9x : Bondgenoot in woord & daad

Een bondgenoot zijn van de LHBTIQ+ gemeenschap is belangrijk, maar hoe gaat dat in zijn werk? Er zijn een hoop laagdrempelige, kleine acties of gebaren die je kan ondernemen om een bondgenoot te zijn. In dit artikel vind je negen praktische tips en handvaten.

Hoe simpel het ook klinkt: blijf in gesprek met mensen. Kijk om je heen, in je familie, je vriendenkring, of misschien zelfs de buurman. Zitten hier mensen tussen die onderdeel zijn van de gemeenschap? Stel oprechte vragen, toon interesse in hun verhaal en uitdagingen en probeer te leren over hun ervaringen. Durven de mensen die op hetzelfde geslacht vallen hand in hand over straat te lopen? Vinden mensen met andere voornaamwoorden het moeilijk om hierover te beginnen? Hoe hebben mensen de periode ‘in de kast’ ervaren en wanneer of hoe ervaren zij steun?

Het is belangrijk om zo min mogelijk vooroordelen te hebben wanneer je met mensen in gesprek te gaat. Al heeft iedereen vooroordelen, zeker als het gaat om vreemden of zaken die nieuw, anders, of misschien zelfs vreemd klinken in jouw ogen. Wees je bewust van de vooroordelen die je hebt en probeer er zo veel mogelijk afstand van te nemen.

Het klinkt wederom voordehand liggend, maar actief luisteren is de manier om meer begrip voor elkaar te krijgen. Wees geïnteresseerd, laat de persoon met wie je praat diens verhaal doen, en stel vragen. Met oprechte interesse, een open houding, voldoende (door)vragen, en gespitste oren vind je elkaar vaak.

Het belangrijkste doel van praten met mensen is leren over hun ervaringen, over verschillende identiteiten, en wat jij kan doen om de mensen om je heen te steunen. Echter, je hele leerproces hoeft niet en moet niet afhangen van anderen. Je kunt ook zelf op zoek gaan: duik eens in de website van het COC (de landelijke LHBTIQ+ belangenberhartiger) of van ILHIA (het LHBTIQ+ archief), luister eens naar een podcast over queer onderwerpen, of kijk series en films over de geschiedenis en ervaringen van de gemeenschap.

Leven is leren. Het is dan ook normaal dat je fouten maakt. Ook mensen die hun hele leven al bondgenoot zijn of onderdeel zijn van de community gebruiken nog wel eens een verkeerd voornaamwoord. Dat kan gebeuren, en het belangrijkste is dat je fouten durft te maken en openstaat voor feedback en verbetering. Corrigeer jezelf als je het doorhebt, laat je corrigeren door een ander, en bied indien nodig je excuses aan. We zijn allemaal mens, we maken allemaal wel eens een fout. Het belangrijkst is dat je je nek voor elkaar wil uitsteken en het blijft proberen.

Het kan zijn dat er in je omgeving weinig aandacht wordt besteed aan LHBTIQ+ onderwerpen. Wees dan zelf de verandering en geef het goede voorbeeld. Ga bijvoorbeeld eens het gesprek aan met een collega over een queer onderwerp, bijvoorbeeld dat politici worden uitgescholden voor homo. Vraag eens aan een collega hoe ze daarover denken. Maak queer onderwerpen bespreekbaar in je omgeving, of kijk of je in je werkomgeving eens aandacht kan besteden aan bijvoorbeeld paarse vrijdag.

Het vervolg van het goede voorbeeld geven is het creëren van een veilige omgeving voor iedereen die onderdeel is van de community. Nu voelt dit misschien wat abstract, maar door je actief uit te spreken, en door foute grappen bij koffiezetapparaten wel te weerspreken, geef je het signaal af dat mensen bij jou wel veilig zichzelf kunnen zijn. In extreme situaties, zoals geweldsincidenten, is het ook belangrijk om altijd oog te hebben voor het slachtoffer. Ga met diegene in gesprek, wat heeft iemand nodig?

De volgende tip gaat weer een stapje verder, en draait echt om praktisch handelen. Namelijk: spreek je uit. Maakt iemand in je familie of op werk een beledigende opmerking, spreek diegene dan aan, ongeacht of er iemand van de community bij is. Merk je dat iemand specifiek belaagd wordt, kom dan op voor diegene. Dat kan door ertussen te springen, maar ook door de belaagde persoon af te leiden en naar een veilige plek te brengen. Of naderhand in de buurt te blijven en je steun aanbieden. Kijk niet weg, maar laat jezelf zien als bondgenoot voor het slachtoffer.

Het allerbelangrijkste van deze tips is de volgende: blijf trouw aan je support en doe dit niet alleen wanneer het jou uitkomt. Alleen zeggen dat je er bent is niet altijd voldoende. Blijf de queer community en medemens steunen omdat jíj het belangrijk vindt. Doe dit ook in tijden waarin het niet populair is, bijvoorbeeld vanwege het politieke klimaat of op plekken waar het nog controversieel is, bijvoorbeeld op een familiefeest. Uit je steun ook het hele jaar door, en niet alleen op pride, of paarse vrijdag. Door dit te doen weet iedereen om je heen: bij jou kan ik terecht, op jou mag ik leunen.