Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Kraakverbod: hoe maak je criminelen

  •  
19-05-2010
  •  
leestijd 5 minuten
  •  
264 keer bekeken
  •  
BNNVARA fallback image
Praktisch niemand wil deze wet: de vier grote gemeentes niet, de VNG niet, de politie niet, de Raad van State heeft het voorstel afgekraakt, Monumentenzorg en eht OM zijn tegen. 
Op 1 juni zal de Eerste Kamer in meerderheid instemmen met de antikraak en leegstandswet. Dan is het nog een kwestie van vaststellen op welke datum de wet ingaat (genoemd zijn 1 oktober of 1 januari) en dan is kraken in Nederland strafbaar, en kunnen overtreders een jaar (of meer) de gevangenis in belanden.
De initiatiefnemers van de wet, Ten Hoopen (CDA), Slob (CU) en Van der Burg (VVD) hebben er lang over gedaan, wat er mede mee te maken had dat ze geen antwoorden konden formuleren op de vragen van de fracties in de Eerste Kamer wat er zo urgent was om een nieuwe wet nodig te maken. Zijn er misstanden aantoonbaar die met de huidige wetgeving niet op te lossen zijn? Die zijn er niet.
Uit het recente rapport over Kraken in Amsterdam van de VU blijkt dat de kraakbeweging vergaand is ‘gepacificeerd’, dat wil zeggen, zich houdt aan zelfopgestelde regels, rekening houdt met de buurt, en over het algemeen, als het tot ontruiming komt, geweldloos vertrekt. Waar het een enkele keer nog gaat om excessen hebben de gemeentes, justitie en politie, voldoende wetgeving achter de hand om op te kunnen treden. Vernieling is al strafbaar. Overlast ook. Waar een eigenaar van een gekraakt pand kan aantonen de woning te kunnen verhuren of verbouwen is een kort geding voldoende om de krakers er uit te krijgen. De politie die geleerd heeft de-escalerend op te treden zit volstrekt niet te wachten op deze nieuwe wet, die, volgens de woordvoerder van de PvdA, “onnodig en onnodig provocerend” is.
Toch hielden de initiatiefnemers niet op om een vijandbeeld te schilderen van krakers: ‘buitenlanders’ en ‘vandalen’. Er was sprake van ‘schrijnende gevallen’ waarbij het uiteraard niet ging over woningnood, want dat woord nam geen van de initiatiefnemers in de mond, maar over huiseigenaren die met moeite hun uitgewoonde pand terug konden krijgen, en de schade niet konden verhalen. Over de huiseigenaren, waaronder wooncorporaties, die hun bezit laten verkrotten en verpauperen, soms omdat het lucratiever is om te kunnen slopen en dure nieuwe woningen te bouwen uiteraard ook geen woord.
Maar bij navraag naar die ‘schrijnende gevallen’ konden noch de initiatiefnemers, noch de woordvoerders van rechts concrete feiten noemen: hoe lang geleden, waar, hoeveel, en hoe kwam het dan de bestaande wet in die gevallen onvoldoende zou zijn geweest? Geen antwoord. ‘Ze dringen voor’, probeerde een woordvoerder nog even: maar ook dat is onzin. De woningen die worden gekraakt staan niet voor niets al voor minstens dan een jaar leeg. Het zijn woningen waar op de reguliere woningmarkt en het distributiesysteem geen huurders of kopers voor te vinden zijn.
Uiteindelijk bleef er geen enkel argument over, dan dat de rechterzijde vindt dat je niet met je poten aan iemands bezit mag komen, ook niet als de bezitter dat bezit leeg laat staan terwijl anderen, starters, studenten, mensen met een laag inkomen, niet aan een woning kunnen komen. De wet koppelt het verbieden van kraken aan het bestrijden van leegstand. Terecht. Als er geen leegstand en geen woningnood is heb je ook geen krakers en hoef je dat niet te verbieden – dat lijkt de logische volgorde.
Maar meer dan als losse flodders om leegstand te bestrijden leverden de initiatiefnemers niet: de gemeentes werden een aantal vrijblijvende ‘instrumenten’ aangereikt die eveneens overbodig zijn – want, bijvoorbeeld, het aanleggen van een leegstandsregister kan al met de bestaande Huisvestingswet, en geen van de grote steden die de meeste krakers hebben zijn daar toe over gegaan. Het grootste probleem vormen de vele vierkante kilometers aan leegstaande kantoren en bedrijfsruimte. Veelal staan die leeg omdat de eigenaar de huur niet wil laten zakken tot een betaalbaar peil. Daar gaat de wet ook niets aan doen. Wat gemeentes wel mogen doen is een dwangsom van 7500 heffen – in het geval van grote kantoren is dat nog niet een maand huur. En gemeentes mogen zelf een voordracht doen voor een nieuwe bewoner. Big deal.
De wet gaat geen leegstand bestrijden. De wet gaat meer leegstand veroorzaken. Want nu weten vastgoedeigenaars nog dat ze moeten proberen binnen een jaar een oplossing te vinden voor hun pand, dan wel een antikraakwacht in te huren. Die noodzaak gaat grotendeels vervallen als de wet wordt ingevoerd.
Dan is het alleen nog de vraag hoeveel krakers door gaan met kraken als het illegaal is, zoals dat wel degelijk gebeurt in landen als Spanje en Italië waar kraken verboden is, en waar de kraakbeweging een veel militanter karakter heeft. Daar is dan ook heel veel vaker sprake van geweld dan in Nederland waar zelfs de krakers polderen.
En dan de uitvoerbaarheid van de wet, een van de criteria waar de Eerste Kamer naar hoort te kijken. Praktisch niemand wil die wet: de vier grote gemeentes niet, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) niet, de politie niet, de Raad van State heeft het voorstel afgekraakt, Monumentenzorg is tegen, het College van procureurs-generaal (zeg het OM) is tegen, niemand van degenen die de wet uit moeten gaan voeren is voor. Er is geen urgentie, de bestaande wetgeving is voldoende, waar die tekort schiet is er sprake van ondercapaciteit van ambtenaren, justitie en politie, maar meer geld komt er uiteraard niet in deze tijden van bezuiniging.
De enigen die voor zijn, zijn de vastgoedbezitters die hun huizen en kantoren makkelijker leeg kunnen laten staan zo lang het ze uitkomt, de wooncorporaties die willen verdienen, en de speculanten. En de VVD en het CDA natuurlijk, daarbij aan een meerderheid geholpen door de andere ‘christelijke’ partijen. Het was een stuitend schouwspel, deze ouderwetse botsing van rechts tegen links, van bezitters tegen burgers.
Als de wet een feit is, zijn alle krakers strafbaar. Een pleidooi voor een overgangsregeling voor de krakers die nu nog geheel legaal in een kraakpand verblijven was ook al te veel gevraagd. De Amsterdamse politie mag na invoering 200 a 300 panden gaan ontruimen, dat zal feest worden.
Minister Hirsch Ballin probeerde het nog een beetje te sussen: we beginnen niet metéén met een heksenjacht, zei hij. Maar op het moment dat de wet in werking gaat hebben we er in Nederland van de ene op de andere dag anderhalf duizend criminelen bij. Daar zaten we echt op te wachten.

Meer over:

politiek, opinie
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.