'Breaking: Nederland stopt per 1 juli met wapenexport!'
Ahh! Ik heb uw aandacht. Natuurlijk heb ik uw aandacht gemakkelijker, zeker op deze site, als het gaat over racisme, en ondanks dat de strijd tegen racisme extreem belangrijk is en mijn volledige aandacht heeft, zal ik ook voor andere belangrijke maar minder mediagenieke onderwerpen blijven strijden. Dan pas ik gewoon mijn strategie aan. Desnoods ga ik in mijn onderbroek over straat zoals Sylvain Ephimenco op 10 mei in Trouw suggereerde. Tis maar dat u weet hoe belangrijk ik de strijd tegen wapenexport vind.
De Nederlandse wapenhandel is terug van nooit weggeweest. Hoewel 2012 een relatief mager jaar was, is duidelijk dat voor 2013 de uitvoer van wapens gestegen is. In zowel 2012 als 2013 heeft Nederland grote vergunningen afgegeven voor militaire exporten naar Indonesië, Algerije, Qatar en Oman. Dictaturen als Saoedi-Arabië en Turkmenistan mogen van het huidige kabinet ook gerust bewapend worden. Sterker nog, minister Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking schroomt het niet om actief voor de Nederlandse wapenbedrijven te lobbyen.
Een veel gehoord argument om door te gaan met wapenhandel is dat als wij niet leveren, dat dan de Duitsers of Fransen het wel doen. Het principe van ‘als wij het niet doen, doet het ander het wel’ heb ik getest in de binnenstad van Amsterdam. Op een vervelende manier ben ik gaan voordringen bij diverse kassa’s in winkels. ‘Hey hey hey… Ik sta hier al veel langer in de rij dan jij.’ kreeg ik om m’n oren. Mijn repliek dat anders iemand anders wel voorkruipt, leverde geeneens boze blikken op, maar totaal verwonderde blikken. Ook bij fietsen jatten, te hardrijden, huiselijkgeweld, komen we niet weg met het argument dat ‘anders iemand anders het wel doet’.
Bij wapenexport wordt deze redenatie echter volstrekt normaal geacht. Ook door niet seniele mensen (zoals VVD’ers, D66’ers, en ja zelfs PVDA’ers) wordt deze redenatie veelvuldig gebezigd om wapenhandel te rechtvaardigen.
Hoe anders zou het zijn als Nederland zou besluiten niet meer aan wapenhandel te doen. Zeker, de handel wordt onmiddellijk overgenomen door de Duitsers en de Fransen. En zeker, het heeft invloed op onze economie. Maar ik durf te beweren dat als we de kosten van deze move aftrekken van het budget voor ontwikkelingssamenwerking, de wereld er per saldo op vooruit zal gaan. Een radicaal einde aan wapenhandel, in combinatie met een hernieuwde positie voor Nederland als gidsland in de wereld ten aanzien van dit soort onderwerpen, zal wereldwijd de discussie aanwakkeren over de perversiteit van wapenhandel.
De enige manier om de Nederlandse regering tot zo’n inkeer te laten komen is een keiharde campagne van het maatschappelijk middenveld. Maar die zit veels te veel te vergaderen met ambtenaren en politici, en is veels te veel financieel afhankelijk geworden van de overheid, zoals duidelijk blijkt uit dossiers die ik opgevraagd heb via de wet openbaar bestuur, om nog echt haar tanden te kunnen laten zien. Het maatschappelijk middenveld die de gevestigde orde scherp moet houden, moet corrigeren, is onderdeel geworden van die gevestigde orde. Zoals ook weer bleek bij de lobby tegen Guido van Woerkom.
Aannemelijker is dat er een radicale verandering optreedt omdat iemand binnen de wapenindustrie de vuile was buiten hangt. Waarbij het weer niet erg aannemelijk is dat zo’n iemand bestaat. Dat er documenten op straat komen te liggen waaruit blijkt bijvoorbeeld dat Ploumen zit te chatten met de CEO van Damen Shipyards (een van de grote Nederlandse wapenexporteurs), waarin zij bespreken dat Ploumen wel een exportvergunning zal afgeven voor fregatten aan Indonesië (waarmee dus wel ook op papua rebellen kan worden geschoten, anders dan Ploumen ons doet geloven). En dat de CEO van Damen als tegenprestatie gaat lobbyen bij zijn VVD vriendjes om niet te hard in te gaan tegen het niet strafbaar stellen van illegalen. Zoiets. Maar dan smeuïger. Met de impact van Edward Snowden, die meer heeft bereikt dan alle maatschappelijk organisaties bij elkaar met haar miljoenen budgetten.
Een andere ‘game changer’ is uiteraard als met Nederlandse wapens overduidelijk 1000 mensen worden afgeslacht in zeg Irak, Turkmenistan of Saudi Arabië. Nee, niet 500 doden, dat is niet genoeg. Daar doen we het niet meer voor. Of eigenlijk gaat het er nog meer om hoe de lichamen uit elkaar gereten zijn, en of bij de fotoshoot de belichting goed was.