertenties worden geplaatst in Italiaanse kranten, waarna ook de gemeente nog een beroepsprocedure begint.

Int.

Hoe lang heeft dat al met al geduurd?

V Gorkum

Bij mij bijna tweeënhalf jaar. Ik heb dat niet gered, we, we hebben, we hadden wel wat spaargeld, ik heb, ben meer gaan werken. Maar ik heb het niet financieel gered. Gelukkig had ik mensen om mij heen die zeiden je kan bij ons lenen. Dat is niet fijn als je mijn leeftijd hebt dat je dan nog geld moet gaan lenen, maar ik wist wel, uiteindelijk krijg ik dat geld en kan ik het terugbetalen. En zo is het ook gegaan.

voice-over

Mevrouw Wilderom van wie twee zoons in de Filippijnen vermist raakten, kon pas na vijf jaar een procedure beginnen. Bij elkaar heeft ze zeven jaar moeten wachten totdat de levensverzekering op een hypotheek werd uitbetaald.

[caption]

Wilderom

Ik heb nog een brief geschreven naar premier Balkenende na de tsunami in 2004. Want toen waren er natuurlijk 37 mensen vermist. En dat is nou een behoorlijk aantal. Er was een nationale herdenking en toen lieten verzekeringen weten dat ze dus in dit geval meteen uit zouden keren. Omdat dus de nabestaanden, ja, ook verder moesten. En dat stak mij toen heel erg. Want ik dacht, die mensen hebben nog geen verklaring van overlijden. En daar keren ze wel uit en ik moet eerst mijn kinderen dood laten verklaren voordat wij geld krijgen. Ja ik heb netjes een briefje van Balkenende terug gekregen dat hij mijn brief met belangstelling gelezen had. En dat als er zich ontwikkelingen voor zouden doen, dat ze hun uiterste best zouden doen.

De Vries

Hai Inger. Hoi Inger.

voice-over

Den Haag, twee weken geleden. Bij de Tweede Kamer overhandigt Inger de Vries een burgerpetitie aan de commissie Veiligheid en Justitie.

De Vries

Ik zou heel graag willen dat er een aparte juridische status komt voor vermiste personen, omdat op dit moment ben je of levend of overleden. En waardoor achterblijvers praktische zaken en financiële zaken makkelijker kunnen regelen.

[caption]

De Vries

Ik ben eigenlijk een petitie gestart waarin we heel beknopt hebben omschreven wat we wilden bereiken en het doel was dat minimaal 40.000 mensen deze petitie zouden tekenen. Om daarmee een boodschap naar de Tweede Kamer te sturen dat Nederland wil dat er iets verandert en dat er dus gewoon meer zorg komt, meer praktische zorg voor achterblijvers.

00.30.52

voice-over

Op 27 november 2013 wordt  de vader van Inger de Vries voor het laatst gezien bij een tankstation in Almere.

[caption]

Man

‘blijf kijken, hou die concentratie!’

voice-over

Terwijl de familie zoekacties organiseert, komen er al snel ook financiële problemen.

De Vries

Het begon eigenlijk bij ons na vier weken, toen zei de werkgever van mijn vader, ja hij komt niet opdagen, we zetten zijn loon stop. En dan sta je eigenlijk voor een groot vraagstuk van ja, we moeten de hypotheek betalen, we moeten de verzekeringen betalen, we moeten de sportclub voor de kinderen betalen, we moeten eten kunnen kopen, eh als we willen zoeken moeten we benzine kunnen kopen. We moeten flyers laten drukken.

Man

‘in deze lijn alsjeblieft’

De Vries

De hypotheek die zei van ja, er moet echt doorbetaald worden, ehm.. .want u kunt het huis ook niet verkopen. Waarop mijn stiefmoeder zei, het huis niet verkopen? Ten eerste wil ik dat niet, maar hoezo zou ik het huis niet kunnen verkopen als er geen geld meer is? Ja, het huis is van u en van uw partner. Jullie hebben samen het huis gekocht dus jullie moeten samen het huis verkopen. Ja… daar kom je niet uit. En ja dat heeft acht maanden geduurd dus dat is een totale nachtmerrie waar je dan in terechtkomt.

voice-over

Op 21 juli 2014 wordt de auto van Henri de Vries gevonden in een kanaal bij Zeewolde.

De Vries

Uiteindelijk bleek dat ‘ie zelf het water in is gereden.

voice-over

Een half jaar later begint Inger haar actie voor een ‘status vermist’.

De Vries

Ik vind het gewoon heel gek dat in ene land als waar wij in wonen, met eigenlijk zo weinig vermissingen, die paar achterblijvers die in zulke hoge nood komen, gewoon niet geholpen worden en ook nog eens een keer de schuldsanering in gestuurd worden als het ware,  die hun huis verliezen, waar de laatste herinneringen lagen met hun geliefde, dat, dat vind ik zo onrechtvaardig, ehm.. .dus daar wilde ik iets tegen doen.

De Vries

Mag ik ‘m aan u eh….

Kamerlid

Ja, zeer indrukwekkend betoog.

De Vries

Gelukkig.

Kamerlid

Heel erg bedankt. Knap dat je dat zo hebt verteld.

De Vries

Nou de reacties zijn nu best wel positief, durf ik heel voorzichtig te zeggen. En nou ja ik heb er alle vertrouwen in dat er nog een gevolg aan gaat zitten. En nu is het gewoon hopen dat het aantal handtekeningen  wat we hebben gehaald en dat zijn er veel, 47.000 ruim, dat dat ook indruk maakt op de Tweede Kamerleden.

Zus Danaë

Ik vind dat er gewoon een, met dat ‘status vermist’ een protocol moet komen voor binnen Nederland maar ook voor daarbuiten. Ik vind niet, dat het zo mag zijn dat je zodra er iets in het buitenland gebeurt, je alleen staat. En dat de overheid zijn handen compleet van je af trekt.

00.33.52

Schipper

Hier ziet je zeg maar heel mooi het diepteverloop van de bodem.

voice-over

Medea wil weer terug naar Indonesië, om met behulp van sonar en duikers uit Nederland nog 1 keer te zoeken naar de stoffelijke resten van haar zus.

Zus Danaë