Stookolie, bladluizen, mieren en alle overige onderwerpen

Verbod op stookolie, een groot onderzoek naar bladluizen en alle overige onderwerpen in de Vroege Vogels uitzending van 30 juni 2024.

Luister de onderwerpen op de volgende startpunten:
00:11:25 - Visarenden ringen in de Biesbosch
00:45:55 - Hoe gaat het met de bladluizen?
01:04:40 - Prachtige mieren deel 1
01:09:50 - Prachtige mieren deel 2
01:20:20 - Eenzijdig papier wordt hergebruikt
01:43:55 - Prachtige mieren deel 3
02:43:30 - Prachtige mieren deel 4
02:45:45 - Verbod op stookolie rond de Noordpool

De berichten over de achteruitgang van insecten zijn inmiddels – helaas – bekend: drie kwart van de biomassa aan vliegende insecten zijn we de afgelopen decennia kwijtgeraakt. Over de precieze oorzaken is veel minder bekend. Zo is recent pas duidelijk geworden dat veel van de insecten die het zwaar hebben, op de een of andere manier afhankelijk zijn van bladluizen als voedselbron. Promovendus Quiniver Tuinder, van de Stichting Bargerveen is daarom een onderzoek gestart naar bladluizen! Rob Buiter is met hem op pad op een landgoed op de Veluwe.

Het gaat goed met de visarend in Nederland: na het eerste broedsucces in 2016 zijn er dit jaar vijf broedparen. Drie visarend-paartjes hebben hun nest in de Biesbosch. Voor het onderzoek naar deze soort zijn de jongen van één van die paartjes onlangs geringd. Een hele klus, want het nest bevindt zich boven in een hoogspanningsmast. Albert de Jong van Sovon Vogelonderzoek Nederland, Boswachters Joey Braat en Harm Blom van Staatsbosbeheer en vogelringer Peter de Boer leggen uit hoe dat te werk gaat.

Met Hanna Haring, net afgestudeerd op de Costa Ricaanse trekmier en Gilles van Soest, 17 jaar oud en gek op Nederlandse mieren gaan we op zoek naar de mieren rondom het Naardermeer. Hanna is afgestudeerd aan de opleiding Scientific Illustration in Maastricht met wetenschappelijke tekeningen van een Costa Ricaanse trekmier. De tekeningen van Hanna en van andere afgestudeerden zijn te zien in het Natuurmuseum Brabant te Tilburg.

Nederlanders gebruiken per jaar gemiddeld zo’n 80 kilo papier per persoon. En dat zorgt voor een grote impact op het milieu. Onderzoekers stellen zelfs dat de papierindustrie goed is voor zo’n 7 procent van de totale CO2 emissies wereldwijd. Een groepje jonge ondernemers uit Utrecht vind dat het beter kan en maakt notitieboekjes van oud papier. We lopen een ochtend mee met een inzamelactie. 

Het wordt gezien als een historisch besluit. Na vele jaren van stevige onderhandelingen en flinke lobby is het varen op stookolie in de wateren rond de Noordpool vanaf 1 juli verboden. Deze fossiele brandstof zorgt voor extreem veel schade aan de natuur, onder meer door roet die vrijkomt bij de verbranding. Eelco Leemans van milieuorganisatie Clean Arctic Alliance is blij met het verbod, al krijgt het merendeel van de schepen de komende jaren nog een vrijstelling.