Leg iemand met een 'foute mening' niet het zwijgen op
Dat religieuze groepen moeite hebben met homoseksualiteit is geen nieuws. Het is eerder nieuws dat sommige kerken en groepen dat helemaal niet hebben en zelfs voorop lopen in de homo-emancipatie.
Dat gold hier in Nederland bijvoorbeeld voor de Remonstranten die al in 1986 gelijkgeslachtelijke relaties zegenden, ver voordat het ‘homohuwelijk’ tot stand kwam. Het geldt internationaal voor iemand als Rowland Jide Macaulay, hoofdspreker op de dialoogdag over kerk en seksuele diversiteit die we kort geleden samen met RozeLinks hielden. Hij is een Nigeriaans pinkstertheoloog die onder andere in Lagos een gemeente heeft gesticht. En hij is homo en voorvechter van homorechten. Inspirerende mensen als hij laten zien dat de wereld niet zo zwart-wit is als sommigen denken.
Affaire
Een paar weken voor die studiedag was er een akkefietje met Apple. Dat had in zijn verzameling te downloaden iPhone-applicaties ook een gratis programma van Exodus International opgenomen dat kon helpen bij de strijd tegen ongewenste gerichtheid op de eigen sekse. Na 150.000 handtekeningen onder een petitie tegen deze ‘discriminerende’ App koos Apple eieren voor zijn geld en verwijderde het programma. Al met al was de affaire goed voor heel wat felle reacties over en weer.
Wat te doen met zulke conflicten? Ik moet eerlijk zeggen dat het verzet van de homogemeenschap mij in het verkeerde keelgat schoot. Waarom zou het mij als homoseksueel kwetsen als anderen die geaardheid een ongewenste neiging vinden en daartegen willen strijden? Waarom moet ik me eraan storen als ze daarvoor een App aanbieden? Zelfs als het zou gaan om een expliciete boodschap van veroordeling, waarom moet ik me dat aantrekken? Ik kan er als ik wil wel een dagtaak van maken om beledigd te zijn door anderen die mijn keuzes, levensstijl of bestaan afwijzen.
Wonder
Neem ik het daarmee op voor Exodus International? Geenszins. Alles wat we weten, wijst erop dat homoseksualiteit niet echt veranderd kan worden, dat we wel seksuele gevoelens kunnen afremmen maar niet omvormen, en dat voor de meeste mensen hun geaardheid – welke dan ook – geen bron van problemen is. Als mensen er al problemen mee hebben, dan is dat vooral door de afwijzing en veroordeling die ze bijvoorbeeld in de familie of de kerk ervaren. Dat kan ingrijpend zijn, want het blijkt bijvoorbeeld dat het zelfdodingspercentage van homoseksuelen in orthodox-christelijke kring veel hoger ligt dan daarbuiten. En ja, men mag geloven dat Jezus wonderen doet en mensen van hun homoseksualiteit afhelpt, maar het wonder mag ook zijn dat mensen hun homoseksualiteit en dus zichzelf gewoon aanvaarden.
Genoeg reden om heel kritisch te zijn op de boodschap van Exodus – en van diens Nederlandse evenknieën. Theologisch is er heel wat te zeggen over de vanzelfsprekendheid waarmee ze denken dat hun anti-homovisie op de bijbel is gebaseerd. Psychologisch is het dubieus wat ze uitdragen. En ik vind het persoonlijk eerlijk gezegd buitengewoon triest als christenen zich steeds weer profileren met oordelen en ondermijnende boodschappen. Dat is niet mijn christendom. En toch heb ik geen enkele behoefte om te proberen dat te verbieden. Laat ze het maar zeggen, op de kansel, in tijdschriften, op het internet en in de App-store. Er wordt zoveel onzin verkondigd. Er zijn zoveel foute meningen.
Meer nog dan dat: ik vind dat groepen als Exodus dit ook echt mogen vinden en uitdragen. Hun visie mag er net zo goed zijn als de mijne. En als ik het met hen oneens ben, dan is het aan mij om naast hun homo-onderdrukkings-app een religieuze-tolerantie-app aan te bieden of een leve-de-seksuele-diversiteits-app of een Jezus-accepteert-jou-als-homo-app. Deze strijd moet niet gevoerd worden door de tegenstander het zwijgen op te leggen maar door er een beter verhaal naast te zetten.
k vind dat vooral belangrijk omdat het beperken van de vrijheid van de ander ook altijd weer op mijzelf terugslaat. Als ik de ander de ruimte ontzeg om iets te denken, zeggen, uitdragen dat mij dwarszit, dan is de volgende stap dat ik mijn visie ook voor me moet houden. De vraag hoe we met pluraliteit omgaan, speelt vooral daar waar we elkaar in de weg zitten. Verbieden is daarvoor geen goede oplossing. Dat zouden juist homo’s moeten snappen, omdat zij tot in de recente geschiedenis de verboden groep waren.
Ontspannen en vreugdevol
Ik vind het eigenlijk gewoon te makkelijk om gelijk maar beledigd en gekwetst te zijn als iemand mij niet accepteert en dat uitdraagt. En daarom vind ik mensen als Macaulay inspirerend. Zij laten zien dat het er op aan komt dat je verantwoordelijkheid moet nemen voor hoe je je leven inricht, en dat je daar ontspannen en vreugdevol mee om kunt gaan. Ook als veel christenen je homoseksualiteit afwijzen en als veel homo’s niet snappen dat je christen bent. Ik word geïnspireerd door mensen die niet een ander de mond willen snoeren, maar zelf laten zien hoe mooi hun verhaal (met Jezus) is.
Dit artikel verscheen eerder in De Linker Wang van mei 2011 en op de website van Ruard Ganzevoort