Obama geeft Syrië een kans

De Amerikaanse president Barack Obama heeft zich dinsdagnacht wederom uitgesproken voor militair ingrijpen in Syrië. Nu het land mogelijk bereid is zijn chemische wapens onder internationaal toezicht te stellen, wil Obama dat eerst proberen. Daarom is de stemming in het Congres toch uitgesteld.

Dit artikel wordt bijgewerkt. Updates vindt u onderaan

Hoewel Obama eerst de diplomatieke weg wil proberen, blijft hij voorstander van militair ingrijpen. Zijn speech liet hierover niets te wensen over. De Amerikaanse president benadrukte hierin vooral de verschrikkingen van gifgas. Zo zei hij onder meer:

Als wij met weinig inspanning kunnen voorkomen dat kinderen worden vergast en daarmee op termijn de levens van onze eigen kinderen veiliger kunnen maken, vind ik dat wij moeten handelen.”

Ook benadrukte hij dat hij geen Amerikaanse laarzen op Syrische bodem wil. “Ik geef geen actie zonder eind na, zoals in Irak of Afghanistan.”

Het is volgens Obama nog te vroeg om een oordeel te vellen over het aanbod van het Syrische regime om zich aan te sluiten bij de internationale verdragen op het gebied van chemische oorlogsvoering. Toch noemt hij de gang van zaken ‘bemoedigend’. De VS gaat de komende dagen met Frankrijk en Groot-Brittannië, en in overleg met Rusland en China, proberen om een resolutie aangenomen te krijgen in de VN-Veiligheidsraad, waarin staat dat Syrië zijn chemische wapens moet opgeven.

De Amerikaanse marineschepen die in de Middellandse Zee en in het Midden-Oosten klaarliggen, blijven daar vooralsnog.

Minister Ploumen (Ontwikkelingssamenwerking) heeft laten weten dat Nederland 17 miljoen euro extra uittrekt voor hulp aan Syrische vluchtelingen. Het geld gaat naar de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR. Zowel vluchtelingen in Syrië als daarbuiten worden met het geld geholpen.

In totaal zijn volgens VN-cijfers zo’n twee miljoen Syriërs gevlucht naar het buitenland voor het geweld in eigen land, sinds de opstand in 2011 begon. In Syrië zijn nog eens vier miljoen mensen ontheemd. Dat meldt NOS. 

Update:  wapeninspectie ‘niet realistisch’

Het plan om de Syrische chemische wapens onder controle te brengen van de internationale gemeenschap is ‘niet realistisch’. Dat stelde militair historicus Christ Klep dinsdagavond in Pauw & Witteman. Volgens Klep zullen zich dezelfde problemen voordoen als bij de wapeninspecties indertijd in Irak. Zo zijn veel fabrieken die grondstoffen voor chemische wapens produceren ‘dual use’, met andere woorden: met de ingrediënten kunnen ook heel normale producten als kunstmest worden vervaardigd. Syrië kan dan dus makkelijk ontkennen dat het hier om chemische wapens gaat. Klep wees er ook op dat het regime maar een beperkt deel van Syrië onder controle heeft en dat de fabrieken waar chemische wapens werden geproduceerd zich hoofdzakelijk daarbuiten bevinden. De vraag is wat er met het daar opgeslagen materiaal is gebeurd. Ligt het er nog? Is het verplaatst? Of is het in handen van de rebellen? Volgens Klep wrijft Assad in zijn handen met dit voorstel en is Obama de grip op de situatie kwijt:

Dit lijkt me een slecht pad. Dit gaat de burgeroorlog nog meer verlengen. Dit heeft het initiatief teruggebracht in Damascus. Ze staan daar te juichen, neem dat van me aan, met de Russen. De Russen zijn nu de good guys, de Russen zijn nu degenen die in de Veiligheidsraad gaan bepalen wat de nieuwe Veiligheidsraadresolutie wordt. Dat is toch kolder. Ik zie op dit moment geen enkele lijn meer in de diplomatie van Obama.

Update 12.00 Maandag wordt het rapport verwacht van de VN-wapeninspecteurs die de vermeende gifgasaanval in Syrië hebben onderzocht. Dit meldt nieuwssite NU.nl op basis van uitspraken van de Luxemburgse minister van Buitenlandse Zaken, Jean Asselborn, woensdag tegen de Duitse radio. Luxemburg is één van de tien niet-permanente leden van de VN-Veiligheidsraad. Asselborn hoopt dat de discussie over Syrische chemische wapens de aandacht niet afleidt van het lijden van de Syrische bevolking, aldus NU.nl.

Update 13.30 Zowel het Syrische leger als de rebellen hebben zich schuldig gemaakt aan oorlogsmisdaden. Dat stelt een speciale commissie van de Verenigde Naties die schending van mensenrechten onderzoekt woensdag in een rapport dat in handen is van Reuters. Volgens de commissie zijn op het Syrische slagveld “ongestraft bloedbaden aangericht”.

De troepen van de Syrische president Bashar al-Assad hebben in het afgelopen anderhalf jaar zeker acht massamoorden gepleegd, meldt NU.nl. Ook de rebellen hebben zich daaraan zeker één keer schuldig gemaakt. Negen andere vermeende massamoorden worden nog onderzocht.

De Syrische overheidstroepen hebben volgens de onderzoekers ook ziekenhuizen gebombardeerd en andere oorlogsmisdaden gepleegd in de strijd om gebied terug te veroveren. De rebellen hebben hebben zich schuldig gemaakt aan executies, gijzelneming en het bestoken van woonwijken.

Dit rapport behandelt niet de vermeende aanval met gifgas van 21 augustus.

Lees hier de volledige tekst van Obama.

NRC: Obama roept op tot ingrijpen Syrië, maar wil eerst diplomatieke weg