5 iconische blootmomenten in Nederlandse tv-programma’s

Vanavond bespreken onze geschiedenisdocenten de historie van onze seksuele moraal. Aanleiding voor ons om te kijken naar vijf momenten uit onze vaderlandse tv-geschiedenis waar die moraal op de proef werd gesteld.

Het begint natuurlijk met de blote oerknal van het programma ‘Hoepla’, een experimenteel tv-magazine met politiek-linkse maatschappijblik van de VPRO. Wim T. Schippers was één van de krachten achter het programma. Aardsontregelaar en geen vreemde als het aankomt op media-aandacht. Hij had de landelijke pers in 1961 uitgebreid verslag laten doen van zijn beroemde kunstperformance: het leeggieten van een flesje prik in de zee. Afijn, in 1967 presenteert Hoepla in de eerste aflevering een dame, slechts ‘gekleed’ in kunststof bloemen: het 21-jarige model Phil Bloom. Matige ophef volgde, totdat zij in aflevering twee GEHEEL NAAKT te zien was. Nu was de ophef enorm. Wellicht ook omdat de pers van tevoren was ingelicht dat zij naakt te zien zou zijn. De VPRO verloor leden, de derde aflevering van het programma werd gekuisd en Hoepla verdween daarna van het scherm. Maar geschiedenis was geschreven, de eerste naakte vrouw op de Hollandse kijkbuis was een feit.

Fast forward naar 1987. Nu geen artistiek bloot of sekseducatie, maar een hoop zwoel gedoe in De De PinUp Club op Veronica. In het eerste seizoen keken zo’n drie miljoen brave burgers naar wulpse dames, een erotische brievenrubriek met Wendy van Wanten en broeierige beelden. Het was ‘het programma waar niemand naar keek, maar wat iedereen gezien had’. Verre van expliciet, maar wederom  genoeg voor Kamervragen. Deze keer niet omdat morele grenzen werden overschreden, maar omdat enkel vrouwen werden neergezet als lustobject. The Times They Are a-Changin'!

10 jaar later wordt het heel expliciet. Menno Buch had wat minder intellectuele hobby’s dan zijn boekminnende broer Boudewijn Büch. Hij was in 1985 een van de eersten die 06-lijnen ging exploiteren. In 1997 gaat zijn programma ‘Seks voor de Buch’  van start, ook op Veronica. Daarin kunnen gewone mensen hun allergeheimste seksfantasieën uitleven. Het leidt tot opmerkelijke televisie. Een man heeft seks met een opblaaspop, een ander wil als baby behandeld worden. Of wat dacht u van een man die door Amsterdam loopt, met zijn geslachtsdeel in een ‘kijkdoos’, waar mensen tegen betaling in kunnen koekeloeren? De man is zwakbegaafd en dit zorgt voor een hoogtepunt in de storm van kritiek. Worden deze mensen niet uitgebuit? Moeten ze niet tegen zichzelf in bescherming worden genomen? Opvallend genoeg roert de politiek zich niet, er worden geen Kamervragen gesteld. Buch stelt simpelweg dat de mensen vooraf goed zijn gewaarschuwd. Wat bevestigd lijkt te worden doordat een aantal mensen uit de reeks in ‘Sex na de Buch’ voor de camera verschijnt om terug te blikken.

23 jaar na Seks voor de Buch kondigt de NTR de serie ‘Gewoon. Bloot.’ aan. Kinderen kunnen vragen stellen aan naakte mensen. Geen bizarre fantasieën, geen focus op seks, maar een  poging om te laten zien dat er meer soorten lichamen zijn dan de 'perfecte' lijven die kinderen in films en op sociale media zien. Nog voor de eerste  uitzending ging het al los, met dank aan sociale media. Kamerlid Kuzu vond het ‘van de zotte’ en Baudet vond dat het bijna neerkwam op ‘het promoten van pedofilie’. Maar vooral SGP-leider Kees van der Staaij protesteerde tegen het programma. Kamervragen werden gesteld, een petitie in ontvangst genomen. Het lijkt erop dat we weer preutser zijn geworden. Wellicht met dank aan de regels van de Amerikaanse tech-platforms als Facebook, Instagram en YouTube? Kijk maar naar de onderstaande disclaimer voor een aflevering van het Jeugdjournaal over Gewoon.Bloot.