Boer zoekt confrontatie

Wat had ik mij verheugd op de eerste Arjen Lubach van dit seizoen. Ik zat op het puntje van mijn stoel. Van ‘t Hek durfde niet, maar Lubach zou op meesterlijke wijze de boze boeren en hun apologeten van VVD en CDA te kakken zetten. Van louter schaamte zouden vervolgens de boeren zich niet meer buiten hun erven durven te vertonen en uiteraard alle acties voor de komende week afgelasten. Maar neen.

De panische boerenoorlog gaat dus door. Het LTO richt zich nu op de provinciehuizen en het valt te vrezen dat de bestuurders met veel platteland in de portefeuille slappe knieën krijgen. Juist op dit bestuursniveau bestaan er immers hechte personele unies met lobbyclubs als LTO. De laatste zitten vol bestuurders die daarnaast in actief zijn in VVD of CDA. Deze partijen bleken vorige week in de Tweede Kamer uiteraard vol begrip, gispten zelfs hun eigenste RIVM, dat nu dus ook bezoek krijgt van boze boeren. Uitbreiden en groeien in plaats van krimpen is het consigne. Waarom gaan de acties dan door als de boeren van alle kanten worden gepamperd?

Boervriendelijke rekenmeesters bijvoorbeeld leggen in kwaliteitskranten geduldig uit dat de agro-industrie weliswaar slechts 1,4 procent van het bbp uitmaakt, maar inclusief de verwerkende industrie en toeleveranciers op 7,5 procent zou uitkomen. Net als de 2 procent van de beroepsbevolking inclusief de verwerkingsindustrie zou kunnen stijgen naar 9 procent.

Deze rekenmethode kun je echter op veel meer beroepsgroepen toepassen. Bij artsen kun je de zorgverzekeraar, de taxi, de apotheker en de farmaca-industrie bijtellen. Bij docenten de uitgever van schoolboeken en -software, plus de winkel die ze verkoopt, annex de onderwijspedagoog en -socioloog en het leger bijlesleraren. Geen nep, maar wel zinledig, deze berekeningsmethode.

Eigen schuld Dat boeren en vissers de afgelopen jaren telkens weer met nieuwe regels te maken kregen is hun grootste verwijt jegens de opeenvolgende regeringen. Maar dit beleid werd grotendeels veroorzaakt door de systematische vertraging waartoe hun eigen lobbyclubs de kabinetten wisten aan te zetten. Traineren. Een paar jaar uitstel. Vijftig procent minder (of meer naar gelang dat beter uitkwam). Eisen van herdefinities – dit soort gif mag toch wel – en uitzonderingsregelingen – veel vee betekent nu eenmaal veel mest. Op een gegeven moment raakt het geduld van de EU en/of het Nederlandse parlement op en komen er strengere regels. Die vervolgens opnieuw aan de vertragingstactiek worden onderworpen. Tot het geduld weer opraakt en…

Op 14 oktober werd een rapport van Wageningen Environmental Research bekend waarin werd gesteld dat boven ons hele land een deken van stikstof hangt en er in meer dan 70 procent van de kwetsbare natuur een stikstofoverschot heerst. Gemiddeld krijgen de gebieden een derde meer te verstouwen dan ze kunnen hebben. Gemiddeld zit bijvoorbeeld onze omvangrijke Veluwe op 37 procent te veel, maar in het midden daarvan liggen 10.400 hectaren koninklijke kroondomeinen, die grotendeels weinig last hebben van de stikstofregen, wat in iets mindere mate geldt voor de 5.400 hectaren van Nationaal Park De Hoge Veluwe. Hoe hoog is dan de stikstofregen in de randgebieden van de Veluwe die aan de intensieve agro-industrie grenzen, vragen wij ons in gemoede af. Naast Barneveld met zijn miljoenen kippen bijvoorbeeld.

Daarom is volgens Wageningen Environmental Research het uitkopen van boeren met verouderde stallen nabij Natura-2000-gebieden, zoals Remkes suggereerde, volkomen ontoereikend. Ongetwijfeld krijgt dit instituut binnenkort ook bezoek. Boer zoekt confrontatie.

Donderdag is er weer een Kamerdebat. Ik ben somber daarover. Vrees begrip voor een bevolkingsgroep die claimt de ‘nationale identiteit’ bij uitstek te belichamen, tweederde van onze grond bezet, maar nauwelijks 2 procent van de beroepsbevolking uitmaakt en 1,4 procent van het bbp, die regenwouden laat platbranden voor de soja en mais en dit veevoer via zeer vervuilende stookolieboten over de oceaan hierheen laat varen, grote en structurele schade veroorzaakt in de (natuur) omgeving en dat alles voor de export? Die via haar lobbyclubs jarenlang Gods water over Gods akker liet stromen, grossiert in leugens, sprookjes, ontkenningen en halve waarheden en zich wraakzuchtig richt op tegenstanders? Die zich dondersgoed de implicaties van wetenschappelijk onderzoek realiseert, maar hiertegen bot en agressief protesteert omdat de uitkomsten hun portemonnee raakt? En meent dat zij daardoor vanzelfsprekend keer op keer de openbare orde mag verstoren? Die daarmee wegkomt?

De enige landbouwministers die het in de laatste decennia tegen de boeren durfden op te nemen, waren van D66, Apotheker en Brinkhorst. Overigens werd Brinkhorsts leven destijds door Veluwse boeren bedreigd. Daarvan bestaan akelige beelden.

Lubach viel wel een ander taboe aan van de populisten binnen en buiten de regering: het vuurwerk. Wie de hemel boven Amsterdam ziet tijdens de jaarwisseling weet dat er in deze supergruweloverlast geen tegenstellig bestaat tussen stad en platteland.

Gemakzuchtig? Of misschien toch volgende week zondag….?