Twee continenten, twee maal crisis
• 04-08-2011
• leestijd 3 minuten
De overeenkomsten tussen de Amerikaanse schuldencrisis en de Europese zijn weer wat groter geworden
De overeenkomsten tussen de Amerikaanse schuldencrisis en de Europese zijn weer wat groter geworden. Ook de Amerikanen begrijpen nu dat het zogenaamde akkoord in de zogenaamde crisis niets bezuinigt, niets oplost en alleen deel was van de politieke chantage. Vrijwel geen enkele van de voorgestelde bezuinigingen wordt van kracht tot na de verkiezingen van 2012. De ziektekostenexplosie, niet de schuld van Obama maar van het absurd dure Amerikaanse gezondheidscomplex, is er buiten gelaten. En zoals ik eerder schreef, de belastingen gaan automatisch omhoog op 1 januari 2013.
Net zo min als Europese politici kunnen Amerikanen inzicht verschaffen in wat ze nu werkelijk hebben afgesproken. Maar daar komt een verschil. In de VS ging het om een gefabriceerde crisis, onnodig en nutteloos, enkel deel van een politiek spel. Er was geen probleem en er is niets opgelost. Alleen de reputatie van de VS en alle participanten heeft er onder geleden. Smoke and mirrors noemde Ronald Reagan dat als hij moest omgaan met de flauwekul die het Congres produceert.
In Europa is het veel erger. Nog los van de desillusie die keer op keer optreedt na een akkoord, als blijkt dat er weer niets fundamenteel is geregeld (en dan heb ik het niet over de rekenfoutjes van onze eager beaver Rutte en zijn vriendje Kees Jan), is er hier ook sprake van een werkelijk probleem. De markten zien dat veel beter en gaan gewoon lekker verder met Spanje, Italië en morgen België. Nieuwe crisis, nieuwe kansen. Niets opgelost, niets vastgelegd. Het prijskaartje loopt alleen maar op.
De arme banken worden weer door de belastingbetaler gered. Ik las vanochtend in de Financial Times dat de netto inkomsten van de Societé General dit jaar tegenvallen omdat ze de Griekse obligaties in hun portefeuille moeten afwaarderen. Die inkomsten waren eerst geschat op 6 miljard Euro. Nu zijn ze boven de vijf miljard. Het spreekt voor zich dat als de bank zijn schuld geheel had moeten afschrijven en niet aan de belastingbetaler had overgedaan, de netto inkomsten nog wat waren gedaald. Ik geloof niet dat ik er een traan om had gelaten.
Wat de VS betreft, daar kan een herziening van het belastingsysteem soelaas bieden. Minder afhankelijkheid van inkomstenbelasting en de invoering van een BTW, een Value Added Tax. Beide partijen zijn tegen, de Republikeinen omdat ze in hun simpele zielen geest tegen alle belastingen zijn, de Democraten omdat ze in hun do good spirit menen dat ze regressief zijn. Onzin, dit laatste, als je voedsel er buiten houdt. Bovendien staat het de overheid toe om voorzieningen te behouden die anders zouden verdwijnen. De Democraten zouden voor moeten zijn, net als de Republikeinen omdat het hun rijke supporters lagere inkomstenbelasting biedt.
Allebei tegen, dan moet het wel een goede oplossing zijn. En dat is het natuurlijk ook. Een stabiele bron van inkomsten die niet zo afhankelijk is van inkomsten, zou ideaal zijn. Neem in de deal al die paaseieren mee voor hun lobbyvrienden die de politici erin gestopt hebben, de hypothekensubsidie en dat soort regelingen, en er zou iets echt veranderen.
Je zou hopen dat een president die structurele hervorming durft voor te stellen. Het is ijdele hoop. Obama durft het niet en de Republikeinen zijn vooralsnog in een sloopmodus. Soms liggen de oplossingen voor het oprapen maar zijn de politici het probleem. Nou ja, soms. Meestal.