De formatie is inmiddels al uitgelopen op een bizarre situatie meent Francisco van Jole. VVD-leider Yesilgöz is ernstig in de problemen geraakt nu ze ook met het aannemen van de Spreidingswet door de VVD-fractie in Senaat gezichtsverlies lijdt. Maar ook de leiderschapspositie van Caroline van der Plas wankelt want nu blijkt de positie van de Eerste Kamer-fractie van BBB (16 zetels) veel belangrijker dan die van haar Tweede Kamer-fractie (7 zetels). "De nieuwe koningin van BBB is Ilona Lagas, de fractievoorzitter van BBB in de senaat. Dat betekent dus dat de formatie gedaan wordt met twee partijen zonder leider en een leider zonder partij."
Van Jole bespreekt deze week de politiek met Sandrine Thelosen, parlementair redacteur bij De Nieuws BV, omdat Peter Kee op reis is door Argentinië. "Daar is de politiek nu eenmaal minder saai dan hier," merkt Van Jole op.
Thelosen is verbaasd dat de VVD in de Eerste Kamer plots toch instemt met de Spreidingswet. "En dat ze dat nu al aankondigen terwijl de stemming pas volgende week is." Van Jole merkt op dat de senaatsfractie geleid wordt door Edith Schippers, die nog geen jaar geleden werd gezien als de opvolger van Rutte. "Misschien speelt dat ook mee. Net zoals het lijkt dat Yesilgöz wordt omgeven door mensen die uit zijn op haar val of positie. Anders valt de reeks blunders niet te verklaren. Niemand weerhoudt haar daar kennelijk van."
Daarna gaat het over de formatie. Thelosen legt uit dat die ineens een stuk moeilijker wordt omdat het onduidelijk is of de partijen de gemaakte wel kunnen nakomen nu de Eerste Kamer zo'n eigen koers vaart. Wilders heeft nu ook gezegd dat er een probleem is. Van Jole wijst er op dat Rutte zo'n nederlaag in de senaat niet was overkomen. "Maar dat was dan ook een echte politicus. Wilders is een schreeuwer aan de zijlijn. Nu zal duidelijk worden dat hij niks voor elkaar krijgt."
Daarna gaat het over het rapport van de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050 waarin een rem op immigratie wordt bepleit. Thelosen zegt dat alle partijen het daar inmiddels wel over eens zijn. "Ook in de verkiezingsprogramma's van linkse partijen wordt dat voorgesteld, ze maken er alleen minder een punt van." Van Jole wijst er op dat het kabinet Den Uyl in de jaren '70 een migratiestop afkondigde. "Het leidde tot een grote toename van illegale arbeiders. Het is net als met drugs. Je kunt het gebruik wel verbieden en de grenzen er voor sluiten maar dat wil niet zeggen dat het verdwijnt." Volgens Van Jole is de kortzichtigheid kenmerkend. "Neem Wilders, die wil af van vluchtelingen. Maar hij wil ook een stop op hulp aan Oekraïne. Terwijl iedereen kan bedenken dat de Oekraïners die hier nu verblijven niet meer weggaan als dat land de oorlog met Rusland verliest."
Bekijk het hele gesprek op de site van NPO Radio 1 of beluister hieronder naar de podcast. En abonneer je meteen.