De NIP-test, waarmee zwangere vrouwen embryo’s kunnen laten testen op erfelijke aandoeningen zoals het syndroom van het Down, hoort niet thuis in de basisverzekering. Dat vindt Zorginstituut Nederland. Zij vinden dat de test uitsluitend mag worden vergoed wanneer daar een medische noodzaak voor is.
Het Zorginstituut vervult een voorname adviesfunctie in de politieke besluitvorming rond het basispakket. Wat hen betreft is er meestal geen sprake van een medische noodzaak tpt het uitvoeren van de test, in plaats daarvan is er nu sprake van ‘een (ongevraagd) aanbod van zorg aan een deel van de Nederlandse bevolking, namelijk aan alle zwangere vrouwen’.
Sinds april van dit jaar is de Niet-Invasieve Prenatale (NIP) Test beschikbaar voor alle zwangere vrouwen. De test zit evenwel niet in het basispakket, maar wordt bekostigd uit een speciale subsidieregeling die door minister Edith Schippers (VVD) in de begroting is opgenomen. Wie de test laat afnemen betaalt daar een eigen bijdrage van 175 euro voor. De regeling loopt tot 2020.
Coalitiekandidaat ChristenUnie is fel gekant tegen de test en wordt daarin gesteund door het CDA. De partij vreest voor een ‘Down-vrije samenleving’ waarin ouders zich moeten verantwoorden wanneer er ‘iets mis’ is met hun kind. Voor de subsidieregeling van kracht ging, lieten duizenden vrouwen de test echter in België doen waar zij er ruim 500 euro voor betaalden. De PvdA is, met de VVD, voor opname in het basispakket, ook om te voorkomen dat de test straks alleen voorbehouden is aan mensen met hoge inkomens.
Het Zorginstituut pleit er in haar advies nadrukkelijk niet voor dat de zwangere vrouw en haar eventuele partner de kosten voor de test zelf betalen. Het advies van het instituut heeft alleen betrekking op de inhoud van het basispakket. Het is aan de minister of de overheid op een andere manier bijdraagt aan de kosten, bijvoorbeeld door voortzetting van de subsidieregeling. Bij de test wordt niet alleen gescreend hoe groot de kans is dat een kind het syndroom van Down heeft, maar test ook de kans op het syndroom van Edwards of Patau. De huidige subsidieregeling loopt in 2020 af.