UPDATE: Rutte ontkent in brief aan Tweede Kamer dreigement niet ... Premier zou uitspraak hebben gedaan in 2012 om Europese hervormingscontracten ... Rutte ontkent, maar geeft wel toe met veto te hebben gedreigd ... Betrokkene: 'Rutte voelde de zuigkracht van Wilders'
Volgens EU-president Herman Van Rompuy dreigde Rutte in 2012 uit de eurozone te stappen als Van Rompuy vasthield aan zijn Europese hervormingsplannen, verscheidene betrokkenen zouden het voorval hebben bevestigt aan de Volkskrant. De EU-president zegt ‘verwonderd’ te zijn over de houding van de Nederlandse premier. Geen enkele ander staatshoofd zwaaide ooit met het eurolidmaatschap van zijn land, aldus Van Rompuy.
Premier Rutte ontkent het dreigement te hebben geuit. De premier zou echter wel ‘in zeer stevige bewoordingen’ hebben duidelijk gemaakt dat hij de plannen van Van Rompuy – waarbij lidstaten strikte contracten met Brussel zouden afsluiten over noodzakelijke economische hervormingen en beloond worden voor naleving – desnoods met een veto zou tegenhouden.
De Volkskrant beschrijft het voorval aan de hand van getuigenverklaringen:
De lunchbijeenkomst begon met een wandeling van Rutte en Van Rompuy in de tuin van het Catshuis. Eenmaal aan tafel raakte Rutte geagiteerd. Toen Van Rompuy zijn plannen nogmaals uiteenzette, reageerde Rutte met een kort: als het zo gaat gebeuren, stapt Nederland uit de eurozone, zeggen betrokkenen. Van Rompuy merkte voorzichtig op dat deze actie zinloos zou zijn zolang Duitsland in de eurozone bleef.
Aanwezigen bij de lunch verklaarden de uitspraak van Rutte met ‘verkiezingskoorts’. De Tweede Kamerverkiezingen stonden voor de deur en Europa – de steun aan Griekenland in het bijzonder – speelde een grote rol in de campagne. Een van de tafelgenoten zou hebben gezegd: ‘Rutte voelde de zuigkracht van Wilders’.
Update woensdag 18:30 uur Premier Rutte ontkent niet dat hij de vermeende uitspraak heeft gedaan. Wel zegt hij in een brief die hij op woensdag naar de Tweede Kamer stuurde dat het kabinet dit ‘nooit heeft overwogen’.
Rutte schrijft in zijn brief dat hij inderdaad ‘stevige termen’ heeft gebruikt:
Het kabinet was er tegen het pad op te gaan richting een transfer-Unie met bijbehorende instrumenten, zoals door sommige lidstaten bepleit. Dat zou niet in het Nederlands belang zijn. Deze boodschap is in stevige termen aan de heer Van Rompuy meegedeeld tijdens de ontmoeting in het Catshuis.
Aan de bevestiging van het dreigement door Van Rompuy kan volgens Rutte worden getwijfeld:
In het Volkskrant-interview zegt de heer Van Rompuy zelf dat hij zich niet herinnert dat de Nederlandse positie zo sterk werd verwoord als de vraagstelling van de journalist doet vermoeden. In het boek van de ER-voorzitter – aanleiding voor het interview – staat niets over een eventueel uittreden van Nederland uit de eurozone, wat overigens nooit door het kabinet is overwogen.’ Tegelijk ontkent Rutte niet dat hij het dreigement heeft geuit.