Echte journalistiek staat wereldwijd onder grote druk

In landen buiten Europa is de situatie van journalisten op zijn minst gezegd alarmerend en schokkend. Een verkeerd stuk in de ogen van een van de vele nieuwbakken usurpators die de wereld rijk is en je belandt in het cachot, of er wordt nooit meer van je gehoord.

Verschwunden in Nacht und Nebel noemden ze dat in nazi Duitsland.

In Amerika is de scheiding tussen uiterst rechts en iets minder rechts compleet. Met aan de ene kant Breitbart (met extreem rechtse Ayn Rand filosofieën) en Fox News dat niets anders is dan “ fixed news ” naar de inzichten van Rupert Murdoch cum suis, waaronder de puissant rijke gebroeders Koch, die net een bijdrage van 400 miljoen aan de kas van de republikeinse partij geregeld hebben. En aan de andere kant het hijgerige maar journalistiek vrij integere CNN c.s.

Wat Fox News en Breitbart afleveren is geen journalistiek in mijn ogen, maar niets anders dan stompzinnige politieke propaganda. Propaganda voor de partij van het geld, die Amerika nu in zijn greep houdt. Wijlen Susan Sontag zei het al, Amerika is een éénpartij-staat net als de voormalige Sovjet-Unie en ook het tegenwoordige Rusland. Maar omdat ze zeggen dat ze journalistiek bedrijven hebben ze een claim op de waarheid. Die is vals en eenzijdig, maar als mainstream media kan je niet alleen maar op de leugens van deze propagandamachine reageren, want dan kom je niet meer toe aan je eigenheid.

Dat heeft onder meer tot gevolg dat Breitbart en Fox, maar ook de president van Amerika zelf, bijna ongehinderd valse en onjuiste berichtgeving de wereld in kunnen sturen zonder dat ze er op afgerekend worden. Een tweet van Trump van 40 tekens bevatte 4 fouten en onwaarheden volgens CNN vorige week. De bewering van Trump  over de meeste kijkers ooit voor zijn State of the Union was dat zeker.

De president en zijn propagandamachine Fox mogen liegen en beledigen, het geld voor propaganda blijft desondanks binnenstromen. Ieder ander nieuwsmedium wordt door hen daarentegen angstvallig langs de journalistieke meetlat gelegd. Het feit dat jij je aan bepaalde journalistieke regels houdt wordt tegen je gebruikt door hen die dat niet doen. Stel je eens voor dat het volgende terrein de wetenschap is en daar de wetenschappelijke mores worden losgelaten ten faveure van de bijbel. Dat kan niet goed gaan lijkt mij.

Ook in Europa zijn deze mechanismes in opmars. Al enige tijd verbaas ik me erover dat de publieke omroep tweederangs journalistiek van de Telegraaf c.s. de ruimte geeft in haar programma’s, omdat er door de rechtse krachten werd geklaagd dat zij te weinig gehoord worden. Ik noem de Telegraaf tweederangs journalistiek omdat zij zich, bewust en met opzet, niet onderwerpt aan de mores van de Raad voor de Journalistiek. Dat niet onderwerpen aan regels houdt in dat de Telegraaf geen balans in haar berichtgeving hoeft te verwerken en dus alleen en “ unverfroren ” het zogenaamde rechtse geluid kan laten  horen. Links komt bij de Telegraaf nooit aan bod met als excuus alles wat niet Telegraaf en aanverwanten is, is links. Makkelijk hé wat een vondst. Zo wordt niet alleen links maar ook echte journalistiek steeds schaarser. Maar dat is niet het ergste, veel erger is dat journalistiek naar mijn idee een claim van waarheidsvinding in zich moet dragen, wil het zich journalistiek mogen noemen. Links of rechts doet er voor mij niet toe. De Telegraaf en Elsevier lijken daar naar mijn mening heel weinig boodschap aan te hebben.

En dan nu weer Baudet die net als  Wilders de media als propagandaplatform  gebruikt. Ik zou er voor pleiten dat de publieke omroep geen journalisten opvoert die niet de mores van de Raad voor de Journalistiek onderschrijven. Je legt door ze wel toe te laten de bijl aan de wortel van je functioneren als verantwoordelijke pers.

Daarnaast zou ik geen podium bieden aan populisten als Wilders en Baudet, die je wel als platform willen gebruiken maar geen interviews willen geven aan de in hun ogen linkse pers. Wederkerigheid heet dat. Het is maar een idee.