Het veranderlijke geheugen

Ivan Wolffers schrijft elke dag een gezond weetje, gebaseerd op onderzoeken met merkwaardige en soms ongelofelijke uitkomsten. Door de weetjes van Wolffers leer je van alles over bijvoorbeeld verschillende ziektes, medicijngebruik en gezond afvallen, maar ook over de vaak komische verschillen tussen mannen en vrouwen.

In je relatie kan het voorkomen dat je allebei zeker weet hoe iets zeven jaar geleden gebeurde. Alleen herinner je je het allebei verschillend. Speelt een van jullie twee dan vals? Nee, zeggen deskundigen , het menselijk geheugen is geen statisch archief van gegevens, maar een onderdeel van hersennetwerken die voortdurend in beweging zijn en die elke keer als je ergens aan terugdenkt de informatie aanpassen aan nieuwe omstandigheden.

Nu kan een deskundige zoiets leuk beweren, maar daar ben je het natuurlijk niet mee eens, want je weet dat jouw geheugen wel ‘goed’ werkt. Daarom werd geprobeerd dit de onderbouwen via een onderzoek. Daarbij kregen proefpersonen op dag 1 van het onderzoek 180 verschillende voorwerpen op een rooster te zien.  Ze hadden twee uur de tijd om de locatie van de voorwerpen te onthouden. Op dag 2 kregen de proefpersonen een deel van de voorwerpen te zien en die moesten ze op hun oorspronkelijke plaats terugzetten. Op dag 3 volgde dan de uiteindelijke test en de proefpersonen bleken wat beter in staat te zijn de voorwerpen waarmee ze op dag 2 geoefend hadden terug te plaatsen, maar ze wisten nooit de exacte positie. Nou en? denk je, maar het boeiende was dat ze op dag 3 de voorwerpen dichter bij de verkeerde plek die ze zich van dag 2 herinnerden dan bij de goede plek van dag 1 plaatsten. De oefening van dag 2 had ze dus geholpen om op dag 3 een verkeerde herinnering van dag 1 te onthouden. Dag 2 had de herinnering aan dag 1 veranderd en die werd beter onthouden. Dat bleek ook aan de hersenactiviteit die werd gemeten.

Dit gaat alleen nog maar over gedoe met de plaats van voorwerpjes, maar met de grote gebeurtenissen in je leven is het niet anders. Hersenen zijn flexibel, maken een verhaal dat zich steeds aan nieuwe omstandigheden aanpast. De onderzoekers zeggen dat ze altijd moeten lachen om mensen die beweren dat ze iets zeker weten. Er zit een geschiedenis vast aan wat we onthouden en elke keer als we aan iets terugdenken verandert de herinnering, die we kneden tot een verhaal dat we nodig hebben. Mocht je in je relatie je alles op de zelfde manier herinneren, dan maakt dat het leven een stuk gemakkelijker.

Het weetje van zaterdag nalezen: Wij-zij denken maakt depressief

Volg Ivan Wolffers ook op Twitter

Zijn meest recente boek is: Gezond