Take Your Pills: Amerika’s ontzaglijke probleem met voorgeschreven drugs

Amerika heeft – naast een nijpend probleem met pijnstillers - een ontzaglijk probleem met een andere vorm van voorgeschreven drugs, zo blijkt uit de nieuwe Netflix-documentaire Take Your Pills. De consumptie van Adderall en Ritalin is sinds de jaren tachtig toegenomen. Het gebruik van speed – Adderall is in feite speed – is weer volledig in zwang. Hoe kan dat? Dat is vrij simpel: farmaceutische molochs vergoelijken het het goedje door te beweren dat het gebruik ervan fungeert als een probleemoplosser voor patiënten met ADD en ADHD. Diezelfde bedrijven acteren vervolgens uitsluitend vanuit winstbejag, veroorzaken grote verslavingsproblemen en spelen op gehaaide wijze met de perceptie van impulsief gedrag.

Er is een medicalisering van het dagelijkse leven ontstaan, waarin artsen zoveel mogelijk medicatie voorschrijven, waarvoor ze vervolgens rijkelijk worden beloond. De medische bedrijven mogen op hun beurt naar hartenlust adverteren in de Verenigde Staten: in hun reclamecampagnes wordt moeders op het hart gedrukt dat hun kind via een eenvoudig middel een stuk handelbaarder wordt. De verleiding om aan te kloppen bij de huisarts of te gaan zoeken in het illegale circuit is ook voor atleten, studenten en beurshandelaars erg groot. Gebruik van Adderall en Ritalin heeft namelijk tot gevolg dat het lijkt alsof je zelfvertrouwen toeneemt, waardoor je beter lijkt te presteren. Dat ‘lijkt’ zo: in feite geven dergelijke middelen het menselijk lichaam een vals gevoel van zelfvertrouwen.

Die boodschap – die in de documentaire wordt gebracht door neurowetenschappers – is echter aan dovemans oren gericht. Waarom? De Amerikaanse samenleving is dermate verpest door (oneerlijke) concurrentie, dat het gebruik van voorgeschreven drugs onoverkomelijk is. Je moet net zo goed presteren als je collega, teamgenoot of medestudent, dus moet je gebruiken. Deze pijnlijke gewaarwording wordt door regisseur Alison Klayman – bekend van Ai Wei Wei: Never Say Sorry (2012) -  op een speelse manier gepresenteerd. Haar documentaire begint als een hectische achtbaanrit met kleurrijke montages, vergezeld door een passende beat, waarbij het tempo gaandeweg afneemt. Het is bijna alsof de film zelf een pilletje neemt, en kalmeert.

Maar eerst volgt nog een eclectische geschiedenisles over het gebruik van speed in Amerika. Tot 1969 is de drug overal te krijgen, waarop een van bovenaf afgedwongen wettelijke afname volgt. Drugs zijn immers verslavend en speed is een drug. Het is dan ook verwonderlijk dat speed – onder een andere naam dus – nu weer een comeback beleeft. Dat is evenwel de kracht van 'rebranding', of zoals ze in het bedrijfsleven zeggen: een strategische herpositionering. Via de achterdeur kwam het goedje weer binnen. En de gebruikers, dat zijn toch geen junkies? Daar ligt de crux van de documentaire: gebruikers van Adderall en Ritalin zijn dikwijls afkomstig uit de gegoede klasse en zien hun verslaving als een optimalisatie van hun kunnen, en niet als een medisch probleem met fysieke implicaties. Zolang die idiote mythe springlevend blijft, zal aan de hegemonie van drugs – legaal of niet – ook niets veranderen.