Knokken in Kunduz

De Nederlandse politieopleiders zullen bij een nieuwe missie in Afghanistan vooral buiten de kazernepoorten lesgeven aan Afghaanse rekruten. Dat voorspelt voorzitter Ton de Zeeuw van de marechausseevereniging MARVER/FNV. ‘Het theorieonderwijs in de kazernes wordt verzorgd door veelal Amerikaanse contractors.’

Een relletje lijkt geboren want zijn uitspraak zet de discussie over de veiligheidsrisico’s van een nieuwe Nederlandse missie naar Afghanistan op scherp. Na het kerstreces stuurt het kabinet-Rutte een voorstel daarover naar de Tweede Kamer. Naar alle waarschijnlijkheid zal die missie bestaan uit zo’n vijftig politieleraren en enkele honderden militairen als beveiliging. ‘Als de training in het veld gebeurt, dan moeten de Nederlanders de rekruten monitoren, kijken of ze het geleerde goed in de praktijk brengen. En dat is erg risicovol’, stelt De Zeeuw, die opmerkelijk genoeg nog niet door politici is gepolst terwijl hij prima bronnen heeft.  Momenteel geven al tien Nederlandse marechaussees les aan Afghaanse veiligheidstroepen. Vijf werken er voor de NAVO Trainingsmissie Afghanistan (NTM-A), twee maken deel uit van de politiemissie van de Europese Unie (Eupol) en drie van de European Gendarmerie Force.  De Zeeuw: ‘Uit verhalen van deze mensen horen we dat het buiten de poorten wild-west is.’ Afgelopen weekeinde kwamen bij een zelfmoordaanslag op een opleidingscentrum in Kunduz negen regeringssoldaten om het leven. In deze noordelijke provincie, waar met name Duitse Isaf-militairen gelegerd zijn, zal de Nederlandse missie naar alle waarschijnlijkheid haar basis krijgen. Het noorden heeft de voorkeur omdat het zuiden zoveel gevaarlijker leek, maar dat is inmiddels dus gelogenstraft. Alle 34 provincies op één na zijn inmiddels geïnfiltreerd door de religieus geïnspireerde opstandelingen die ook gewone Afghaanse politieagenten in opleiding een legitiem doelwit vinden.

Het sturen van gewone agenten als instructeur vindt marechaussee-vakbondsman De Zeeuw onverantwoord. Dit jaar stierf al het recordaantal van zevenhonderd buitenlandse militairen in Afghanistan. ‘Civiele agenten zijn niet bedreven in het communiceren met een force protection bij gevaar, zeker niet als de kogels in het rond vliegen. Marechaussees hebben allemaal een militaire opleiding gehad.’  Ook voorzitter Han Busker van de Nederlandse Politie Bond wijst, gezien het huidige geweldsspectrum waarin ze zullen moeten opereren, het sturen van dienders met de platte pet af. ‘En het niveau waarin les wordt gegeven is dat van primair onderwijs, dus dat kan de marechaussee best aan.’

Vakbondsman De Zeeuw benadrukt dat zijn leden elk besluit van het kabinet loyaal zullen uitvoeren, maar vraagt wel uitzending binnen een structuur die de meeste bescherming biedt. Dat kan bijvoorbeeld zijn binnen de militaire internationale strijdmacht Isaf.  Dat levert dan voor het kabinet een extra twistpunt met partijen als GroenLinks en D66, die als mede-initiatiefnemers de missie het liefst onder de paraplu van de Europese politieopleidingen plaatsen.

Opmerkelijk is dat hoewel gesproken wordt over een nieuwe missie we  helemaal nog niet klaar zijn met de oude missie die op 1 augustus in Uruzgan is gestopt. Maar liefst 250 Nederlandse militairen zijn nog altijd actief ter plaatse meldt Defensie. Een  twintigtal bivakkeert in Uruzgan.