'Mijd stations niet, dan wint IS'

Woensdag werd bekend dat Nederland met F16’s de aanvallen op IS zal gaan ondersteunen. Nu Frankrijk de antiterrorismemaatregelen in haar land aan het opschalen is voor transport en publieke gelegenheden, is het de vraag of missiepartner Nederland dat ook gaat doen. Duidelijk is dat ook in Nederland wordt gevreesd voor een aanslag op het openbaar vervoer, en de maatregel van Defensie donderdag om militairen niet meer in uniform met de trein te laten reizen illustreert dat. Reizigersorganisatie Rover is niet te spreken over de communicatie door Defensie.

Updates onderaan artikel

Frankrijk zit met de ene been in het IS-conflict in het binnenland, er wordt geschat dat er honderd IS-supporters de strijd in Irak en Syrië vanuit Frankrijk ondersteunen, en in Irak en Syrië zelf waar vele Fransen meevechten aan het front aan de zijde van Islamitische Staat.

Ook in Nederland heeft Defensie, na een online bedreiging van een Nederlandse jihadist, haar militairen in Nederland verboden om in uniform met de trein te reizen.

Woordvoerder Maarten Hilbrandie van Defensie laat aan Joop weten:

Defensie heeft de veiligheid van haar personeel hoog in het vaandel staan. Daarom hebben we het dringende advies gegeven om niet in uniform in het Openbaar Vervoer te reizen. Mochten er aanvullende maatregelen worden genomen, dan zal dat bekend worden gesteld.

Op de vraag welk gevaar er voor de treinreizigers hiermee ontweken wordt werd niet ingegaan, ook niet na herhaald verzoek.

Er is geen enkele noodzaak om dat te doen. Wij hebben het zelf ook via de krant meegekregen. En dus voor kennisgeving aangenomen.

Volgens de de woordvoerder is er 365 per jaar overleg met partners om te bepalen of er sprake is van onrust onder de reizigers van de grootste treinvervoerder van Nederland. Of het dus ook donderdag heeft plaatsgevonden wilde hij bevestigen noch ontkennen.

Uit het laatste overleg is er in elk geval niets bijzonders naar voren gekomen.

Reizigersorganisatie Rover vertegenwoordigt ruim drie miljoen mensen die met het openbaar vervoer reizen. Directeur Ineke van der Werf is niet te spreken over de manier waarop Defensie haar besluit naar buiten heeft gebracht:

“Ik begrijp niet goed waarom Defensie het nodig vond om deze boodschap in de media te brengen, omdat dit mogelijk onnodig paniek veroorzaakt onder treinreizigers. Dat had Defensie moeten bedenken, voordat ze besloten om het in de media te melden. Aan de andere kant hebben we bij Rover niet het gevoel dat mensen zich onveilig voelen in de trein. Dat was zelfs niet het geval na de aanslagen in de metro’s van Parijs en Londen en op een trein in Spanje.”

Update 18.21 uur

Ook Jack de Vries, communicatieadviseur begrijpt niet hoe dit nieuws zo naar buiten heeft kunnen komen. De Vries was tevens staatssecretaris van Defensie in het kabinet Balkenende IV:

De grote vraag is hoe het in eerste instantie naar buiten is gekomen. Ik kan mij niet voorstellen dat Defensie dit zelf publiekelijk naar buiten zou brengen, omdat ze dit ook intern hadden kunnen mededelen. Op deze manier ontstaat er namelijk onnodig veel onrust en angst in de samenleving.

Update vrijdag 09.07 uur

In Trouw roepen terrorisme-experts op dat het niet nodig is om trein en metro stations te mijden. Liesbeth van der Heide van het Centrum voor Terrorisme en Contraterrorisme zegt dat er geen enkele reden is om nu extra angstig te zijn. Dat het gevaar nu ook kan komen van sympathisanten binnen Nederland betekent alleen een verschuiving voor de Nederlandse inlichtingendiensten om ook daar alert op te zijn. Het mijden openbaarsvervoersgelegenheden is volgens haar zeker niet nodig. “Het gaat groeperingen als IS om het zaaien van angst. Als mensen stations gaan mijden, hebben zij hun doel al half bereikt.”

Ook Dick Schoof van het Nationaal Coordinator Terrorismebestrijding en Veiligheid ziet geen enkele aanleiding tot extra paniek. ‘Kritiek’ wordt het volgens hem pas bij concrete aanwijzingen, maar die zijn er nog niet.

In New York is er wel extra aanleiding. In de metro en op straat wordt meer politie ingezet vanwege de waarschuwing van de Iraakse premier Haider al-Abadi dat IS-strijders aanslagen op metro in de stad zouden hebben beraamd.

Cc-foto: Rover, Flickr QSimple