Vive la République!

Ter heel verschrikkelijk rechter zijde wordt dezer dagen veel gejubeld over de vijftien regels die de Franse minister van Onderwijs heeft uitgevaardigd om het seculiere karakter van het onderwijs te handhaven. Dát moeten we hier ook hebben, hoor je. Dáár kunnen die linkse lulletjes van hier een voorbeeld aan nemen met hun oikofobie en hun gepamper van moslims.

Wat stáát er eigenlijk in het charte de la laicité , dat vanaf maandag in alle Franse openbare scholen moet worden opgehangen? Het eerste wat opvalt is het respect voor andermans overtuiging, het respect dus voor andermans overtuiging die het hele charter doordesemt. Niet helemaal de geest van GeenStijl dus. Dit zijn de vijftien regels:

1. Frankrijk is een ondeelbare, seculiere, democratische en sociale republiek. Zij brengt de gelijkheid voor de wet van alle burgers tot stand op haar gehele grondgebied. Zij respecteert alle godsdiensten.

2. De seculiere Republiek regelt de scheiding van kerken en staat. De staat staat neutraal ten opzichte van godsdienstige of spirituele overtuigingen. Er is geen staatsgodsdienst.

3. Het seculier karakter van de overheid garandeert allen gewetensvrijheid. Iedereen is vrij om te geloven en niet te geloven. Het staat de vrije expressie van ieders overtuiging toe met respect voor die van anderen en binnen de grenzen van de openbare orde.

4. Het seculier karakter van de overheid maakt een actief burgerschap mogelijk waarbij de vrijheid van elkeen verzoend wordt met de gelijkheid en de broederschap van allen in het nastreven van het algemeen belang.

5. De Republiek zorgt er op alle instellingen van onderwijs voor dat elk van deze principes wordt gerespecteerd.

6. Het seculier karakter van de overheid schenkt de leerlingen de omstandigheden om vorm te geven aan hun persoonlijkheid, een vrij oordeel te vormen en om een leerling burger te zijn. Het beschermt tegen elke vorm van bekeringsdrang en tegen elke druk die hen zou kunnen verhinderen om hun eigen keuzes te maken.

7. Het seculier karakter van de overheid garandeert elke leerling de toegang tot een gedeelde en gezamenlijke cultuur.

8. Het seculier karakter van de overheid kent de leerlingen vrijheid van meningsuiting toe binnen het goed functioneren van de school alsmede het respect voor de republikeinse waarde en de pluraliteit van overtuigingen.

9. Het seculier karakter van de overheid houdt in de verwerping van elke vorm van geweld en elke vorm van discriminatie, garandeert de gelijkheid tussen jongens en meisjes en berust op een cultuur van respect en wederzijds begrip. 10. Het behoort tot de taak van het gehele personeel om op de leerlingen de zin en de waarde van het seculier karakter van de overheid over te brengen, evenals de andere grondbeginselen van de republiek. Zij zien toe op de toepassing daarvan in het kader van de school. Zij dienen het onderhavige charter ter kennis te brengen van de ouders van de leerlingen.

11. De personeelsleden dienen zich strikt neutraal op te stellen. Zij mogen bij de uitoefening van hun functie geen blijk geven van hun politieke of religieuze overtuigingen.

12. Het onderwijs draagt een seculier karakter. Teneinde de leerlingen een zo objectief en ruim mogelijke blik te gunnen op de zo uiteenlopende visies op de wereld en de breedte en de diepgang van de menselijke kennis wordt geen enkel onderwerp a priori uitgesloten van een wetenschappelijke of pedagogische vraagstelling. Geen enkele leerling kan een politieke of godsdienstige overtuiging inroepen om het recht van een docent ter discussie te stellen om binnen het programma een kwestie aan de orde te stellen.

13. Niemand kan een beroep doen op het aanhangerschap van een bepaalde religie om te weigeren zich te schikken naar de regels die van toepassing zijn op de scholen van de republiek.

14. In de vestigingen van het openbaar onderwijs zijn de leefregels in de verschillende ruimtes, zoals vastgesteld in het interne reglement, in overeenstemming met het seculier karakter van de overheid. Het dragen van tekenen of kleding waarmee de leerlingen ostentatief een religieuze overtuiging naar buiten brengen, is verboden.

15. In hun denken en hun activiteiten dragen de leerlingen er toe bij om het seculier karakter in de boezem van hun instelling tot leven te brengen.

Laicité is moeilijk in het Nederlands te vertalen. Met ‘het seculier karakter van de overheid’ kom je dicht bij de betekenis en de gevoelswaarde in de buurt.

Wat betekent dit? Niet dat de overheid ongodsdienstig is. Dat wordt in de vijftien regels duidelijk onderstreept. De overheid is neutraal. Dat is iets geheel anders Zij maakt geen keuzes. Zij zorgt er wel voor dat ieder de eigen overtuigingen vrij naar buiten kan brengen. Aan anderen opleggen daarentegen is verboden. Docenten worden geacht alle opvattingen met respect te behandelen en in hun volle breedte aan de leerlingen voor te leggen maar zij mogen hun eigen overtuiging niet als de enige ware naar voren brengen.

De conclusie is duidelijk: het chartre de la laicité schept een debatcultuur, waarbij de school de regie voert en in de klas honderd bloemen laat bloeien. En wie denkt dat voortaan op Franse scholen een antigodsdienstige en nationalistische eenheidsworst verplicht zal worden opgediend, heeft het mis. Het charter is er een van de pluriformiteit. Het charter bindt de strijd aan met fanatisme en intolerantie, uit welke hoek die ook afkomstig zijn. Op Franse scholen mag elke mening en elke leer naar voren worden gebracht, als die maar niet dwingend wordt opgelegd. Want dat is de kern van waar de Republiek voor staat. Om een oude Franse strijdkreet te parafraseren: ni PVV ni jihad.

Lees hier het Chartre de la Laicité