Doet ze het of doet ze het niet: gokken op Palin

Volgens een artikel in de New York Times wijzen allerlei signalen erop dat Sarah Palin toch mee zou doen aan de strijd om de Republikeinse nominatie voor 2012. Het is wat je noemt een ‘slag om de arm’ artikel. Zo heeft Palin een huis gekocht in Arizona. Dat is verstandig als je genoeg hebt van de kou in Alaska en nu veel geld te verteren hebt (het huis kostte 1,7 miljoen, een bedrag waarover Palin vier jaar geleden niet eens zou durven denken). Maar het is ook een betere uitvalsbasis voor een landelijke campagne, zegt de krant, dan Alaska. Dat is ontegenzeggelijk waar maar dat zou opgaan voor elke plek in de VS, met uitzondering van Hawaii. Ook de vaststelling dat haar dochter een huis in Arizona heeft gekocht kan de reden zijn dat mama bear in de buurt wil wonen. Niets zeggend dus.

Er zou ook een film in de maak zijn, liefst twee uur aan documentaire, over de heldin. Die zou in juni verschijnen en zou proberen het probleem van het weglopen van haar gouverneurswerk in 2009 te verdedigen. Lastig. Verder heeft ze een paar mensen aangenomen die ze eerder ontslagen had (?!) en die haar agenda runden. De rest is speculatie – als dit al niet voldoende speculatie is.

Ik ben niet overtuigd. De nadelen voor Palin om mee te doen zijn immens. Ze heeft nu een basis van trouwe aanhangers die haar boeken kopen, naar haar lezingen komen en haar analyses, of wat daarvoor doorgaat, op Fox News willen horen. Er zit een kant aan van onvervulde belofte die maar al te vervuld zou raken als Palin in een campagne onderuit zou gaan. Zou ze onderuit gaan? Ik kan me moeilijk voorstellen dat Palin met haar eigenschappen en kwaliteiten overeind kan blijven, zelfs in de Republikeinse voorverkiezingen. Wat ze heeft te bieden is een ‘ze is iemand net als ons’ kwaliteit die sommige theedrinkers aanspreekt. De vraag blijft of mensen uiteindelijk presidenten of kandidaten willen die net zo zijn als zij, net zo onthand, net zo onbegrijpend en net zo boos op het establishment (wat dat ook moge zijn).

Aan de andere kant, Palin heeft een appeltje te schillen. Voor zover we haar kennen, lijkt ze een persoon die graag zou bewijzen dat wij, de elitaire, zichzelf als weldenkende burgers beschouwende critici het mis hebben. Ze heeft altijd een ondertoon gehad: ik zal ze eens wat laten zien. Die factor onderschat ik niet. Maar als ze zo verstandig is als ik denk dat ze is (want ze is niet dom) dan laat ze zich niet door dat soort primaire emoties leiden.

Wat zijn haar kansen? In Iowa zou ze, althans dat is het oordeel van de pundits, goed kunnen presteren. Evangelisch, vrouw, theefiguur. Past allemaal bij de Iowa conservatieve achterban. Maar in Iowa willen de kiezers ook serieus genomen worden en vinden zichzelf ook serieus. Als Palin niet naar behoren presteert in debatten en toespraken, of het handen schudden in elke county, dan zullen ze wraak nemen. Het is niet vanzelfsprekend dat ze wint in Iowa, maar ik moet toegeven dat de concurrentie zonder Huckabee minder bedreigend overkomt. Pawlenty is al jaren aan het ploeteren in de sneeuw van Iowa maar hij zal het afleggen tegen Palins enthousiasme. Met Newt en Mitt hebben ze weinig in Iowa – beide zullen Iowa liever overslaan. Maar Michele Bachman daarentegen, zou een probleem kunnen zijn – maar die doet natuurlijk niet mee als Palin erin stapt. Hoewel? Een cat fight tussen twee theedames? Leuk.

In New Hampshire en South Carolina, de volgende staten op het Republikeinse pad, ligt Palin minder goed in de markt, denk ik. Ze is ook laat en, typerend, te ongeorganiseerd in het opzetten van de structuur om goed te presteren. Als Palin ervoor gaat dan is het met een ‘seat of your pants’ attitude: we lossen problemen wel op als we ze tegenkomen. Misschien dat zij dat kan, maar laten we zeggen dat de geschiedenis weinig kandidaten heeft laten zien die zo de eindstreep haalden.

Tenslotte de partij. Het is veilig aan te nemen dat het establishment, de gevestigde orde in Washington, de Republikeinse senatoren en afgevaardigden, weinig van haar moeten hebben. Ze zien Palin niet als een potentiële winnaar en, belangrijker nog, ze denken dat ze niet naar hen zal luisteren. Ze zullen haar niet kunnen controleren. Dat is een serieus probleem want zou Palin winnen dan zou ze dat zonder steun van de gevestigde Republikeinse orde hebben gedaan en dus ook zonder IOU’s, zonder verplichtingen. Het idee van een zwakke president die de gevangene is van de congresleden is voor het laatst geprobeerd in de jaren twintig, onder Warren Harding. Het werkt niet meer. De Republikeinse bazen zullen keurige, waarderende geluiden maken maar niet toestaan dat Palin de partij als serieuze regeringspartij in het ongerede brengt. Het is waar dat de Republikeinse Partij op het niveau van de lokale kiezers naar rechts is afgedwaald en in de houdgreep zit van evangelische scherpslijpers. Maar deze verkiezingen zullen gaan over economie en financiële veiligheid, en als buitenlandse politiek een rol speelt, over koele competentie.

Als ik er op moest inzetten, zou ik nog steeds verwachten dat Palin het uiteindelijk niet doet. Ze is liever een kingmaker dan een falende koningin.