Wie betaalt bepaalt?

Het is opvallend hoe weinig mensen goed op de hoogte zijn van de voorwaarden van hun eigen ziektekostenpolis. Los van de verklaring hiervoor lijkt het toch niet onbelangrijk dat je een beetje weet hebt van wat er wel of niet onder de dekking valt.

Een groot deel van de politieke partijen wil de vrije artsenkeuze afschaffen, zoals die thans verankerd ligt in Artikel 13 van de Zorgverzekeringswet. Dat men daarmee de verzekeraars ongekende macht geeft om te bepalen welke dokter wij straks nog mogen bezoeken, is een ingrijpende aantasting van de keuzevrijheid van de Nederlandse burger. Dit alles geschiedt met maar één motief: het terugdringen van de zorgkosten.

Dat onze gezondheidszorg heel veel geld kost, en dat we moeten kijken hoe we de steeds verder oplopende maatschappelijke kosten kunnen beteugelen, is een vrij algemeen aanvaard uitgangspunt. Maar dat individuele gezondheidszorgprofessionals en kleine instellingen maar moeten worden wegbezuinigd is natuurlijk een gotspe. Als de zorgverzekeraar je te klein vindt voor een zorgcontract, val je met een beetje pech vanaf 1 januari a.s. buiten de boot. Hoe goed je ook bent, jouw zorg kan niet meer gedeclareerd worden bij de zorgverzekeraar, en dus zullen huisartsen niet meer naar je verwijzen, en zullen patiënten afhaken op het moment dat ze horen dat een behandeling geheel voor eigen rekening komt. Dat heeft helemaal niets met kwaliteit te maken, en ook niet met de luid gepredikte marktwerking.

Als je als zorginstelling wel een contact met een zorgverzekeraar hebt, spreek je van tevoren af hoeveel behandelingen je kunt declareren, en tegen welk tarief. Daar kun je dan de begroting op af stemmen, en dat is natuurlijk prettig. Maar ook dit blijkt in de praktijk vaak allesbehalve ideaal: als het budget dat je als behandelaar toebedeeld hebt gekregen op is, kun je niemand meer behandelen die bij de betreffende verzekeraar een polis heeft. Op mijn werkplek hebben we door de vele aanmeldingen deze maand al moeten concluderen dat mensen van verzekeraar X door ons niet meer behandeld kunnen worden dit jaar…

Overschrijdingen van budget worden namelijk niet getolereerd. Dat betekent wel dat mensen die bij verzekeraar X hun ziektekosten hebben verzekerd, nu al niet meer kunnen kiezen voor onze specifieke behandeling. Dat is niet uniek voor de plek waar ik werk, dat speelt al jaren. Toen ik in de verslavingszorg werkte moest er eerst worden gekeken waar iemand verzekerd was, alvorens we een mogelijke behandeling konden voorstellen. Onlangs werd zelfs een patiënt naar me verwezen, omdat de instelling waar ze zich had aangemeld haar vanwege haar verzekeraar niet kon behandelen. Terwijl men dat wel wilde.

We kunnen ons nu druk gaan maken over de voornemens van de politiek, maar de vraag is of dat zin heeft, zolang er geen fundamentele vragen worden gesteld bij de macht die de zorgverzekeraars op dit moment hebben. Tot die tijd moet iedereen vooral hopen dat zo spoedig mogelijk overschakelen op een restitutiepolis voldoende keuzevrijheid garandeert. Wel eerst even goed uitzoeken wat dat is, een restitutiepolis… Volg Bram Bakker ook op Twitter