Wie wil er nou zo vreselijk oud worden?

We worden steeds ouder. Betekent het dat we steeds gezonder worden? Dat is niet het geval, want de percentages mensen met diabetes, depressie, kanker en andere welvaartsziekten nemen toe en dat is niet alleen het resultaat van een ouder wordende bevolking.

Al bijna 150 jaar lang stijgt de gemiddelde levensverwachting en er is geen enkele reden om te verwachten dat deze lijn ineens anders zal gaan lopen. Aanvankelijk steeg de levensverwachting omdat infectieziekten onder controle werden gebracht en daar dus minder kinderen en jonge mensen aan overleden. Vervolgens was er een ontwikkeling waarbij de gezondheidszorg steeds beter in staat was om mensen met bijvoorbeeld hartaandoeningen in leven te houden. Tegelijkertijd neemt het aantal mensen met leefstijlziekten toe, maar het hoeft geen invloed te hebben op de gemiddelde levensverwachting. Wel zullen mensen steeds langer met een chronische aandoening leven. Mannen met een chronische aandoening gemiddeld 42 jaar, vrouwen gemiddeld 48 jaar.

De vraag is waar oude mensen dan nog aan dood gaan. Onderzoek dat deze week gepubliceerd werd laat zien dat honderdplussers in Groot Brittannië niet dood gaan aan lifestyleziektes, maar aan bijvoorbeeld een longontsteking. Dat geldt ook voor Nederlandse honderdjarigen.

In Nederland wonen zo’n 2000 mensen van 100 jaar of ouder. In 1960 waren dat er nog 60. Het is duidelijk dat het aantal mensen boven de 100 ook in Nederland dus toeneemt en de verwachting is dat het aantal alleen maar zal blijven toenemen. Meer dan 80 procent van die 100-jarigen is vrouw. Mannen zijn nu eenmaal het zwakkere geslacht en redden het vooral lang als ze getrouwd zijn. Er wordt zelfs beweerd dat van alle meisjes die nu geboren worden 1 op de 2 de honderd zal halen. Ironisch genoeg leven meer mannen dan vrouwen op die leeftijd nog zelfstandig. Dat komt omdat die vaak nog een jongere partner hebben die ze verzorgt.

Nederland is geen koploper als het aankomt op het aantal honderdplussers in Europa. Griekenland en Italië doen het beter. Per miljoen inwoners zijn er daar twee keer zo veel honderdjarigen.

Maar nu over het einde dat toch onvermijdelijk is. Mensen worden honderd omdat ze op een of andere manier de leefstijlziekten ontliepen. Geen diabetes, geen grote infarcten, geen kanker, minder Alzheimer. Voor een deel ligt dat aan hun genen, maar ook aan hun leefomstandigheden: niet roken, matig met alcohol, voldoende beweging elke dag, weinig ongezonde stress en gezond en matig eten. Uiteindelijk zijn ze zo oud dat ze wat zwakker worden en net als kinderen vroeger, toen we nog geen antwoord hadden op de infectieziekten, overlijden ze aan infectieziekten waar ze uiteindelijk geen weerstand tegen hebben.

Is dat erg? De longontsteking bij oudere mensen werd vroeger “the old man’s friend” genoemd. Die zorgt ervoor dat je niet zo vreselijk lang hoeft te leven. En dat je niet hoeft te kijken naar al dat geklets in de media over hoe gemakkelijk het gaat worden om in de toekomst 130 jaar oud te worden.

Volg Ivan Wolffers ook op Twitter Ivan schrijft voor Joop elke dag een Gezond Weetje van de Dag:  klik hier voor een overzicht