'Nieuws is niet gratis'

Nieuws maken kost geld en daar moeten consumenten meer van doordrongen raken. Dat vindt de commissie onder leiding van Elco Brinkman die zich de afgelopen tijd heeft gebogen over de toekomst van de Nederlandse pers. Het dinsdag gepresenteerde eindrapport bevat een reeks voorstellen die vooral de geschreven pers door de huidige crisis heen moet helpen.

Brinkman stelt onder meer voor internetters, die vaak gebruik maken van gratis nieuwssites, een heffing van enkele euro's per jaar te laten betalen. De opbrengst, naar schatting zo'n 12 miljoen euro per jaar, moet worden besteed aan innovatie van de mediasector. De 8 miljoen euro aan STER-opbrengsten die mediaminister Ronald Plasterk daarvoor onlangs beschikbaar stelde, is volgens de commissie onvoldoende.

Plasterk liet evenwel direct weten dat hij weinig voelt voor een extra belasting op internetabonnementen. ,,Ik heb daar grote aarzelingen bij'', zei de bewindsman. Hij wil eerst zien wat de al aangekondigde investeringen in de perssector opleveren. ,,Daarna kunnen we kijken waar de rest van het benodigde geld vandaan moet komen'', zei Plasterk.

Regeringspartijen CDA en PvdA voelen eveneens weinig voor de internetheffing. Ze lieten bovendien weten dat ze meer hadden verwacht van de analyse van de commissie-Brinkman. Volgens PvdA-Kamerlid Martijn van Dam biedt het rapport geen oplossing voor de structurele problemen van kranten.

De journalistenvakbond NVJ vindt de voorgestelde 'internetheffing' een prima middel om het publiek ervan te doordringen dat nieuws niet gratis is. Dat is volgens secretaris Thomas Bruning hoognodig, gezien de dalende oplagecijfers van kranten. Internetaanbieder Ziggo noemt het plan daarentegen ,,volslagen onzinnig''. Concurrent en marktleider KPN wilde niet inhoudelijk reageren.

Verder moeten kranten kosten gaan besparen door een gezamenlijk distributienetwerk op te zetten. Ook moeten wettelijke barrières uit de weg worden geruimd die fusies binnen de mediabranche aan banden leggen. Ook moet het voor kranten mogelijk worden samen te werken met publieke omroepen, zowel op regionaal als op landelijk niveau, aldus de commissie-Brinkman.

Ook wil de commissie-Brinkman een aanvullend onderzoek naar de toekomst van het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP). De commissie ,,acht de rol van het ANP in de totale infrastructuur van journalistiek en nieuwsvoorziening in Nederland van groot belang'' en wil dat de overheid onderzoekt hoe die rol van het persbureau voor de toekomst gewaarborgd kan worden.

Voorzitter Kees Spaan van de Nederlandse Dagblad Pers, de brancheorganisatie van krantenuitgevers, vindt dat de commissie-Brinkman een goede analyse heeft gemaakt. ,,De problemen worden in volle omgang geschilderd''. Het Genootschap van Hoofdredacteuren sprak van een redelijk afgewogen rapport. ,,Er staan dingen in waar de krantensector echt iets mee kan, al is het geen pasklare oplossing'', zei bestuurslid Pieter Sijpersma.

Voorzitter Henk Hagoort van de raad van bestuur van de Nederlandse Publieke Omroep (NPO) is minder enthousiast. ,,Het rapport voelt als een paracetamolletje. Er staat een aantal sympathieke suggesties in die wel de pijn verzachten, maar niet de kwaal genezen.'' Hagoort is wel te spreken over de oproep tot innovatie en crossmediale samenwerking. ,,Dat juich ik toe'', zei hij.

Bron: ANP