Elke dag een gezond weetje van Ivan Wolffers: vandaag over lust en hersenonderzoek
Er is een beroemd experiment waar bij ratten het gebied voor het orgasme in de hersenen kan worden geprikkeld. Ze zitten in een kooi waarin een hendel zit en als ze daarop drukken krijgen ze die prikkel. Ze vinden de hendel toevallig als ze in het hok aan het snuffelen zijn, maar als ze hem eenmaal gevonden hebben gaan ze maar door en door. Ze kunnen er geen genoeg van krijgen en uiteindelijk leggen ze het loodje door de uitputting. Nog een keer, nog een keer. Onverzadigbaar.
Ik denk dat ze aan niets anders meer konden denken. Nu ken ik ook veel mensen die soms ook aan niets anders kunnen denken dan aan seks. Het wordt een obsessie. Het verschil tussen mensen en ratten is echter dat mensen afstand van zichzelf kunnen nemen, naar zichzelf kunnen kijken en als ze dat willen hun eigen gedrag kunnen beoordelen. Frans de Waal legt in zijn boek Een Tijd voor Empathie uit hoe de basis daarvoor is om jezelf te herkennen in een spiegel. Mensen, apen, dolfijnen, olifanten doen dat.
Primaire reflexen Interessant is hoe het spel in de hersenen tussen primaire reflexen en beoordeling van eigen gedrag in elkaar zit. En vooral: hoe gaat het in de interactie met andere individuen, dus in de groep. Een onderzoek naar een nieuwe manier om de hersenen te bestuderen , die veel meer informatie geeft dan de functionele MRI, zou een mogelijkheid kunnen bieden dergelijk onderzoek te gaan doen.
Als voorbeeld onderzochten de mensen die de nieuwe methode ontwikkelden de hersenen van muizen in een groep. Hoe beoordelen ze in de groep de andere muizen? De muizen zijn voortdurend bezig aan elkaars achterste en geslachtdelen te ruiken. Via de reuk maken ze verschil tussen muizen van hetzelfde of van het andere geslacht.
Snuffelen aan elkaar Het onderzoek betrof niet meer dan hoe het er in de hersenen aan toegaat na dat snuffelen aan elkaar en de overgang naar complexer gedrag: elkaar voortdurend volgen, achterop een andere muis klimmen of vechten met mededingers. Wat bleek is dat de activering van een paar zenuwcellen uiteindelijk de hersenen volledig kan gaan beheersen en tot het ingewikkeldere gedrag leiden.
Mensen snuffelen ook aan elkaar. Kijk maar op de ontmoetingsplaatsen daarvoor. Het liefst gebruiken mensen dan wat alcohol om te zorgen dat ze niet teveel afstand van hun eigen gedrag zullen nemen en zich enthousiast overgeven aan een spel waarbij een paar zenuwimpulsen ons hele wezen in bezit nemen. Meer onderzoek graag naar al die dingen. Zo interessant.
Het laatste boek van Ivan Wolffers is ‘Als de tijd voor altijd stil zou staan ‘
Volg Ivan Wolffers ook op Twitter Ivan schrijft voor Joop elke dag een Gezond Weetje van de Dag: klik hier voor een overzicht