Het achterkamertjeskabinet

Donderdagavond stond Geert Wilders Nieuwsuur te woord en hij voorspelde zowat een nieuwe tijd. Wat de politieke gewoontes betreft werd dit door Rutte meteen gelogenstraft in een gesprek met Frits Wester op RTL4. De minister-president hoopte met zijn kabinet een betrouwbare contractpartner te zijn. Daarom zou er regelmatig overleg nodig zijn en dat kon nu eenmaal niet altijd in de openbaarheid gebeuren. Frits Wester liet het woord “torentjesoverleg” vallen.

iDie term staat voor overleg tussen de fractievoorzitters van de regeringspartijen met de minister-president (en zijn vice-premiers) om het beleid af te kaarten en dicht te timmeren. Het maakt elk parlementair debat tot een toneelstuk waarvan iedereen de afloop van te voren kent. Doorzichtigheid, naar elkaar luisteren, je laten overtuigen door argumenten, het wordt allemaal door dat geheimzinnige torentjesoverleg de pas afgesneden.

Dat ouderwetse aan het oog van de publieke en parlementaire controle onttrokken voorkoken en afpalen gaat dus op de oude voet voort. Er is de laatste dagen nog wel eens gesuggereerd dat het nieuwe kabinet veel om steun moet gaan shoppen in de Tweede Kameren dat dit links kansen biedt om het beleid te beïnvloeden, maar daarvoor schep je niet het klimaat door pal na je beëdiging al te verklaren, dat je voor de de PVV zo’n betrouwbare contractpartner wilt zijn. In die visie is links immers geen potentiële partner die voor sommige dingen bruikbaar is, maar een oppositie die buiten spel staat. Zaken doe je met je contractpartner.

Des te belangerijker wordt het de politiek via dat informele driepartijenoverleg te sturen. Nee, het nieuwe begin van Wilders is op dit gebied ver te zoeken. Meer dan ooit viert de politiek van de achterkamertjes en de schimmige deals hoogtij. Of zou Wilders met die vernieuwing iets anders bedoeld hebben? Dat hij zonder formeel van de coalitie deel uit te maken toch toegang heeft tot het torentjesoverleg, tot de vergadering waar de lijnen worden uitgezet en waar in feite al de beslissingen vallen die er toe doen? Dat hij daar het hoogste woord mag voeren?

Dan gebiedt de realiteit ons toch te spreken van het kabinet Rutte=Wilders, of liever gezegd van het achterkamertjeskabinet Rutte-Wilders.