Web Draait Door: nucleaire speelgoedset

In de rubriek Web Draait Door elke werkdag een mooie, leuke, spannende, intrigerende video of fotoreeks van ’t web.

Vandaag gaan we terug naar de jaren ’50, waarin nucleair optimisme hoogtij vierde. De oorlog was gewonnen dankzij de atoombom (en de verschrikkelijke gevolgen daarvan onder het tapijt geschoven). Kernenergie zou onze wereld beter maken; goedkope stroom voor iedereen, ook auto’s zouden erop gaan rijden, de ruimte zou ermee veroverd worden…

Dit optimisme, gekoppeld aan de economische voorspoed in die jaren, bracht speelgoedfabrikant A. C. Gilbert Company ertoe om een heus kinder-kernlab op de markt te brengen: het U-238 Atomic Energy Laboratory, vergelijkbaar met de scheikundesets die toen al veel te koop waren. Leuk detail: je kreeg bij deze set echte radioactieve isotopen!

Vier soorten radioactieve erts, verzadigd met uranium. Elk van een andere bron, zodat de deeltjesdichtheid verschillend was en de kinderen dus andere resultaten in de testjes zouden zien. Het gaat gelukkig om uranium van het type 238, terwijl voor kernwapens verrijkt type 235 gebruikt wordt. Maar als de isotopen kapot zouden gaan en een kind het stof zou inademen, dan zou dat wel degelijk ernstige gevolgen kunnen hebben. En dat beschadigen is niet ondenkbaar, helemaal omdat de handleiding een suggestie voor een leuk spelletje doet: verstop de isotopen ergens in huis en laat je vriendjes ze opsporen met de bijgeleverde Geigerteller!  

De straling van de isotopen zou met de jaren afnemen. Daarom kon je bij de fabrikant nieuwe bestellen. Wel het bonnetje goed bewaren:

Verder in de doos: een elektroscoop, een  spinthariscoop  en een nevelvat, een wetenschappelijk instrument waarmee sporen van kleine deeltjes (bijvoorbeeld elektronen of alfadeeltjes) zichtbaar kunnen worden gemaakt: 

De set werd helaas geen succes en is slechts in 1951 en '52 te koop geweest. Niet omdat het levensgevaarlijk was, maar vanwege de prijs. Het lab kostte toen $ 50, wat nu ongeveer $ 500 zou zijn. Toch iets teveel voor een verjaardagskado. Maar in de  handleiding stond ook een hoofdstuk 'Prospecting for Uranium', waarin beschreven wordt hoe je zelf op zoek kon gaan naar uranium. Met een beloning van de overheid van $ 10.000!

Tegenwoordig zijn de kits nog steeds te verkrijgen, tweedehands dan wel. Met minder straling, maar wel meer waarde: op e-bay doet een set gemiddeld $ 2.000. Toch maar eentje kopen voor Sinterklaas? 

Klik voor meer Web Draait Door