41.000 vrouwen in Nederland zijn genitaal verminkt. Hoe kan dit?

41 duizend vrouwen in Nederland zijn genitaal verminkt, blijkt uit een rapport van Pharos en het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam – aanzienlijk meer dan tot nu toe werd aangenomen. ‘Voorheen ging het om een getal van 29 duizend vrouwen. Dat vond ik ook al schokkend,’ aldus Shirin Musa in De Nieuws BV . Musa is directeur van vrouwenrechtenorganisatie Femmes voor Freedom. ‘15 duizend daarvan hebben de meest ingrijpende vorm van verminking. De verwachting is dat het nog 4200 meisjes kan overkomen. Ik voel de pijn van de vrouwen die het hebben meegemaakt.’

Even voor de duidelijkheid: dit zijn dus de cijfers van vrouwen en meisjes in Nederland, een land waar vrouwenbesnijdenis sinds 1993 verboden is. ‘Iedereen weet dat het een ernstige vorm van verminking en mishandeling van vrouwen is,’ zegt Musa. Iedereen is tegen genitale verminking, iedereen schrikt van het getal. Maar zodra er iets moet gebeuren, loop ik tegen dichte deuren aan.’

Schrijver Saskia Noort bezocht als ambassadeur van Amref Flying Doctors het Masai-volk in Tanzania. ‘Er is een soort vooroordeel in Nederland dat dit alleen maar bij moslims voorkomt,’ zegt ze. ‘Dat is dus niet waar. Op dit moment worden niet alleen in Nederland maar overal ter wereld baby’s besneden. Als die vrouwen trouwen en kinderen krijgen, ontstaan problemen met hun urinewegen. Het varieert van een sneetje in de clitoris tot het weghalen van de hele vagina,’ – de ‘meest ingrijpende vorm’ die Musa beschreef en die in Nederland bij 15 duizend vrouwen is toegepast. Bij hen is dus de hele vagina weggehaald of dichtgenaaid.

Schrijver en journalist Babah Tarawally vertelde in 2017 in het BNNVARA-programma Start over genitale verminking bij vrouwen. ‘Ik kom uit Sierra Leone, een land waar meer dan negentig procent van de meisjes wordt besneden. Mijn hele familie – mijn zus, iedereen – is besneden. Ik hoor van familieleden en vrienden hoe verschrikkelijk deze daad is.’ Hij vertelt in het programma waarom hij zich ook als fel tegenstander uitlaat. ‘Niemand praat erover. Vooral mannen niet. Dat heeft me beziggehouden. Totdat ik naar Nederland kwam en in contact kwam met Amref Flying Doctors. Die organisatie heeft me meegenomen, toen zag ik hoe verschrikkelijk vrouwenbesnijdenis is.’

Hoe kunnen Nederlandse vrouwen hier slachtoffer van worden? Als het al zo lang verboden is hier? ‘Ze komen genitaal verminkt uit het land van herkomst,’ verklaart Musa. ‘Het zijn vaak vrouwen uit conflictgebieden. Maar meisjes worden in de zomervakantie ook meegenomen naar de verschillende landen van herkomst om daar genitaal verminkt te worden. Het komt ook voor dat ouders besluiten terug te gaan, om tijdelijk in bijvoorbeeld Egypte te wonen.’ Het gebeurt dus vaak in het buitenland ‘maar er zijn ook geruchten dat er snijdsters in Nederland actief zijn.’

Ondanks de grote aantallen, worden geen arrestaties verricht. Ook niet als artsen en docenten weten over wie het gaat. ‘Er is een handelingsverlegenheid in de Nederlandse hulpverlening. De politie durft niet door te pakken,’ aldus Musa. ‘Docenten vertellen me welke meisjes genitaal verminkt zijn.’ Een voorstel (eind vorig jaar) om een hersteloperatie in het basispakket op te nemen, haalde het politiek niet. De hele coalitie stemde vorig jaar tegen. Musa: ‘Terwijl dit in 2014 wel door de VVD is beloofd. […] Vijf jaar later is het nog steeds niet geregeld.’

Kijk/lees/luister verder
Audio/video: 41.000 vrouwen in Nederland genitaal verminkt: hoe kan dat? Met Saskia Noort en Shirin Musa (het volledige interview, De Nieuws BV)