Onthullende reportage Trafigura verbannen uit UK

Nova maakte in mei een documentaire over Ivoriaanse vrachtwagenchauffeurs die voor Trafigura honderden tonnen gif uit de Proba Koala in en rondom de stad Abidjan stortte. In Groot-Brittannië deinzen media terug om de documentaire te tonen vanwege de strenge smaadwetgeving. Reform UK Libel Law zette de reportage uit protest toch online met Engelse ondertiteling.

Nova – Trafigura 17 Mei 2010 from Reform UK Libel Law on Vimeo.

Door de redactie Joop

Uit de reportage van Nova blijkt dat Britse advocaten de chauffeurs dwongen een valse verklaring af te leggen die in de rechtszaak als getuigenverklaring zouden worden gebruikt. In ruil daarvoor zouden de chauffeurs 23.000 euro ontvangen.

Het chemische afval dat Trafigura in Ivoorkust liet storten doodde zeker 15 mensen en maakte tienduizenden mensen ziek. De chauffeurs voelden zich naderhand schuldig omdat ze wisten dat de stoffen gevaarlijk waren. Voordat ze het het gif loosden kwamen ze met het product in aanraking en kregen toen direct last van jeuk. De modderige substantie vloog zelfs in brand toen daar een vuurtje bij werd gehouden.

Britse media zijn terughoudend over het publiceren van verhalen over de giflozing van Trafigura in Ivoorkust. Zij zijn bang dat het transportbedrijf smaadrechtszaken tegen hen aanpant. Ook journalisten in Nederland en Noorwegen zijn door Trafigura bedreigd voor smaad, maar de Britse wetten zijn strenger dan in Nederland waardoor media daar extra moeten oppassen met oneigenlijke beschuldigingen. Wie de zaak verliest, betaalt niet alleen de eigen proceskosten, maar ook het driedubbele van de proceskosten van de andere partij met daarop de geleden imagoschade.

Een voorbeeld van de druk van Trafigura juristen kwam aan het licht rondom het Minton schandaal. Via Wikileaks was een rapport van Trafigura uitgelekt waarin stond dat zij wisten dat het gif in de Proba Koala schadelijk was. The Guardian wilde overgaan tot publicatie, maar Trafigura stelde een verbod in, maar die had uiteindelijk geen nut meer door een enorme twittergolf over het uitgelekte rapport.

Carolina Lucas , partijvoorzitter van de Greenparty diende in mei, tien dagen na de Nova reportage een motie in tegen de zogenoemde Britse ‘Libal laws’. Ze vond dat de Britse media te weinig publiceren over de Nederlandse rechtszaak tegen Trafigura.

Nu juist blijkt dat Britse advocaten bij deze zaak betrokken zijn, Trafigura ook een vestiging heeft in Engeland en de slachtoffers in Ivoorkust nog steeds geen eerlijk proces hebben gekregen, vindt Greenpeace het teleurstellend dat de libal laws nog steeds niet worden ingetrokken, zegt Mariëtte Harjono van Greenpeace. “Trafigura maakt met succes gebruik van de wetten.” Zelfs de BBC, journalisten van The Guardian en The Independent zwichten volgens Harjono voor de druk van Trafigura juristen.

Greenpeace heeft in Nederland aangifte gedaan tegen Trafigura in de zaak van de Ivoriaanse vrachtwagenchauffeurs, maar die zaak is nog steeds niet beklonken.