Iedereen bespioneert iedereen

Donderdag werd bekend dat de NSA de privégesprekken van maar liefst 35 wereldleiders afluisterde. Angela Merkel en de Franse premier Jean-Marc Ayrault zeiden geschokt te zijn over de onthullingen uit de koker van klokkenluider Edward Snowden, maar volgens Bernard Squarcini, oud-directeur van de Franse contraspionagedienst, is die verbazing gespeeld.

UPDATE vrijdag 07.30 Grote woede onder de Europese regeringsleiders, toch leidde dit donderdagavond niet tot strafmaatregelen tegen de Verenigde Staten. Integendeel, schrijft de Volkskrant, onder druk van bondskanselier Merkel en de Britse premier Cameron wordt aanscherping van de Europese privacybescherming uitgesteld tot 2015. Berlijn en Londen vrezen voor extra kosten voor het bedrijfsleven.

Tijdens hun topontmoeting in Brussel spraken premier Rutte en zijn EU-collega’s hun zorg uit over de Amerikaanse spionage, maar geen van hen riep op tot vergeldingsacties, zoals het opschorten van verdragen.

Respect

Merkel zei op de top dat spioneren onder vrienden uit den boze is. Het wederzijdse vertrouwen is door de VS geschaad en zal opnieuw moeten worden opgebouwd, aldus de bondskanselier. Premier Rutte noemde het afluisteren van Merkels telefoon – ‘mocht het waar zijn’ – bijzonder ernstig. Zijn Belgische collega Di Rupo haalde hard uit naar ‘de systematische spionage’ door de Amerikanen. Hij riep op tot Europese actie tegen de NSA, maar dit bleek niet haalbaar. Een apart overleg tussen Merkel en de Franse president Hollande had als resultaat dat de twee de Amerikaanse president Obama om opheldering zullen vragen. Andere EU-landen kunnen zich bij dit initiatief aansluiten, aldus de Volkskrant. 

Eerder Het bespioneren van bondgenoten is aan de orde van de dag, zegt oud-directeur van de Franse contraspionagedienst Squarcini in reactie op de berichtgeving in de Franse krant Le Monde dinsdag, dat Amerika het Franse telefoonverkeer en de Franse ambassade in Washington in de gaten heeft gehouden:

De Franse inlichtingendiensten weten wel degelijk dat alle landen elkaar bespieden, ongeacht of ze elkaars bondgenoten zijn in de strijd tegen terrorisme. De Amerikanen kijken naar de commerciële en industriële interesses van Frankrijk en andersom, zodat we onze bedrijven kunnen beschermen. Er is dan ook niemand misleid.

Martin Schulz, voorzitter van het Europees Parlement, was minder laconiek. Hij legde de EU-onderhandelingen met de Verenigde Staten over een vrijhandelsverdrag tijdelijk stil:

Als we naar de onderhandelingen gaan met het gevoel dat de tegenpartij al precies weet wat we willen, is het beter om even te stoppen. Als zou blijken dat de EU de VS afluistert, zouden de Amerikanen precies hetzelfde zeggen.

Volkskrant: Woede over afluisteraffaire, maar geen strafmaatregelen

Guardian:  NSA monitored calls of 35 world leaders after US official handed over contacts

Trouw:  ‘Frankrijk bespioneerde ook de VS’

NRC: ‘EU moet gesprekken VS over vrijhandel stilleggen wegens NSA’

cc-foto: Francois Proulx