Waarom bondgenootschap belangrijk is

Nederland was koploper toen het als eerste land ter wereld het homohuwelijk legaliseerde op 1 april 2001. Maar hoe staat het 25 jaar later met de acceptatie van de LHBTIQ+ gemeenschap in ons land? En welke rol spelen bondgenoten hierin?   

Naar schatting zijn er zo’n 2.7 miljoen mensen van 15+ jaar die onderdeel zijn van de LHBTIQ+-community. Dit komt neer op zo’n 18% van de Nederlandse bevolking. Maar, hoe zit het met de acceptatie van de community? Er zijn de afgelopen jaren verschillende metingen gedaan en de cijfers zien er op het eerste gezicht positief uit. Zo zijn ruim 80% van de Nederlanders positief over homoseksualiteit en aseksualiteit, ruim 70% is positief tegenover transgender en intersekse personen, maar dit daalt iets naar 66% voor mensen die biseksueel zijn. De acceptatie voor mensen die non-binair zijn is wel flink lager: slechts 53% is daar positief over, volgens I&O.  

Nederlanders zelf dat het over het algemeen best goed gaat met de acceptatie in LHBTIQ+ personen. Een ruime meerderheid (84%) zei in 2023 nog dat ze er geen moeite mee hebben als iemand in hun omgeving queer is. Echter, maar 54% van de ondervraagden denkt dat het 'redelijk' tot 'goed' gesteld is met de maatschappelijke acceptatie van de LHBTIQ+ gemeenschap, een stuk lager dus.  

De ervaringen van queer personen zelf, laten soms wat anders zien. Zo heeft bijna driekwart (73%) van de community soms het gevoel dat ze zichzelf niet kunnen zijn, bijvoorbeeld op straat of tijdens het uitgaan. Wanneer hen gevraagd wordt hoe zij vinden dat het gaat met de acceptatie zijn de cijfers magerder. In 2024 vond nog maar 47% van LHBTIQ’ers dat het goed ging met de acceptatie in Nederland, terwijl dit in 2022 nog 60% was. Ook had een derde van de ondervraagden in de 12 maanden voor het onderzoek iets vervelends meegemaakt om wie ze zijn. Hiertoe behoren kwetsende grappen, beledigingen, maar ook fysiek geweld. Bijna een vijfde van de ondervraagden werd namelijk fysiek belaagd in dezelfde periode, en de politie zag in 2024 4467 meldingen van discriminerende incidenten, een stijging van 37% in vergelijking met een jaar ervoor. Ook Europees gaat Nederland minder snel vooruit dan we denken: Nederland staat op dit moment 13e in Europa als het gaat om hoe de LHBTIQ+-gemeenschap beschermd is: een daling van 9 plekken ten opzichte van onze 4e plaats tien jaar geleden.  

Wat de cijfers ons vertellen is simpel: bijna 1/5 van de bevolking identificeert zich als queer, en ruim 80% van de overige bevolking heeft hier eigenlijk geen moeite mee. Toch stijgt het aantal geweldsincidenten, daalt Nederland op de Europese ranglijsten, en hebben mensen die onderdeel zijn van de gemeenschap het gevoel dat de acceptatie achteruitgaat. Daarom zijn de bondgenoten zo belangrijk: mensen die geen onderdeel uitmaken van de community maar ze wel een warm hart toedragen en zich hierover uitspreken of inzetten.  

Het zijn van een bondgenoot is makkelijker dan je denkt (link naar 10 tips artikel). Sterker nog, grote kans dat je al een bondgenoot bent. Het komt tenslotte niet neer op een heldendaad, maar op medemenselijkheid: voor elkaar opkomen ongeacht afkomst, religie, gender of seksualiteit. 

Door relatief kleine handelingen of uitspraken, kun je de mensen om je heen een zichtbaar signaal geven dat jij een bondgenoot bent en dat de LHBTIQ+ gemeenschap er niet alleen voorstaat. Het is tenslotte niet aan de gediscrimineerde om hun bestaan of rechten te verdedigen, dit is een taak voor ons allemaal.  Zo kunnen we als land laten zien dat we niet alleen het gevoel hebben dat het wel goed zit met de acceptatie, maar ook als bondgenoten daad bij woord voegen.