Worden artsen door hun opleiding wat minder menselijk?

Ivan Wolffers schrijft elke dag een gezond weetje, gebaseerd op onderzoeken met merkwaardige en soms ongelofelijke uitkomsten. Door de weetjes van Wolffers leer je van alles over bijvoorbeeld verschillende ziektes, medicijngebruik en gezond afvallen, maar ook over de vaak komische verschillen tussen mannen en vrouwen.

Vandaag was er iets dat mijn aandacht trok en waarover ik wel een beetje van slag ben. Medische opleidingen lijken ervoor te zorgen dat artsen minder empathisch worden.

Empathie is juist zo belangrijk in de zorg. De ander aanvoelen, goed begrijpen wat zijn of haar probleem is, daar zorgvuldig over doorvragen en een manier proberen te vinden om de ander te helpen op de manier die het beste bij hem of haar past. Meevoelen met een ander maakt ons tot mensen. Lees daarvoor dit boeiende artikel uit de New York Times van gisteren eens.

Er werden 18 onderzoeken die behoorlijk waren uitgevoerd en waarbij in ieder geval meer dan 30 proefpersonen betrokken waren beoordeeld in deze zogenaamde review. In een review bekijk je alle bestaande literatuur en kijk je of je daaruit een algemene conclusie kunt trekken. Elf van die onderzoeken gingen over medisch studenten en zeven over dokters in opleiding. Met name de onderzoeken die de onderzochten langere tijd volgden lieten een trend zien waarbij toenemend professionalisme gepaard gaat met minder empathie, iets dat de kwaliteit van de zorg zou kunnen bedreigen.

Ik heb het niet zelf verzonnen, hoewel ik in een boek dat ik in 1981 schreef (Duurwoorderij en geheimtaal) over het taalgebruik van artsen schreef dat naarmate artsen meer vreemde woorden leren ze verder van hun patiënten af komen te staan en artsen zelf maakten grinnikend onderscheid tussen de precynische en de cynische fase in hun opleiding (als grap op het preklinische en klinische deel van de opleiding tot arts).

Natuurlijk zijn er ook zat mensen die de opleiding tot arts volgen die een menselijk karakter hebben dat resistent is tegen ontmenselijking, maar het baart toch zorgen. Je zou zeggen dat er meer aan kan worden gedaan in de opleiding, maar uit ervaring weet ik dat de haviken in medische faculteiten sterker zijn dan de duiven als het aankomt op veranderingen in de medische opleiding.

Volg Ivan Wolffers ook op Twitter Het weetje van zondag nalezen: Mannen aan de zwangerschapstesten Het meest recente boek van Ivan Wolffers is: Gezond