Pesten van klokkenluiders is gewoon wanbeleid

“Het werk van de klokkenluider van de Nederlandse Zorgautoriteit(NZa) is relevant voor alle mensen die door hun management slecht worden behandeld.” Dit ventileerde de broer van de overleden klokkenluider recentelijk in een radio-interview.

Bij de politiek begint steeds meer het besef door te dringen dat een betere bescherming van klokkenluiders gewenst is. Niet alleen via het wetsontwerp ‘Huis van de Klokkenluider’, maar ook via het aanscherpen van governance regelgeving.

Intimidatie van personeel is wanbeheer Een mooi voorbeeld is de vanaf 1 januari 2014 geldende nieuwe regelgeving in het (hoger)onderwijs over wanbeheer. Als de geschiedenis van de klokkenluider van de NZa zich zou hebben afgespeeld bij een onderwijsorganisatie dan zou hij op grond van wet en regelgeving vermoedelijk beter beschermd zijn geweest. Onder wanbeheer wordt volgens die wet- en regelgeving onder andere verstaan;

het in ernstige mate verwaarlozen van de zorg voor wat door redelijkheid en billijkheid wordt gevorderd in de omgang met betrokkenen binnen de instelling, waaronder wordt verstaan intimidatie of bedreiging van personeel…..door een bestuurder of toezichthouder

Angst- en intimidatiecultuur Steeds vaker komen organisaties en instellingen negatief in het nieuws door een bedrijfscultuur waarin angst en intimidatie de boventoon voert. De crisis en economische omstandigheden vergroten de kans op zo’n cultuur. Medewerkers willen graag hun baan behouden en “kritische” medewerkers en medewerkers  die “misstanden en mismanagement” aan de kaak stellen weten dat de kans op ontslag bij het uiten van kritiek en het aankaarten van de misstanden groot is. Dat leert helaas de geschiedenis van vele klokkenluiders. Een weinig rooskleurig perspectief derhalve.

Het in stand houden van een angst en intimidatiecultuur loont dan ook vanuit de optiek van de topleiding van een organisatie. En om die reden is aanvullende beschermende wet en regelgeving voor klokkenluiders dan ook uiterst gewenst.

Wettelijke vermoedens ‘onbehoorlijk bestuur’ Vergelijkbaar met de misbruikwetgeving bij faillissementen zou ook bij de vaststelling van intimidatie van personeel een wettelijk vermoeden van ‘onbehoorlijk bestuur’ overwogen kunnen worden. Zeker wanneer voldaan wordt aan de omschrijving van wanbeheer zoals voor onderwijsorganisaties al wettelijk is geregeld.