Gefaald

Volgens de exit poll van enquêtebureau Ipsos is de strategie van Geert Wilders volslagen mislukt. Hij had beweerd dat de verkiezingen een referendum over de EU zouden worden en de kiezers hem massaal zouden steunen. Een aardverschuiving zou volgens Wilders plaatsvinden. Het werd daarentegen weer drijfzand voor de PVV-leider want in werkelijkheid verliest de PVV volgens de peiling 2 zetels. Het is de derde verkiezingsnederlaag op rij voor de PVV.

Grote winnaar van de exit poll is D66, de partij eindigt voor het eerst in haar geschiedenis als grootste en zou 4 zetels krijgen, een winst van 1 zetel. D66-leider laat de uitslag als een boemerang terugkeren op Wilders en zegt dat Nederland duidelijk voor de EU heeft gekozen.

GroenLinks, dat bij de vorige verkiezingen in 2009 nog volop winst behaalde dankzij het Halsema-effect, valt misschien een zetel terug tot 2.  Opmerkelijk is ook dat het verlies van de PvdA, die amper campagne voerde, beperkt blijft. De partij zakt misschien van 3 naar 2 zetels maar lijdt met -2,6% minder verlies dan Wilders -4,8 procent. Het CDA verliest ook 1 zetel en komt op 4. De SP krijgt er een zetel bij en komt op 3. Ook de nieuwkomers Partij voor de Dieren en 50Plus zouden een zetel bemachtigen. De opkomst was met 37 procent vrijwel gelijk aan die van 2009.

Een peiling en uitslagsteekproef door Maurice de Hond vertoont hetzelfde beeld. Hij stelt dat het CDA nog een restzetel kan winnen als 50Plus net buiten de boot valt. De christendemocraten zouden dan met 5 zetels de grootste Nederlandse fractie worden. Vermoedelijk ontaardt de Europese uitslag in een nek-aan-nekrace tussen de christen-democraten en de sociaal-democraten.

In Groot-Brittannië, waar net als in Nederland donderdag gestemd werd, is volgens peilingen sprake van een spannende strijd tussen Labour en de Eurosceptische Ukip om de overwinning. De LibDems, de Britse variant op D66, leiden juist zwaar verlies en eindigen op de vijfde plaats, na de Groenen, meldt de BBC.

Vrijdag wordt gestemd in Ierland en Tsjechië, zaterdag in Malta, Letland en Slowakije en zondag in de rest van de EU-staten.

Update 9:50

In de buitenlandse media wordt veel aandacht besteed aan de mislukte strategie van Wilders, schrijft Trouw :

De toonaangevende zakenkrant Wall Street Journal ziet in de teruggang een mogelijk klap voor eurosceptische partijen in heel Europa die wilden profiteren van de economische problemen en grote winst wilden boeken. De Washington Post voert persbureau AP op dat spreekt van een ‘schokverlies voor de Nederlandse eurosceptici’.