Is Trump TV het uiteindelijke doel van Donald Trump?

De kans dat Donald Trump de nieuwe Amerikaanse president wordt, was altijd al gering, maar na een aantal weken van bizarre campagnebeslissingen en wilde uitspraken lijken de kansen voor de oranje-getinte zakenman voorgoed verkeken. Een aantal journalisten vraagt zich intussen openlijk af of verkiezingswinst sowieso nog het werkelijke doel van Trump is (zie hier , hier en hier ). Trump zou overwegen om na de verkiezingen een TV netwerk op te richten voor zijn trouwe volgers, de zogenoemde alt-right gemeenschap die op het Internet grossiert in rechts-radicale, xenofobe en racistische ideeën. Met een dergelijk media-initiatief zou Trump zijn populariteit te gelde kunnen maken en nog een slaatje kunnen slaan uit de publiciteitsstunt die zijn kandidaatschap voor de presidentiële verkiezingen nu vooral lijkt te zijn geworden.

Dat verklaart misschien waarom Trump na de voorverkiezingen nooit de moeite heeft genomen om de gematigde kiezers aan te spreken die in nationale verkiezingen de doorslag geven, maar zich als een shock jock is blijven gedragen die de gemoederen van zijn volgelingen opzweept met boude uitspraken en wilde beschuldigingen, en waarom hij nauwelijks geld uitgeeft aan zijn campagne en volledig steunt op het netwerk en de organisatie van de Republikeinse Partij ― in de Verenigde Staten een ongehoord minimalistische campagnestrategie. Ook in de langverwachte toespraak over immigratie deze week bewoog hij geen millimeter naar het politieke midden (zie hier en hier ). Hij hield onverminderd vast aan zijn harde koers ― er zal een muur aan de Mexicaanse grens komen waar Mexico voor gaat betalen en miljoenen illegale migranten zullen na zijn verkiezing stante pede worden verwijderd.

Toch blijft de steun voor Trump, ondanks alle gekkigheid en ondanks het gebrek aan enige serieuze inzet om de verkiezingen te winnen, bij een grote minderheid van kiezers hardnekkig overeind. Uiteraard, winst in november lijkt verzekerd voor Hillary Clinton, maar ze kan nog niet rekenen op een electorale aardverschuiving. Dat zal deels te maken hebben met het gebrek aan enthousiasme voor Clinton en deels met het grote ongenoegen over de stagnerende levensstandaard van veel Amerikaanse burgers. Wat dit misbehagen echter brisant maakt is dat het constant wordt aangezet en uitvergroot in het ideologische versplinterde en volledig verkokerde hedendaagse medialandschap.

De revolutie in informatie- en communicatietechnologie van de laatste 20 jaar heeft niet zozeer geleid tot een steeds beter geïnformeerd electoraat dat in een verlichte discussie is verwikkeld over de politieke koers van het land ― de aanvankelijke droom van de pioniers van het Internet ― maar tot een intellectueel afgestompt publiek dat is versplinterd in ideologische groepen die zich opsluiten in hun eigen gelijk. Hoe groter het aanbod aan informatie en berichtgeving, hoe eenvoudiger het wordt om daar alleen nog datgene uit te selecteren dat bevestigt wat je al dacht en aansluit bij wat je al vond. (Internetgiganten zoals Google en Amazon helpen je daar zelfs een handje bij door op basis van je zoekgeschiedenis resultaten aan te reiken die mensen zoals jij op prijs stellen.) De explosieve groei van digitale communicatie leidt op die manier tot in zichzelf gekeerde ideologische nissen in het hedendaagse medialandschap, tot echokamers van het eigen gelijk. Het is precies zo’n ideologische nis, zo’n echokamer, waar Trump een nieuw TV netwerk voor zou willen oprichten.

Onderzoek wijst uit dat Amerikaanse burgers in toenemende mate in ideologisch gesegregeerde groepen uiteenvallen en elkaar in toenemende mate wantrouwen (zie hier ). Hoe groter de toegang tot breedband, zo blijkt, hoe groter de vijandigheid jegens andersdenkenden. De Amerikaanse politiek begint langzaam de karakteristieken te vertonen van de sektarische conflicten van het Midden Oosten stelt Thomas Friedman zelfs in de NYT. Voor de verschillende groepen is alleen de totale overwinning nog aanvaardbaar. Vooral de Republikeinen zijn zo overtuigd van hun eigen zaak dat ze ieder compromis en iedere vorm van samenwerking met de Democratische partij uitsluiten als een onacceptabele concessie aan de vijand.

Een duidelijke nederlaag van Trump in de komende presidentsverkiezingen zou zeker welkom zijn en zou wellicht een louterende werking kunnen hebben op de al jaren gepolariseerde en dysfunctionele politiek van de Verenigde Staten. Nog mooier zou zijn als Trump er niet in slaagt om na zijn nederlaag een media imperium op te bouwen. Een nieuw mediakanaal erbij voor ongecensureerde verdachtmakingen, complottheorieën, scheldpartijen, racisme en xenofobie is het laatste wat de Amerikaanse democratie nodig heeft. Ik vrees echter dat we voorlopig nog niet van Trump af zijn.