Tom Cruise op de fiets

Tot deze week, toen ik Mission: Impossible – Fallout zag,  was de achtervolgingsscène op de ring rond Parijs in Ronin (1999) de spannendste en meest gedurfde die ik ooit zag. In de jaren erna moest ik er steeds aan denken als ik over de périphérique reed, vooral als ik gepasseerd werd door iemand die bezig leek het spektakel na te spelen. Idioten, denk je dan meteen maar de ringweg rond Parijs nodigt daar op de een of andere manier ook toe uit, ondanks de maximumsnelheid van 70 km per uur.

De hoge geluidsschermen, de tunnels, de vele rijbanen die alle kanten uitslingeren, de altijd passerende sirenes. Het zal een jongensding zijn, maar de weg geeft het gevoel dat je in een levensechte versie van een Hot Wheels circuit terecht bent gekomen. Tenminste als je er niet, zoals gebruikelijk, in de file staat.

De grote straten van Parijs, met de kasseien die de banden ongeduldig laten roffelen, lokken ook al uit tot racen, al moet je dat – het kan niet vaak genoeg benadrukt worden – natuurlijk niet doen. Denk alleen al aan de totaal onverantwoorde documentaire C’etait Un Rendez-Vous van Claude Lelouche, waarin een live snelheidsspektakel met een Mercedes 450 SEL op een vroege zondagochtend dwars door Parijs is te zien. Gemaakt in 1976, een tijd dat het gaspedaal nog een symbool van vrijheid was. En de auto als statussymbool nog niet was vervangen door een Starbucks Multi-Mocha Frappuccino.

Het is tekenend dat een van de achtervolgingen in Mission: Impossible – Fallout door Tom Cruise wordt uitgevoerd in een BMW E28 uit de jaren ‘80. Toen Joop Visser nog zong :

Gaat ’t zachtjes regenen, jakker je naar huis En dan ineens van achteren, geknipper en gesuis Oh jee oh jee oh jee, alweer een BMW Met zeker 190 per uur Oh jee oh jee oh jee, alweer een BMW Met altijd een proleet achter ’t stuur

Das war einmal. Opvallend ook dat de classic BMW er sterker verouderd uitziet dan Tom Cruise zelf. Sterren gaan tegenwoordig langer mee dan techniek.

Het verkeer in Parijs is als een stroomversnelling. Ooit leerde ik als bijrijder op een forse tankwagen hoe je er doorheen moet manoeuvreren. We hadden een verkeerde afslag genomen en belandden middenin de stad. “Geen probleem”, bezwoer de trucker, “gewoon net zo rijden als als de rest van de wagens.” Het leek me onmogelijk maar het werkte, de truck gleed door het verkeer als de 2CV van een haastige forens. Sindsdien doe ik dat zelf ook in die stad. Go with the flow, zoals ze in Frankrijk zeggen. Denk niet aan voorrangsregels, voorsorteren en andere typische betutteling. Zoals je in Vietnam als voetganger rustig de straat kunt oversteken die gevuld is met een eindeloze stroom van voortrazende brommers en scooters. Zolang je maar gestaag blijft voortbewegen en niet stil gaat staan want dan knalt er geheid een tegen je aan. Het fenomeen kan een overblijfsel uit de koloniale tijd zijn, bedenk ik nu. Ho Chi Min City heeft wel meer van Franse erfenissen, zoals de baguette cafés.

In Parijs kun je het entropische verkeerssysteem het beste in werking zien op de rotonde rond de Arc de Triomphe. Een kolk van blik. Tom Cruise, alias Ethan Hunt, duikt er in de nieuwste aflevering van Mission Impossible in, al weet ik door de sensatie niet meer precies of hij op de vlucht was of juist jagend. Het resultaat is in ieder geval huiveringwekkend.

Spookrijden is van oudsher een geliefde methode om achtervolgingsscènes spannender te maken. Maar spookrijden op een motor op de Place de l’Étoile is wel erg ‘o la la’. Ik zette mezelf onwillekeurig schrap in de bioscoopstoel. Het was in een mum voorbij. De filmploeg kon naar verluidt slechts 90 minuten gebruikmaken van het plein.

In werkelijkheid is Parijs de glorietijd van de auto achter zich aan het laten. De lucht in de stad is een gifmengsel door alle uitlaatgassen. Auto’s zijn voor de bezitters weliswaar heel handig maar voor alle anderen een plaag. Op 25 september is er weer een autoloze zondag en kun je fietsen en struinen op de Champs-Élysées. Het is een soort bevrijdingsdag.

Ik weet niet hoeveel afleveringen er nog komen in de serie Mission Impossible maar het is een kwestie van tijd dat Tom Cruise, die vermoedelijk op z’n negentigste nog steeds een actieheld speelt, in een van de volgende MI-films zijn achtervolgingen per fiets uitvoert. De aankomst van de Tour de France lijkt me een spectaculaire setting. Dat is geen mission impossible want dat achtervolgingen op de fiets spectaculair kunnen zijn heeft Steven Spielberg laten zien in de klassieker E.T. Dat was dan ook science-fiction.