Hoe verloopt Noene's strijd om volwaardig Nederlander te worden?

BNNVARA’s webredacteur Noene Kazarjan was Nederlander, maar had geen Nederlands paspoort. Haar situatie werd besproken bij Op1 en Den Haag greep (na jaren dralen) uiteindelijk toch in.

‘Hebben jullie een uitdraai van mijn inschrijving?’, vroeg ik als 16-jarige aan de administratief medewerker op de middelbare school. Ik had een dergelijke inschrijving nodig om een tijdelijke vrijstelling voor de inburgeringscursus te krijgen. Die blikken van ongeloof die volgden, moest ik - wederom - beantwoorden met mijn persoonlijke verhaal.

Dat zit zo.

Mijn ouders vertrokken eind jaren negentig met twee jonge kinderen uit Armenië naar Nederland. Na vele jaren in onzekerheid te hebben moeten leven, kregen we in 2007 een verblijfstitel. Hoewel zo’n verblijfstitel gepaard gaat met de belofte dat je mee mag doen, gold dit helaas niet voor ons. We voldeden namelijk niet aan alle eisen om genaturaliseerd te kunnen worden. We hadden wél het recht om in Nederland te blijven, maar niet om volwaardig mee te doen. Ik kende niemand die in dezelfde situatie zat, buiten mijn eigen zus om. Ik groeide op en leerde te kleuren binnen de kaders die voor mij geschetst waren. Ik maakte mijn vwo af, verhuisde naar Utrecht voor een studie communicatie en was in mijn vrije tijd voornamelijk bezig met het vertellen van andermans verhalen als amateurschrijver. Ik ging aan de slag bij BNNVARA en tekende de verhalen, kansen en toekomstvisies van anderen op. Maar ik was toen en tot sinds kort niet echt bezig met die van mij.

Begin dit jaar zag ik Yosef Tekeste-Yemane bij Op1. Met zijn optreden zette hij het kapotte generaal pardon opnieuw op de politieke agenda. Hij is een van de circa 27.000 mensen die in 2007 door middel van een generaal pardon een verblijfsvergunning kreeg. Door een wetswijziging konden zo’n 11.000 mensen niet voldoen aan een documentatie-eis en vielen zij buiten de boot. Deze groep mensen werd - ondanks de belofte - niet genaturaliseerd. Onder hen ook minderjarigen die hier opgroeiden en naar school gingen, maar niet volledig mee mochten doen in de Nederlandse maatschappij. Zoals Dianna, Dina, Mazlum, Marine en Yosef. En ik.

Het niet delen van mijn verhaal op een latere leeftijd had ook enigszins te maken met dankbaarheid. Aangeleerd. Bij mijn opvoeding, maar ook door de maatschappij: we mogen tenslotte in Nederland blijven. Dan maar geen stage in het buitenland, dan maar in een andere rij op Schiphol, niet vrij reizen en heen en weer bellen met diverse hypotheekadviseurs, want: wat kan ik eigenlijk met zo’n verblijfstitel? Dan maar wekenlang als redacteur jongeren naar de stembus proberen te krijgen, maar vervolgens niet mogen stemmen voor de Tweede Kamerverkiezingen. Dat fluister je jezelf in. En dat stemmetje, gevoed door de publieke opinie online, is best dwingend.

Alles wat dichtbij staat, wordt troebel. Gelukkig was niet iedereen blind voor dit onrecht. Diverse media vertelden ons verhaal en kwamen voor ons op. De petitie van VluchtelingenWerk - met de duidelijke boodschap Wij horen er ook bij - is inmiddels door 48.000 (!) Nederlanders ondertekend. We plaatsen artikelen op de site van BNNVARA en in de VARAgids. En politici als SP-Kamerlid Jasper van Dijk zetten het onderwerp meerdere malen door middel van moties op de agenda. De laatste motie bleek tot op zekere hoogte ‘succesvol’: de bureaucratische drempel in de vorm van een documentatie-eis komt voor pardonners die in 2007 - ten tijde van het generaal pardon - minderjarig waren te vervallen.

Nederlander. Zo mag ik mij over een jaar identificeren. Een titel die altijd ongrijpbaar heeft gevoeld, heb ik straks wellicht fysiek in mijn handen, in de vorm van een paspoort. Helaas kan zeventig procent van de groep van 11.000 pardonners dit nog niet zeggen. Zij vallen buiten de gestelde regeling die dit jaar van kracht wordt. Dit zorgt voor gemengde gevoelens bij de groep die keer op keer hun verhaal deed in de hoop de situatie voor alle pardonners te veranderen. In de hoop dat de belofte die in 2007 is gedaan, vijftien jaar later waargemaakt zou worden.

De belofte dat we écht mogen meedoen in een land waar we zijn opgegroeid. Een land dat mij laat meebeslissen tijdens verkiezingen. Een land waar ik thuis mag komen na een verre reis. Want hier kom ik thuis.