Voedselveiligheid in gevaar door verzwakte inspectiedienst

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) dreigt een tandeloze tijger te worden. Dat is het beeld dat ontstaat uit twee rapporten die vandaag zijn verschenen. In het ene zeggen medewerkers van de NVWA dat ze door de hoge werkdruk niet meer in staat zijn om goed toezicht uit te oefenen. Consumenten lopen daardoor onnodige risico’s. In het andere stellen oud-leidinggevenden, oud-ministers en voedselexperts dat de NVWA door bezuinigingen in tien jaar is ‘uitgebeend, wegverdund en kapotbezuinigd.’

Die laatste constatering komt uit het journalistieke onderzoek ‘Uitgebeend- De strijd om de voedselveiligheid’ , dat onderzoeksjournalist Marcel van Silfhout deed in opdracht van de Sticting Maatschappij en Veiligheid onder voorzitterschap van prof. mr. Pieter van Vollenhoven.

Van Silfhout sprak ruim zestig mensen, van anonieme oud-leidinggevenden tot oud-ministers als Laurens-Jan Brinkhorst en Cees Veerman. Ze wijzen op een fundamentele fout: het overhevelen van de NVWA van het ministerie van Volksgezondheid naar Landbouw en later Economische Zaken.

De in mankracht vrijwel gehalveerde inspectiedienst (van 3700 naar 2175 fte’s) is een ‘speelbal’ geworden van ministeries en politiek en daarmee onvoldoende onafhankelijk, concludeert Van Silfhout. De exportbelangen van de landbouwsector zijn de boventoon gaan voeren, erkent oud-landbouwminister Cees Vreeman.

Het Volksgezondheidstoezicht van de keuringsdienst van Waren is op de achtegrond geraakt.

Het beeld van een verzwakte NVWA wordt versterkt door het andere onderzoek dat vandaag verscheen, van vakbond AbvaKabo FNV. De bond ondervroeg 261 medewerkers van de NVWA. Bijna 80 procent geeft aan dat de organisatie, door de inkrimping van de afgelopen jaren, te weinig mensen heeft om het werk te doen. Met alle gevolgen van dien voor de werkdruk. Bijna 60 procent van de 261 ondervraagden geeft aan de werkdruk (te) hoog te vinden. Zo’n 90 procent geeft aan dat hierdoor de inspectie van voedselveiligheid en dierenwelzijn te kort schiet. 

Volgens het personeel wordt te weinig gecontroleerd of bedrijven wel op de juiste manier diergeneesmiddelen, hormonen, bestrijdings- en ontsmettingsmiddelen gebruiken. Abvakabo-bestuurder Mieke van Vliet:

“Ook de manier van toezicht houden wordt bekritiseerd. De politiek heeft eerder besloten dat bedrijven zelf inspecties mogen organiseren.

Zo keurt de slager letterlijk zijn eigen vlees. Een woordvoerder van staatssecretaris Sharon Dijksma (Landbouw, waar de NVWA tegenwoordig is ondergebracht) liet eerder zaterdag al weten dat het ministerie bovenop de zaak zit. Dijksma zelf reageert in het KRO-programma Brandpunt, dat morgen wordt uitgezonden:

‘Het is niet voor niks dat we ook hebben besloten om voor de komende jaren een deel van de bezuinigingen terug te draaien.’